حقوق بین الملل
جایگاه اصول کلی حقوق در تفسیر معاهدات

محمود حجار؛ سید قاسم زمانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 مهر 1402

https://doi.org/10.22054/qjpl.2023.73747.2902

چکیده
  تفسیر معاهدات در حوزه‌ی حقوق معاهدات از اهمیت خاصی برخوردار است؛ چرا که در اغلب موارد اجرای معاهدات بدون تفسیر آن امکان پذیر نیست. علاوه بر متن و سیاق معاهده، قواعد ذیر ط حقوق بین الملل از جمله اصول کلی حقوق می تواند در تفسیر معاهدات نقش مهمی ایفا کنند. معاهده مخلوق نظام حقوقی بین المللی می باشد و تفسیر و اجرای آن باید در سیاق نظام حقوقی ...  بیشتر

حقوق بین الملل
سوءاستفاده از حق و فرآیند در پرتو رویه دیوان بین المللی دادگستری

عباسعلی کدخدایی؛ محمدرضا محمدی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 03 بهمن 1402

https://doi.org/10.22054/qjpl.2024.73433.2899

چکیده
  مفاهیم سوءاستفاده از حق و سوءاستفاده از فرآیند به طور روزافزونی در محاکم بین المللی مورد توجه طرفین دعوا قرار می گیرد. در سوءاستفاده از حق و فرآیند، حسن نیت جای خود را به سوء نیت می دهد. در سوءاستفاده از حق بحث از اعمال یک حق اما با هدفی غیرصحیح است در حالی که در سوءاستفاده از فرآیند بهره گیری از روندهای رسیدگی با نیت های متفاوت برای ...  بیشتر

حقوق بین الملل
مرز بدون همسایه؛ بررسی دکترین وطن آبی ترکیه از منظر حقوق بین الملل

معصومه پرسون؛ عباسعلی کدخدایی؛ محسن حاتمی نیا

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 07 بهمن 1402

https://doi.org/10.22054/qjpl.2023.69176.2811

چکیده
  در سال 2020 منطقه مدیترانه شرقی یکی از پرچالش‌ترین دوران تاریخی خود را پشت سر گذاشت و شاهد رویارویی ترکیه، یونان، قبرس، سوریه، لبنان، اسرائیل، مصر و لیبی بود. کشف ذخایر قابل‌توجه منابع هیدروکربنی باعث عمیق‌تر شدن شکاف موجود بین نظرات کشورهای منطقه در خصوص تحدید حدود مرزهای دریایی شد که با اعمال نفوذ و فشار قدرت‌های منطقه‌ای و جهانی ...  بیشتر

حقوق عمومی
رویکرد حقوقی به امکان سنجی تحقق حوزه عمومی در بستر رویکرد بی طرفی

حسن محمدی؛ علی مشهدی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 07 خرداد 1403

https://doi.org/10.22054/qjpl.2024.74408.2909

چکیده
  ضعف دولت‌های مدرن مبتنی بر سیستم نمایندگی در وضع قوانینی که نمودی از هنجارهای اجتماعی باشد، اندیشمندان سیاسی را بر آن داشت تا به تجدیدنظر در حوزه روابط فرد، جامعه و دولت بپردازند. حوزه عمومی به عنوان راه‌حلی که در تلاش است با تامین رویه‌های گفتمان اخلاقی در بستری دموکراتیک، این هنجارها را شناسایی و پارلمان را در پرتو قدرت موسس، ...  بیشتر

حقوق بین الملل
تعهدات بین المللی دولتها در کاهش خطر پذیری و پیشگیری از بیماری های مسری (با تاکید بر بحران پاندمی کووید 19)

