2024-03-28T13:07:45Z
https://qjpl.atu.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=2100
پژوهش حقوق عمومی
2345-6116
2345-6116
1398
21
65
تقابلدو نظام «مؤسسه- مالک» و «مخترع-مالک» در تحقیقات تأمینمالیشده توسط بخش عمومی
محمد هادی
میرشمسی 11
مریم
فرضی
دولتها در برخی موارد مستقیماً تحقیقات انجام داده و گاهی آن را تأمین مالی میکنند. نظام حقوقی حاکم بر نتایج و یافتههای تحقیقات تأمین مالی شده توسط بخش عمومی، ازجمله موارد مهم در بهرهبرداری از این اموال فکری است. برخی کشورها قواعد ویژهای برای این تحقیقات وضع کردهاند که دو دسته عمده آن عبارت است از: نظام مؤسسه- مالک و نظام مخترع- مالک. در نظام مؤسسه-مالک، مؤسسه دریافتکننده بودجه، مالک دارایی فکری میباشد. این نظام در قانون بایدال آمریکا متجلی شده و سپس به مقررات کشورهای بسیاری نفوذ کرده است. در نظام مخترع- مالک، مخترعان، مالک اصلی و اوّلی دارایی فکری تلقی میشوند، هرچند که تأمین مالی توسط نهادهای عمومی صورت گرفته باشد. قاعده امتیاز اساتید که در برخی کشورهای اروپایی اعمال میشود، از مصادیق نظام اخیر است. هرچند در دو دهه گذشته، تمایل جهانی بر پذیرش نظام مؤسسه- مالک بوده و حتی برخی کشورهای دارای نظام مخترع- مالک نیز به سمت این نظام سوق پیدا کردهاند، اما کشورهایی بر ناکارآمدی نظام مؤسسه- مالک تأکید دارند و ایرادات وارد بر آن نیز باعث توجه به نظام مخترع- مالک شده است. بررسی این رویکردها و آثار و نتایج آنها و همچنین بررسی علل گرایش نظامهای حقوقی به هر کدام از آنها میتواند ما را در وضع مقررات مناسب حاکم بر این دسته از اموال فکری کمک کند.
تحقیقات تأمین مالی شده بخش عمومی
نظام مؤسسه-مالک
نظام مخترع-مالک
قانون بای دال
قاعده امتیاز اساتید
2020
02
20
9
42
https://qjpl.atu.ac.ir/article_11346_89800d1eb79bab39503611a6fd33706c.pdf
پژوهش حقوق عمومی
2345-6116
2345-6116
1398
21
65
کوچک سازی دولت؛راهبردی موثر برای تراکم زدایی حقوقی-اداری از تهران
ولی
رستمی
محمد
زرشگی
به نظر یکی از راهکارهای اصولی جهت نیل به تراکمزدایی از تهران کوچکسازی (چابکسازی) دولتمیباشد. راهبردی که هرچند در قوانین موضوعه کشور بر آن تصریح شده است اما با ساختار متمرکز موجود و تفاسیر محدودنگری که نسبت به صلاحیتهای واحدهای اداری محلی، سازمانهای مردمنهاد و ... صورت میپذیرد، امکان دستیابی به اهداف سند چشمانداز کشور و تحقق سیاستهای کلی نظام در حوزه کوچکسازی دولت وجود نخواهد داشت. از اینرو بازاندیشی در مورد الگوی اداره کشور و بازمهندسی نظام اداری و اجرایی با رویکرد عدم تمرکز ضرورتی محتوم است. برای نیل به کوچکسازی میبایست از مستندات قانونی مربوطه از جمله: بند 10 اصل سوم قانون اساسی، بند 10 سیاستهای کلی نظام اداری و سایر قوانین موضوعه در زمینه کوچکسازی دولت، اعمال دولت الکترونیک و تمرکززدایی، در عمل بهره جست تا بتوان به یک تراکمزدایی حقوقی- اداری دست یافت. در این پژوهش با رویکرد توصیفی- تحلیلی و کاربردی، سعی میشود بر امکانسنجی تراکمزدایی از تهران در پرتو تحقق کوچکسازی دولت پرداخته شود. فرض اصلی مقاله بر این مبنا استوار است که درصورت اجرای قوانین مرتبط با حوزه کوچکسازی دولت و صرف فعل خواستن از جانب مسئولین ذیربط، تراکمزدایی از تهران دور از دسترس نخواهد بود.
