انقلابات معمولا آثار سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مهمی در کشوری که در آن واقع شده اند، در منطقه مربوطه و حتی در سطح جهانی می گذارند. انقلاب اسلامی به عنوان انقلابی شگفت انگیز و بزرگ اجتماعی، نتایج بسیاری در سطح داخلی و منطقه ای و جهانی گذاشته است. یکی از نتایج انقلاب اسلامی اثری است که در نظریه پردازی های انقلاب گذاشته است. در این ...
بیشتر
انقلابات معمولا آثار سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مهمی در کشوری که در آن واقع شده اند، در منطقه مربوطه و حتی در سطح جهانی می گذارند. انقلاب اسلامی به عنوان انقلابی شگفت انگیز و بزرگ اجتماعی، نتایج بسیاری در سطح داخلی و منطقه ای و جهانی گذاشته است. یکی از نتایج انقلاب اسلامی اثری است که در نظریه پردازی های انقلاب گذاشته است. در این مقاله اثر انقلاب اسلامی در نظریه های مربوط به علل وقوع انقلابات، مورد بررسی قرار گرفته است. از آنجا که موضوع اخیر در حوزه مباحث جامعه شناسی علم قرار می گیرد، با استفاده از نظریه توماس کوهن و رابرت مرتون و شاپین چارچوب نظری مطالعه تدوین شد. فرضیه اصلی تحقیق این بود که: وقوع انقلاب اسلامی ایران دگرگونی قابل توجهی در نظریه های مربوط به علل وقوع انقلاب ایجاد کرده و عوامل بیرونی نیز این اثرگذاری را تقویت کرده اند. با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی، 57 مقاله علمی چاپ شده در مجلات علمیِ بین المللی (به انگلیسی) مربوط به انقلاب اسلامی ایران تحلیل محتوای کیفی شدند تا آثار نظریه ای انقلاب اسلامی مطالعه شود. این پژوهش نشان داد که انقلاب اسلامی ایران اثر غیر قابل انکاری در نظریه ها و نظریه پردازی انقلاب گذاشته است. مطالعه این انقلاب سبب شده است که عوامل فرهنگی در تبیین انقلابات وارد و بسیار اساسی تلقی شوند و در مقابل نقش متغیرهای ساختاری در تبیین وقوع انقلابات کاهش یابد. همچنین در اثر این مطالعات، اهمیت مشروعیت سیاسی و نقش زنان در تبیین انقلابات، توسعه قابل ملاحظه ای یافته است. مجموعه این عوامل سبب شکل گیری روندهای جدیدی در حوزه مطالعات انقلاب شده است. به علاوه، عوامل سیاسی، اقتصادی، ژئوپولیتیک، مذهبی و فرهنگی مربوط به ایران و جهان، از زمان وقوع انقلاب اسلامی تاکنون، سبب شده اند که توجه علمی به انقلاب اسلامی و نتیجتا اثر گذاری علمی آن در تبیین انقلابات تشدید شود.
امروزه درباره پیامدهای انقلاب اسلامی ایران بسیار بیشتر نوشته می‌شود و درباره خود انقلاب اسلامی بسیار کمتر.بسیاری از همین اندک نوشته‌های مربوط به خود انقلاب اسلامی هم در برگیرنده تحلیلها و تبیین‌های جدید و قابل توجهی نیست،ولی در برخی موارد این ادعا صادق نیست؛از جمله نوشته‌های چارلز کورزمن.او که در معدود پژوهشگران همچنان ...
بیشتر
امروزه درباره پیامدهای انقلاب اسلامی ایران بسیار بیشتر نوشته می‌شود و درباره خود انقلاب اسلامی بسیار کمتر.بسیاری از همین اندک نوشته‌های مربوط به خود انقلاب اسلامی هم در برگیرنده تحلیلها و تبیین‌های جدید و قابل توجهی نیست،ولی در برخی موارد این ادعا صادق نیست؛از جمله نوشته‌های چارلز کورزمن.او که در معدود پژوهشگران همچنان علاقهمند به بررسی انقلاب اسلامی ایران قرار دارد،رهیافتی رایج در تبیین انقلاب اسلامی ندارد: تلاش برای درک و تحلیل این کنش جمعی برپایه نظریه انتخاب عقلانی.گرچه توسل به چنین رهیافتی برای تبیین پدیدههای اجتماعی-انسانی پیچیدهای مانند انقلابها نامناسب به نظر میآید،آشنایی با کار کورزمن شاید هم از لحاظ روش شناختی سودمند باشد و هم برخی زوایای تاریک فرآیند انقلاب اسلامی را روشن کند.
