مبانی حقوقی دولت مدرن؛ ایده «ارجاع دولت به مفهوم اعتزالی حق»

مهدی رضایی؛ محسن قائمی خرق

دوره 23، شماره 72 ، آبان 1400، ، صفحه 299-324

https://doi.org/10.22054/qjpl.2021.53934.2460

چکیده
  حق، ادعایی استحقاقی (غیر امتنانی) و بر منزلت و شرافت انسانی مبتنی است. این مفهوم همچون شمشیری در کف زنگی مست، مبنایی برای نوزایی دولت و یا نظم سنتی است. در این میان، الاهیات اعتزالی برخلاف رویکرد خوارجی و یا اشعری، در عین تلاطم و کشاکش، مفهومی از حق را داراست که کاتالیزوری برای محاق نظم سنتی دولت و پیش‌برنده به سوی دولت مدرن خواهد بود. ...  بیشتر

دستورگرائی و سیاستگذاری عمومی؛ تحلیلی بر جایگاه و کارکرد سیاستگذاری عمومی در منظومه حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران

مهدی رضایی؛ محمد مهدی رضوانی فر

دوره 21، شماره 63 ، شهریور 1398، ، صفحه 9-41

https://doi.org/10.22054/qjpl.2019.27637.1692

چکیده
  خط‌مشی‌گذاری عمومی به مثابه یکی از مهمترین نمودهای حکمرانی دولت، اعمال اقتدار و تمشیت امور عمومی بر بستر «حکومت قانون» محسوب می‌شود، چرخه سیاستگذاری عمومی از کانون تفکر و تولید سیاست تا ارزیابی و نظارت در ارتباط با حقوق اساسی شکل می‌گیرد و بنابراین جایگاه و کارکرد آن تحت تاثیر ساختار و مبانی نظام حقوقی و سیاسی کشورها  متفاوت ...  بیشتر

نسبت سنجی اصل الزام به بیان دلایل تصمیمات و حاکمیت قانون

مهدی رضایی؛ نیما خسروی

دوره 20، شماره 61 ، اسفند 1397، ، صفحه 65-92

https://doi.org/10.22054/qjpl.2019.25485.1628

چکیده
  ایده اصلی این مقاله آن است که در تفکر حقوقی معاصر، ارائه دلایل تصمیم، جزیی جدایی­ناپذیر از اصل حاکمیت قانون به­مثابه بنیادی­ترین اصل حقوق عمومی است. در واقع، سؤال آن است که تا چه حد حاکمیت قانون می­تواند تأسیس کننده قاعده «حاکمیت دلایل» باشد؟ این مقاله، مبتنی بر تلازمالزام به ارائه دلایل تصمیم با حاکمیت قانون است؛ یعنی ...  بیشتر

درآمدی بر مفهوم اصل تناسب در حقوق عمومیِ اقتصادی موردکاویِ مفهوم تصاحب عمومیِ اموال خصوصی در رویه قضایی ایالات

مهدی رضایی؛ مهدی مهدوی زاهد؛ مهدی مرادی برلیان

دوره 18، شماره 53 ، اسفند 1395، ، صفحه 1-1

https://doi.org/10.22054/qjpl.2017.7176

چکیده
  از جمله اختیاراتی که در قانون اساسی ایالات متحده آمریکا برای دولت فدرال و البته ایالات مورد شناسایی قرار گرفته است ، امکان تصاحب اموال خصوصی است. کاربست این اختیار با توجه به محدودیت قابل توجه یا حتی سلب حق مالکیت اشخاص، با قیود و شروطی همراه است تا از اِعمال لجام گسیخته این صلاحیت جلوگیری شود. از جمله این شروط اِعمال این صلاحیت تحقق ...  بیشتر

الزامات حقوقی اجرای بودجه ریزی عملیاتی در ایران

مهدی رضایی

دوره 18، شماره 51 ، شهریور 1395، ، صفحه 55-81

https://doi.org/10.22054/qjpl.2016.5418

چکیده
  تحوّلات به وجود آمده در نقش و مأموریت های دولت در اداره امور جامعه، نظام های بودجه ریزی و مدیریت مالی دولتها را متحوّل ساخته است. افزایش «صرفه اقتصادی»، «کارایی» و «اثربخشی» بودجه، نحوه تخصیص منابع از طریق تاکید بر اهداف سنجش پذیر، افزایش پاسخگویی مسوولان امر در قبال اعطای آزادی عمل بیشتر از جمله ویژگی های خاص بودجه ...  بیشتر

بایسته های حقوقی بودجۀ نهادگرا

مهدی رضایی

دوره 17، شماره 48 ، آذر 1394، ، صفحه 97-117

https://doi.org/10.22054/qjpl.2015.1756

چکیده
  پژوهش پیرامون بودجه در ایران پیشینهای طولانی دارد. در این تحقیق، مؤلفه های رویکرد برونسیستمی نظام حقوقی بودجه با عنایت به تحلیل نهادگرا تبیین و موانع اصلاح آن در ایران بررسی شده است. دستاورد این تحقیق، صرفنظر از طرح رویکرد جدیدی در رشتۀ حقوق مالیه عمومی، بیان ضرورتها، مبانی و راهکارهای اصلاح نظام حقوقی حاکم بر بودجه در ایران است . ...  بیشتر

اصول تدوین قوانین و مقررات برای اینترنت با تاکید بر مصوبات یونسکو و شورای اروپا

مهدی رضایی؛ حامد بابازاده مقدم

دوره 15، شماره 42 ، دی 1393، ، صفحه 43-82

چکیده
  امروزه اینترنت نقش مهمی در تأمین حق آزادی بیان داشته و با رفع محدودیتهای انتشار،جستجو و دریافت اطلاعات، زمینه استفاده از این حق بنیادین را فراهم نموده است. این ابزار نوینارتباطی، مانند هر امر اجتماعی دیگر، نیازمند نظامدهی از طریق وضع قوانین و مقررات لازم الاجرااست. بدون تردید، این فرآیند برای اینترنت، زمانی میتواند مفید و مؤثر باشد ...  بیشتر

معرفت شناسی ثبوتی گزارههای حقوقی(با تکیه بر نظرگاه فلسفی حقوق اسلامی)

مهدی رضایی؛ محمد مهدی خسروی

دوره 15، شماره 39 ، تیر 1392، ، صفحه 9-34

چکیده
  نگاه ثبوتی به گزاره های علم حقوق که از ویژگی اعتباری و تکلیفی بهره مند هستند از دیدگاه معرفت شناختی، از جمله مباحث پراهمیت فلسفه حقوق است که مبانی برخی نتایج اخذ شده در مکاتب حقوقی را آشکار می سازد؛ امری که در فلسفه حقوق اسلامی و نظریات برخی اندیشمندان مسلمان به موازات اندیشمندان غربی مورد توجه قرار گرفته، اگرچه به نحو مدون و در قالبی ...  بیشتر