کوچک سازی دولت
اندازه دولت
تراکم زدایی از تهران
تمرکز سیاسی-اداری
دولت حاکمیتی
2020
02
20
43
74
https://qjpl.atu.ac.ir/article_11349_ed792c0cea17e4a5cc6068e341c92322.pdf
پژوهش حقوق عمومی
2345-6116
2345-6116
1398
21
65
استانداردهای اثبات خسارت و تعیین میزان آن: مطالعهای تطبیقی در اسناد فراملی و آرای داوری بینالمللی
ابراهیم
شعاریان
سارا
صاحب جمع
یکی از موضوعات قابل توجه در حوزه حقوق خسارت، تعیین استانداردهای قابل اعمال برای اثبات خسارات و میزان آنها است. علی القاعده، زیاندیدهای که به استناد مسئولیت قراردادی برای مطالبه خسارت اقامه دعوی میکند، بایستی اصل و میزان خسارتی را که متحمل شده یا خواهد شد، به اثبات برساند. نظر به اهمیت موضوع، اسناد فراملی مربوط به حقوق قراردادها از جمله اصول قراردادهای تجاری بینالمللی، اصول حقوق قراردادهای اروپا و پیشنویس طرح مشترک مرجع، به صورت صریح یا ضمنی، استانداردهای مشخصی مانند قطعیت متعارف، وقوع محتمل متعارف و غیره را برای اثبات خسارت پیشبینی کردهاند. در مقابل، مقررات موضوعه ایران از جمله قانون مدنی؛ چنین استانداردهایی را تنظیم ننموده و موضوع نیز مورد بررسی حقوقدانان و رویه قضایی قرار نگرفته است. بنابراین، مطالعه تطبیقی موضوع با نگاهی ویژه بر اسناد بینالمللی و آرای داوری میتواند منبع قابل اتکایی برای طرح بحث باشد. این مقاله، استانداردهای عام و خاص اثبات اصل خسارت و میزان آن و نیز مواردی مثل خسارت تأخیر تأدیه را که خارج از قلمرو شمول این استانداردها هستند، مورد تحلیل قرار میدهد و در نهایت تلاش دارد تا باب بحث را در حقوق ایران بگشاید.
استاندارد اثبات خسارت
قطعیت متعارف
وقوع محتمل متعارف
اسناد فراملی
آرای داوری
2020
02
20
75
113
https://qjpl.atu.ac.ir/article_11351_fcd53c61eeeaca2cade30dba2fbd1d0a.pdf
پژوهش حقوق عمومی
2345-6116
2345-6116
1398
21
65
ارزیابی کفایت منابع حقوق نفت در توسعه صنایع داخلی ساخت تجهیزات صنعت نفت و گاز در بخش بالادستی
عباس
کاظمی نجف آبادی
علیرضا
غفاری
صنعت نفت کشور با وجود برخورداری بیش از یکصد سال تجربه در زمینه تولید و تجارت نفت، همچنان قادر به انجام فعالیتها بهصورت درونزا و بهرهبرداری از توان داخل در تمامی بخشهای عملیاتی و اجرایی نیست. یکی از مهمترین بخشهای صنعت نفت کشور که همچنان به شکل قابل توجهی به خارج از کشور وابسته است، بخش تأمین تجهیزات مورد نیاز این صنعت در بخش بالادستی است. با توجه به اهمیت ساخت داخل تجهیزات صنعت نفت و گاز در بخش بالادستی، این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش اساسی است که آیا منابع حقوق نفت کشور حمایت مناسب و متناسبی از صنایع ساخت این تجهیزات دارند؟ برای پاسخ به سوال تحقیق، این مطالعه، معیارهای استانداردی را بر پایه یک مدل مفهومی و با بهرهگیری از نظر کارشناسان خبره استخراج نموده و پس از تبیین منابع حقوق نفت موجود، به ارزیابی منابع حقوق نفت در این زمینه پرداخته شده است. نتایج حاکی از آن است که قوانین اصلی نفت کشور و قوانین مربوط به الزام سهم داخل نسبت به معیارهای استخراج شده، بیتوجه بوده و قوانین اساسنامههای شرکت ملی نفت ایران نیز حمایت ضعیفی از ساخت تجهیزات موصوف به عمل میآورند.