رؤیا زارع نعمتی؛ سیدقاسم زمانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 07 خرداد 1403

https://doi.org/10.22054/qjpl.2024.77503.2959

چکیده
  حق حیات نخستین حق بشری است که هسته مرکزی نظام حقوق بشر را تشکیل می دهد. در صیانت از این حق، دولت‌ها مکلفند ضمن احترام و حمایت از حق حیات،تمهیداتی را برای افراد تحت صلاحیت خود فراهم نمایند. یکی از این تمهیدات، تامین یک زندگی سالم بابالاترین استاندارد سلامت جسمی و روانی برای انسان هاست.اما امروزه بشریت با پدیده ها و بحران هایی مانند بیماری ...  بیشتر

حقوق بین الملل
حقوق بشر حق بر سلامت و هوش مصنوعی

میثم حق سرشت

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 07 خرداد 1403

https://doi.org/10.22054/qjpl.2024.77674.2963

چکیده
  در طول دو دهه گذشته هوش مصنوعی به حوزه‌های مختلف حیات بشری هجوم آورده و موجب تغییرات گسترده در این زمینه گردیده است. امروزه نفوذ این فن‌آوری در حوزه‌های مختلف، کنترل و توسعه آن را، به یکی از چالش‌برانگیزترین موضوعات بدل ساخته است. یکی از حوزه‌هایی که از این فن‌آوری تأثیر پذیرفته، همانا حقوق بشر است؛ لذا این مقاله با بررسی تأثیرات ...  بیشتر

حقوق عمومی
قاعده منع جانبداری در حقوق اداری انگلستان

زهره نعیمی فرد؛ مهدی هداوند

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 07 خرداد 1403

https://doi.org/10.22054/qjpl.2024.78215.2976

چکیده
  در حقوق اداری، "قاعده منع جانبداری" از فروعات اصول "انصاف رویه‌ای" و مکمل نظریه "حکمرانی خوب" است. سوگیری‌های شخصی، شناختی، سازمانی-نهادی، مشارکت و مداخله قبلی، نظرات از پیش تعیین‌شده، پیش‌داوری و تمایل قبلی، از مهمترین زمینه‌های جانبداری بوده و می‌توانند بر فرآیندهای تصمیم‌گیری تأثیرگذار باشد. علیرغم اهمیت قاعده ...  بیشتر

حقوق عمومی
نقدی بر قانون جهش تولید مسکن با تاکید بر اجرای این قانون نسبت به اراضی و املاک دانشگاهها در پرتو رویه قضایی

مهین سبحانی؛ علیرضا بذری؛ زهرا سبحانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 07 خرداد 1403

https://doi.org/10.22054/qjpl.2024.78893.2982

چکیده
  به دلیل به رسمیت شناخته شدن حق بر مسکن در قانون اساسی ایران، خانه دار کردن مردم یکی از وعدههای دولت سیزدهم بود که منجر به تصویب قانون جهش تولید مسکن شد. به موجب ماده 10 این قانون کلیه دستگاههای دولتی مکلفند اراضی در اختیار خود که در چهارچوب مکان‌یابی موضوع ماده (۶) قانون ساماندهی قرار می‌گیرند را به رایگان به نام دولت با نمایندگی وزارت ...  بیشتر

حقوق بین الملل
امکان سنجی اعمال قاعده حداقل سن در راستای مقابله با بدرفتاری با کودک- ورزشکاران در پرتو کنوانسیون حقوق کودک

مهریار داشاب؛ کوثر طالبی اسفندارانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 شهریور 1403

https://doi.org/10.22054/qjpl.2024.78191.2975

چکیده
  دنیای ورزش محدود به یک کشور و گروه خاصی نیست و همین ویژگی فراسرزمینی و فراسنی ورزش است که آن را از سایر پدیده‌ های انسانی متمایز می کند. دنیای ورزش، وسیله‌ای کارآمد در دستان نظام حقوق بین الملل بشر است که بتواند از میل انسان به فعالیت جسمانی، زمینه‌ای را برای تحقق و ارتقاء حقوق بشر فراهم کند. در این میان کودکان در عرصه ورزشی به عنوان ...  بیشتر

