حقوق عمومی
سیده فاطمه حقیقت طلب؛ رضا شریف یزدی؛ محمد جلالی
چکیده
قانون اساسی مشروطه، نخستین قانون اساسی ایران است و شامل نظامنامه اساسی و متمم آن می‌باشد. این سند که نقطه عطفی در حقوق اساسی ایران و نوید‌بخش پایان سلطنت مطلقه و آغاز حکومت قانون در کشورمان بوده، به نحوی شایسته مورد توجه و تحلیل قرار نگرفته است. در این راستا، تحقیق حاضر در پی آن است تا با روشی اسنادی، تاریخی و تطبیقی، به مطالعه ...
بیشتر
قانون اساسی مشروطه، نخستین قانون اساسی ایران است و شامل نظامنامه اساسی و متمم آن می‌باشد. این سند که نقطه عطفی در حقوق اساسی ایران و نوید‌بخش پایان سلطنت مطلقه و آغاز حکومت قانون در کشورمان بوده، به نحوی شایسته مورد توجه و تحلیل قرار نگرفته است. در این راستا، تحقیق حاضر در پی آن است تا با روشی اسنادی، تاریخی و تطبیقی، به مطالعه تخصصی تدوین و نگارش این قانون بپردازد. در ابتدا ضمن یک مطالعه تاریخی، ریشه‌های پیدایش ایده قانون اساسی و فرایند نگارش آن بررسی شده و سپس، قوانینی که بهره‌گیری از آن‌ها در نگارش قانون اساسی مشروطه محتمل است، جمع‌آوری می‌گردند. در انتها نیز ضمن مطالعه‌ای تطبیقی، میزان و نحوه الگوگیری از این قوانین مشخص می‌شود. نتایج حاصله روشن می‌سازند که دو سند تشکیل‌دهنده قانون اساسی مشروطه، مسیر مشابهی را در الگوگیری از قوانین سرمشق طی نکرده‌اند. در نظامنامه اساسی، قانون خاصی به عنوان الگوی اصلی قرار نگرفته و سرمشق‌گیریِ کم‌وبیش متوازنی از کشورهایی چون بلغارستان، بلژیک، آلمان، فرانسه و سپس، روسیه و عثمانی همراه با خلاقیت مصنفان به چشم می‌خورد. در مقابل، متمم، قانون اساسی بلژیک را پایه قرار داده و تعداد بسیار کمی از اصول، از کشورهایی چون بلغارستان، فرانسه و عثمانی الگوبرداری شده‌اند.