منابع حقوق نفت
ساخت تجهیزات نفتی
بخش بالادستی
صنعت
نفت و گاز
2020
02
20
115
136
https://qjpl.atu.ac.ir/article_11353_ff0e2568bca1bc036be0fd1028992859.pdf
پژوهش حقوق عمومی
2345-6116
2345-6116
1398
21
65
تعهد متصدی حمل به اظهار اجمالی کالا در مقابل گمرک
مجتبی
اشراقی آرانی
در حمل و نقل بینالمللی بار، کالا به واسطه عبور از مرزهای کشورها موضوع کنترل و تشریفات گمرکی قرار میگیرد. تکلیف اصلی انجام تشریفات گمرکی بر دوش خود صاحب بار قرار دارد. لیکن قوانین گمرکی در بیشتر کشورها، متصدیان حمل بین المللی را ملزم ساختهاند تا به محض ورود به قلمرو گمرکی، بدوا کالا را اظهار اجمالی نموده به طوری که تا پیش از آن تخلیه بار میسر نمیباشد. هدف از نگارش این مقاله روشن ساختن مبنا، شرایط و آثار «اظهار اجمالی کالا» از سوی متصدی حمل است که تاکنون در ادبیات حقوقی ایران به آن توجه نشده است. با بررسی شرایط و ضمانت اجرای قانونیِ اظهار اجمالی از سوی متصدی حمل، ابتنای این تعهد بر اسناد حمل مربوطه (بارنامه یا راهنامه) مشخص گردید و ثابت شد که توصیفات فرستنده بار در چنین اسنادی مبنا و تعیین کننده میزان مسئولیت متصدی حمل در مقابل مراجع گمرکی قرار میگیرد. نوآوری این مقاله در آن است که یک قاعده حقوق گمرکی را از زاویه حقوق حمل و نقل و با اتکا به قواعد آن مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است.
متصدی حمل
حقوق گمرکی
مانیفست
حمل کالا
اظهارنامه اجمالی
2020
02
20
137
169
https://qjpl.atu.ac.ir/article_11355_2e8a2144b8ee188611572cf5922aad92.pdf
پژوهش حقوق عمومی
2345-6116
2345-6116
1398
21
65
بررسی تطبیقی رویکرد سند ۲۰۳۰ و سند تحول بنیادین در آموزش و پرورش ایران به عدالت آموزشی جنسیتی
انور
یداللهی
محمد حسین
زارعی
اسداله
یاوری
در قرن اخیر، یکی از مهمترین آرمانهای جوامع در بحث آموزش، نیل به عدالت آموزشی میباشد. با توسعه نقش زنان در فعالیتهای اجتماعی، جنس و جنسیت به چالشبرانگیزترین زمینه عدالت آموزشی بدل شده است. در نظام حقوقی ایران، سند تحول بنیادین در آموزش و پرورش ایران و در عرصه بینالمللی سند 2030، اسناد شاخص در بحث عدالت آموزشی میباشند.
در تحقیق پیشرو، گردآوری اطلاعات با استفاده از منابع کتابخانهای و روش توصیفی ـ تحلیلی است و منابع گردآوری شده به روش فیشبرداری دستهبندی میشود. روش تجزیه و تحلیل دادهها، روش تحلیلی میباشد.
دو سند موضوع تحقیق، دارای نقاط اشتراک و افتراق میباشند. نقطه اشتراک اسناد مربوط به شأن و منزلت انسانهاست. در این خصوص هر دو سند، منزلتی یکسان برای جنس زن و مرد قایل میباشند. نقطه افتراق اسناد مربوط به معنایی است که هر یک از این اسناد از عدالت و آموزش در نظر دارند. سند 2030 از عدالت معنایی مرادف با برابری برداشت مینماید و عدالت جنسیتی را در برابری جنسیتی در امر آموزش تعریف میکند. سند تحول بنیادین معتقد به توزیع آموزش متناسب با نیازها و نقشهای هر یک از دو جنس است. ابهام سند بنیادین در تبیین نیازها و نقشهای هر جنس بزرگترین نقطه ضعف این سند به حساب میآید.