حقوق بین الملل
بازخوانی مفهوم ذی نفع در پرتو رویّه دیوان اروپایی حقوق بشر

سیاوش علیزاده؛ سید قاسم زمانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 مهر 1403

https://doi.org/10.22054/qjpl.2024.76632.2944

چکیده
  تشخیص نفع حقوقی و تعیین ذی‌نفع از جمله مهم‌ترین اشتغالات قضایی هر مرجع دادگستری در سطح داخلی یا بین‌المللی است. ذی-نفع به موجودیّتی اطلاق می‌شود که در اقامه‌ی دعوی دارای نفع حقوقی است. کنوانسیون اروپایی حقوق بشر، به عنوان سند حقوقی مورد استناد دیوان اروپایی حقوق بشر در مواد 34،33 و 35 به ترسیم گستره‌ی ذی‌نفع جهت حضور نزد خود پرداخته ...  بیشتر

حقوق بین الملل
بررسی نگاه جنسیتی در پرونده متهمان زن در دادگاه های بین المللی کیفری

آناهیتا سیفی؛ فرنگیس منصوری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 مهر 1403

https://doi.org/10.22054/qjpl.2024.78078.2968

چکیده
  مطالعات زیادی در خصوص آسیب پذیری زنان در درگیری و خشونت جمعی انجام شده است. با این حال، بحث نسبتاً کمتری در مورد تجربیات زنان به عنوان متهم و مجرم در خشونت های جمعی و درگیری ها در دادگاه های کیفری بین المللی دیده میشود. این مقاله با نگاهی به پرونده برخی متهمان زن در دادگاههای کیفری بین المللی، به بررسی میزان شکل‌گیری گفتمان‌های حقوقی ...  بیشتر

حقوق عمومی
چالش های حقوقی عدم تمرکز محلی در ایران

محمد رضا مجتهدی؛ محمد مظهری؛ سید حسین ملکوتی هشجین؛ صلاح قاسمیانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 مهر 1403

https://doi.org/10.22054/qjpl.2024.79090.2986

چکیده
  تمرکززدایی به‌عنوان شیوه مطلوب حکمرانی در دنیای امروز جایگاه جهانی خود را یافته است. این مقاله باهدف بررسی چالش‌های حقوقی عدم تمرکز محلی در ایران انجام گرفته است. پژوهش بر سودمندی تحقق نظام عدم تمرکز نه‌ فقط در امور اداری بلکه در حوزه قانون‌گذاری به خود شهروندان ساکن در مناطق محلی تاکید دارد. سابقه عدم تمرکز در ایران به تشکیل انجمن‌های ...  بیشتر

حقوق شهروندی
تهدیدها و تحدیدهای شناسایی حقوقی اقلیت‌ها در آراء جرمی والدرون

هادی صالحی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 مهر 1403

https://doi.org/10.22054/qjpl.2024.79507.2992

چکیده
  رویکرد زمینه‌گرا در زمینۀ شناسایی حقوقی اقلیت‌ها را می‌توان نوعی «گفتگوی دوسویه‌ی کنش‌گرانه‌ی اقناع ساز»، میان فاعل شناساییِ حقوقی (سوژه)و گروه‌های اقلیت (ابژه) دانست. ضرورت این فرآیند شناسایی حقوقی منتقدان و منکرانی دارد. جرمی والدرون به عنوان یک حقوقدان حوزۀ حقوق عمومی از جمله منکران ضرورت شناسایی حقوقی اقلیت‌ها است ...  بیشتر

حقوق عمومی
تلالو فناوری‌های نوین در قلب مفهوم طبقه کارگر

سروش علیزاده؛ آیت مولائی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 مهر 1403

https://doi.org/10.22054/qjpl.2024.79543.2994

چکیده
  نوشتار پیش رو، با انتخاب فناوری‌های نوین و تامل فلسفی چندجانبه نگر نسبت به مفهوم آن، به مثابه نقطه آغاز در مسئله، قدم در مسیر می‌نهد. سپس به تاثیر فناوری بر زندگی آدمی پرداخته و از دل آن مسئله مندی بن مایه‌ای را شکوفا می‌سازد. چنانکه که این موضوع بر یکی از بن‌مایه‌های اندیشه‌ای در حوزه مکاتب حقوقی اقتصادی چپ و راست پیوند می‌خورد. ...  بیشتر

