نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

توجه به اختیارات حاصله از مقررا ت مختلف از جمله قانون تشکیل هیئت امناء، قانون
اهداف و وظایف وزارت علوم و بند (ب) ماده 20 قانون برنامه پنجم توسعه، دانشگاهها بدون الزام
به رعایت قوانین و مقررات عمومی حاکم بر دستگاههای دولتی به ویژه قانون محاسبات عمومی،
قانون مدیریت خدمات کشوری و قانون بر گزاری مناقصات و صرفاً بر اساس آیین نامه های
استخدامی، اداری، مالی و معاملاتی و تشکیلات مصوبات هیئت امناء اداره میشوند. اما مسئلۀ قابل
توجه، جایگاه و قلمرو این مصوبات در سلسلهمراتب قواعد حقوقی است. درصورتیکه مصوبات
مذکور مخالف قانون اساسی، قانون مجلس، مص وبات شورای عالی انقلاب فرهنگی یا هیئت
وزیران باشند تکلیف مجریان در اجرای این مصوبات چیست؟ آیا قلمرو این مصوبات و الزام ناشی
از تصویب آنها محدود به دانشگاهها و مؤسسات آموزشی و پژوهشی است یا سایر دستگاه های
اجرایی را نیز شامل میشود؟ با توجه به فقدان سابقه و بروز مشکلات عملی در اجرای اختیار
گستردهای که قوانین صدرالذکر به نفع هیئت امناء مقرر کرده است، ضرورت دارد ابعاد این مسئله
بررسی شود. هدف از این تحقیق، روشن کردن اعتبار و جایگاه حقوقی مصوبات فوق و همچنین
گستره و قلمرو نفوذ آن است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Legal Position of Resolutions Drafted by Board of Trustees of Universities and Educational Institutions

نویسنده [English]

  • Majid Banaei Oskooei

چکیده [English]

By virtue of the authorities prescribed by various laws and regulations
including the “Law of University Board of the Trustees Formation” , The “Law
of Goals and the Authorities of Ministry of Science and Technology” and
article 20-B of Iran’s Fourth Development Law , universities are not bound to
general obligations provided for state organizations / elements including
particularly those in the law of Public Accounting, Civil Service Management
Law, the Law of Bidding and Tenders and rather only bound to bylaws drafted
by their board of trustees who may legislate in a wide variety of affairs including
employment, administrative and financial policies. The question here is where
do these regulations stand in the pyramid of legality? What is it the enforcers of
law should do where these resolutions may contradict the constitution, laws
passed by congress, statutory resolutions of the High Council of Cultural
Revolution or the decisions of the cabinet?! Whether the authority and
enforceability of such resolutions are only limited to universities or may also
extend to other executive governmental bodies as well?! . Given the lack of
relevant precedent in regards with exercising the extravagant authorities
granted to the boards of trustees by the said laws and regulations, it is of grave
importance to tackle on the subject and study its surroundings. This thesis is
aimed at studying and investigating the validity, legal position and the scope to
which these resolutions are enforceable.

کلیدواژه‌ها [English]