"عدالت"؛"عدالت آموزشی"
"عدالت جنسیتی"
"سند 2030"
"سند تحول بنیادین"
2020
02
20
171
198
https://qjpl.atu.ac.ir/article_11356_3130f9ff1456a26c510eb0f7022aa69c.pdf
پژوهش حقوق عمومی
2345-6116
2345-6116
1398
21
65
نقش و جایگاه شهردار در حکمرانی خوب شهری (مطالعه موردی در کلانشهر تهران)
مهدی
شعبان نیا منصور
پیمان
محمدی آلمانی
حکمرانی خوب (به زمامداری) شهری در پی واگذاری اختیار به جامعه محلی برای ارتقای کیفیت زندگی شهروندان میباشد که از سوی سازمان ملل متحد، اصول نهگانهای به عنوان ویژگیهای آن برشمرده شده است؛ این پژوهش بدنبال تحلیل نقش و جایگاه شهردار در به زمامداری شهری در کلانشهر تهران با رویکرد توصیفی ـ تحلیلی میباشد و اطلاعات مورد نیاز نیز از طریق بررسی میدانی و تکمیل پرسشنامه با روش غیرتصادفی، هدفمند و قضاوتی از بین اعضای شورایاریهای محلههای تهران بدست آمده است. فرضیه اصلی این است که شهردار تهران به لحاظ احراز شاخصهای حکمرانی خوب شهری در وضعیت مناسبی قرار ندارد؛ با توجه به تجزیه و تحلیل دادهها و با عنایت به اینکه پس از انجام آزمون T-test، سطح معنیداری (sig) شاخصهای کارایی، شفافیت، اجماعمحوری برابر با 005/0 شده و در شاخصهای مشارکت، پاسخگویی، مسئولیتپذیری، قانونمندی، عدالتمحوری و بینش راهبردی نیز مقدار 000/0 بدست آمده است، sig کمتر از 05/0 و ضریب همبستگی نیز مثبت میباشد و فالجمله حاکی از آن است که شهردار تهران در هیچ یک از شاخصهای مذکور نمره خوبی از کارکنان شورایاریهای محلات دریافت نکرده و عملکردش در شکلگیری حکمرانی خوب شهری مطلوب نیست؛ بنابراین فرضیه اصلی تحقیق، رد نمیشود
"حکمرانی خوب شهری"
"به زمامداری"
"شهردار"
"شورایاری"
"تهران"
2020
02
20
199
235
https://qjpl.atu.ac.ir/article_11358_14b7f7a64e432d3f8b7463bf78c5db59.pdf
پژوهش حقوق عمومی
2345-6116
2345-6116
1398
21
65
بررسی مدلهای قراردادی مورد استفاده برای احداث خطوط لوله نفت و گاز بین المللی وقابلیت اعمال آن در نظام حقوقی ایران
مهدی
پیری
سید محمد
طباطبایی نژاد
حمیدرضا
عباسی
خطوط لوله یکی از پرکاربردترین راههای انتقال زمینی نفت و گاز میباشند. به طور کلی چارچوب موافقتنامههای احداث خطوط لوله بینالمللی تحت دو رویکرد اتصال دهنده و یکپارچه قرار میگیرند که این دو رویکرد در موارد متعددی نظیر مالکیت، قانون حاکم، مالیات، ایمنی و محیط زیستی دارای قواعد متمایزی میباشند. اما باید توجه داشت علاوه بر موافقتنامههای خط لوله که نظام حقوقی حاکم بر خطوط لوله را شکل میدهند، این نظام داخلی کشورها است که به دولتها اجازه انتخاب هر یک از این رویکردها را میدهد. در این مقاله به بررسی چارچوب کلی مدلهای مورد استفاده برای احداث خطوط لوله بینالمللی و قابلیت اجرای مدلهای مذکور در نظام حقوقی ایران بر مبنای مطالعه و بررسی قواعد حاکم بر احداث خطوط لوله با توجه به معیارهای فوق الذکر خواهیم پرداخت. در نتیجه این بررسی مشخص گردید در حال حاضر باید بین خطوط لوله متصل به تاسیسات بالادستی و دیگر خطوط لوله انتقال قائل به تفکیک شد و بنا بر نوع خط لوله در نظام حقوقی ایران، استفاده از مدلهای متمایزی امکانپذیر خواهد بود.
قراردادهای خطوط لوله نفت و گاز "
" مدل اتصال دهنده "
"مدل یکپارچه "
" ترانزیت انرژی "
" قوانین نفتی ایران"
2020
02
20
237
262
https://qjpl.atu.ac.ir/article_11359_541865b91376e4241f6c1b25a33c7e7d.pdf