حقوق بین الملل
بازرسی بدنی زندانیان از منظر موازین حقوق بشری و ارزیابی قوانین و مقررات ایران

سامان شفیعی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 مهر 1403

https://doi.org/10.22054/qjpl.2024.79582.2998

چکیده
  بازرسی بدنی به ویژه برهنه کردن و جستجوی جوارح داخلی در ذات خود کرامت انسانی و حریم خصوصی فرد را خدشه‌دار می‌کند. زندان‌ها اما برای جلوگیری از ورود اشیا و مواد ممنوع چاره‌ای دیگر ندارند. از این رو اسناد حمایتی حقوق بشری انجام آن را بعضاً پذیرفته‌اند. اگرچه در خصوص شیوه به‌کارگیری و روش اجرا ملاحظه‌هایی به ویژه برای گروه‌های خاص ...  بیشتر

حقوق عمومی
بازتحلیل نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران در بستر مفاهیم «دولت واحد» و «دولت تقسیم‌شده»

سیده زهرا سعید

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 مهر 1403

https://doi.org/10.22054/qjpl.2024.80940.3024

چکیده
  تبیین نظام‌های سیاسی در بستر مفاهیم دولت واحد و دولت تقسیم‌شده، تصویر روشنی از چگونگی روابط میان قوای حاکم به‌دست می‌دهد. انتخابات واحد برای به قدرت رسیدن دولت و مجلس منجر به دولت واحد و نظام پارلمانی و انتخابات مجزا برای به قدرت رسیدن دولت و مجلس منجر به دولت تقسیم‌شده و نظام ریاستی می‌شود. همچنین بروز دوره‌های همزیستی میان رئیس‌جمهور ...  بیشتر

حقوق عمومی
نظریه نگهبان اساس؛ از رهگذرِ انقاداتِ کارل اشمیت بر لیبرالیسم، دموکراسی و پارلمان‌گرایی

کاظم احمدی؛ سیدناصر سلطانی .

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 مهر 1403

https://doi.org/10.22054/qjpl.2024.79892.2999

چکیده
  اشمیت به شدت با رویکرد لیبرال به پاسداری از قانون اساسی مخالف بود، رویکردی که او آن را عاری از محتوای سیاسی واقعی و بیش از حد وابسته به اصول حقوقی انتزاعی می‌دانست. او در عوض، از نقشی قاطع‌تر و با بار سیاسی بیشتر برای رئیس دولت طرفداری می‌کرد و استدلال می‌نمود که تنها چنین فردی می‌تواند به طور مؤثر از قانون اساسی در زمان بحران محافظت ...  بیشتر

حقوق عمومی
مقایسه گستره اجاره در حقوق مالیات‌ها با مفهوم فقهی و حقوقی آن و تحلیل چند مسئله

محمدرضا عباسی؛ حمیدرضا صالحی؛ نرگس باقری مطلق

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 15 اسفند 1403

https://doi.org/10.22054/qjpl.2025.57864.2967

چکیده
  چکیده: یکی از مهمترین منابع مالیاتی، که به ویژه از بعد تعداد مودیان حائز اهمیت بوده، اجاره املاک است. قلمرو این منبع یکی از مسائل مهم مالیاتی می‌باشد. منظور از اجاره در قانون مالیات‌ها چیست، آیا منظور از آن، همان تملیک عین بعوض معلوم بوده یا گستره آن متفاوت از این مفهوم است. این پژوهش به صورت توصیفی و تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است ...  بیشتر

حقوق عمومی
حق بر آموزش جنسی کودکان و نوجوانان (نگاهی به اسناد بین المللی و ایران)