  • University Board of trustees
  • Executive Organizations
  • Legal Position of Resolutions
  • Legislative Independence
- ابوالحمد، عبدالمجید، ( 1383 )، حقوق اداری ایران، چاپ هفتم، تهران، انتشارات توس.
- اسکندری، محمدحسین و دارابکلایی، اسماعیل، ( 1377 )، درآمدی بر حقوق اساسی، دفتر همکاری حوزه و دانشگاه، تهران، انتشارات سمت.
- آقایی طوق، مسلم و همکاران، ( 1389 )، مرزهای تتقنین و اجرا در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، تهران، معاونت حقوقی ریاست جمهوری.
- اقتداری، علی محمد، ( 1384 )، سازمان و مدیریت؛ سیستم و رفتار سازمانی ، چاپ سیوششم، تهران، انتشارات مولوی.
- انصاری، ولی الله، ( 1386 )، کلیات حقوق اداری، چاپ هفتم، تهران، نشر میزان.
- حسینیپور اردکانی، سید مجتبی، ( 1389 )، نظام حقوقی حاکم بر مؤسسات و نهاده ای عمومی غیردولتی، چاپ اول، تهران، انتشارات جنگل.
- طباطبایی مؤتمنی، منوچهر، ( 1378 )، حقوق اداری، چاپ پنجم، تهران، انتشارات سمت.
- قاضی شریعت پناهی، ابوالفضل، ( 1380 )، حقوق اساسی و نهاده ای سیاسی ، چاپ هفتم، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
- قاضی شریعت پناهی، ابوالفضل، ( 1383 )، بایست ههای حقوق اساسی ، چاپ چهاردهم، تهران، نشر میزان.
- کاتوزیان، ناصر، ( 1382 )، مقدمه علم حقوق، تهران، شرکت سهامی انتشار.
- محمدی، ابوالحسن، ( 1373 )، مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه ، چاپ هشتم، تهران، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
- مؤذنیان، محمدرضا، ( 1381 )، مجموعه نظریات شورای نگهبان ، تهران، مرکز تحقیقات شورای نگهبان.
1) کلیات و ایران ، چاپ دهم، تهران، نشر - - موسیزاده، رضا، ( 1387 )، حقوق اداری ( 2 میزان.
- نجفی اسفاد، مرتضی و محسنی، فرید، ( 1384 )، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران ، چاپ سوم، تهران، انتشارات بینالمللی الهدی.
- هاشمی، سید محمد، ( 1384 )، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران ، دوجلد ی، تهران،
 فصلنامه پژوهش حقوق عمومی، سال هفدهم، شماره 47 ، تابستان 94
کارکرد هیئت ها ی امنای دانشگاه های دولتی » ،( - آذرگشب، اذنالله و همکاران، ( 1386
فصلنامه پژوهش و ،« وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در طی سالهای 1370 تا 1385 . برنامهریزی در آموزش عالی، شماره 46
استقلال اعطایی به دانشگاهها و مؤسساتآموزش عالی » ،( - باباجانی، جعفر، ( 1383 . فصلنامه مطالعات حسابداری، شماره 8 ،«( (فرصت یا تهدید
نقش آفرینی دانشگاه در فرآیند توسعه پایدار از رهگذر تولید » ،( - جاودانی، حمید، ( 1392 . فصلنامه تحقیقات فرهنگی، دوره ششم، شماره 1 ،« سرمایه اجتماعی
،« جایگاه قانونی آموزش عالی دولتی، تهران » ،( - داوری، احمد و احمدی، پروین، ( 1373 فصلنامه موسسه پژوهش و برنامه ریزی، طرح پژوهشی.
فصلنامه ،« تحلیل عملکرد هیئت امناء در نظام آموزش عالی » ،( - شریعت، بهاءالدین، ( 1373
. پژوهش و برنامهریزی در آموزش عالی، شمارههای 7 و 8
بررسی ابعاد حقوقی و مدیریتی استقلال دانشگاهها در ای ران » ،( - صالحی، غلامرضا، ( 1388
فصلنامه ،« (موضوع ماده 49 قانون برنامه چهارم توسعه) و تدوین راهکارهای اجرایی تحقق آن
. پژوهش و برنامهریزی در آموزش عالی، شماره 53
توسعه راهبردی دانشگاه ها از منظر » ،( - کسکه، شهاب و محبزادگان، یوسف، ( 1389 مجله ،« تبیین مؤلفههای عملکرد هیئتهای امناء و روند پژوهی کارکرد و ترکیب اعضای آن
. برنامهریزی رفاه و توسعه اجتماعی، شماره 5
ترجمه عبدالحسین نفی سی، دایره المعارف آموزش ،« هیئت امناء » ،( - گید، ام، ی، ( 1376 عالی، موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی. قوانین و مقررات
،( - صورت مشروح مذاکرات شورای بازنگری قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران،( 1369 چهارجلدی، تهران، انتشارات اداره کل فرهنگی و روابط عمومی مجلس.
.1393/9/ - قانون الحاق موادی به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب 4
- Berdahl. R, (1990), “Academic Freedom, Autonomy and Accountability in British University”, Studies in Higher Education, Vol.15 (2).
جایگاه و قلمرو حقوقی مصوبات هیئتهای امنای دانشگاهها و مؤسسات آموزشی و پژوهشی 69
- Campbell, D, (2002), “Governance Structuers: Academic Senate and Trustee Boards”, p.2- Available at: http://www.asstudent.unco.edu/students/aeextra.
- Fowle, Marilyn, (2005), Dissertation: A Governing Board`s Evolution to
Effectiveness: A South Dakota Board of Regents Case Study; ph.D. Degree, University of Pennsylvania.
- Smith, S, A, (1962), Constitutionalism in the Common Wealth Today, Malaya Law Review.