زهرا عامری؛ احمد خسروی؛ معصومه عامری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 15 اسفند 1403

https://doi.org/10.22054/qjpl.2025.80630.3012

چکیده
  حق بر آموزش جنسی هم یک حق اجتناب ناپذیر برای حفظ کرامت انسانی،استقلال و ارزشمندی فردی است و هم یک حق ضروری برای تحقق و بهره‌مندی از دیگر حقوق از جمله حق بر سلامت.تحقق شایسته ی این حق بر عهده مکلفانی است که می‌بایست جهت بهره‌مندی افراد از آن تعهداتی را انجام دهند.از جمله والدین که نقش اساسی در این زمینه دارند.اما مسئولیت اصلی در این ...  بیشتر

حقوق محیط زیست
الزامات حقوق بین‌الملل تغییر اقلیم در راستای حمایت حقوقی از پناهندگان زیست محیطی

روژین تقدیسی نژاد؛ کیان بیگلربیگی؛ امیرساعد وکیل

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 25 فروردین 1404

https://doi.org/10.22054/qjpl.2025.77763.2971

چکیده
  امروزه پدیده‌ی تغییرات‌اقلیمی و پیامدهای مخرب آن، چالش‌های حیاتی و پرمخاطره‌ای را فراروی جهان گشوده‌است؛ برای‌نمونه، سالانه میلیون‌ها نفر درسراسر دنیا مجبور به مهاجرت می‌شوند. بررسی اجمالی برخی از مهم‌ترین اسناد بین‌المللی پیرامون تغییرات‌اقلیمی هم‌چون کنوانسیون نیویورک ۱۹۹۲، پروتکل کیوتو ۱۹۹۷ و توافق‌نامه پاریس ۲۰۱۵، ...  بیشتر

حقوق عمومی
تعارض منافع در بخش عمومی با نگاهی به قاعده منع جانبداری در حقوق اداری

زهره نعیمی فرد؛ مهدی هداوند

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 25 فروردین 1404

https://doi.org/10.22054/qjpl.2025.80178.3007

چکیده
  در حقوق اداری، "قاعده منع جانبداری" از فروعات اصول "انصاف رویه ای" و مکمل نظریه "حکمرانی خوب" است. یکی از وضعیت هایی که ممکن است منجر به نقض قاعده مذکور شود، وضعیت "تعارض منافع" است. علیرغم اهمیت بحث تعارض منافع در بخش عمومی با درنظرگرفتن نسبت آن با قاعده منع جانبداری در حقوق اداری، کمتر به این موضوع پرداخته شده و ...  بیشتر

حقوق عمومی
نقش نهاد ناظر قانون اساسی در حفاظت از محیط زیست در چهارچوب اصل پنجاه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

محمدجواد محمدی پور؛ علی مشهدی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 25 فروردین 1404

https://doi.org/10.22054/qjpl.2025.80164.3009

چکیده
  اصل 50 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به عنوان مبنای بحث حفاظت محیط زیست در نظام حقوقی ایران شناخته می‌شود که طبق نظر بسیاری از اندیشمندان حوزه حقوق و حوزه محیط زیست از اصول مغفول قانون اساسی می‌باشد. این تحقیق در نظر دارد با روش کتابخانه‌ای و توصیفی-تحلیلی رویه شورای نگهبان در به کارگیری این اصل را به دست آورده و میزان استفاده‌ ...  بیشتر

حقوق عمومی
امر حقوقی به مثابۀ امری تفسیری؛ خوانش نظریۀ حقوقی «رونالد دورکین» در پرتو انگاره های «کانت»

مهدی مرادی برلیان

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 25 فروردین 1404

https://doi.org/10.22054/qjpl.2025.80901.3016

چکیده
  ازجمله برجسته ترین صورت بندی های نوکانتی امر حقوقی در دوران معاصر از سوی دورکین ارائه شده است. انگارۀ وی، از مسیر ناهمدلی با جدایی امر حقوقی از امر اخلاقی که دستامدۀ اندیشۀ اثبات گرایان است، تأثیرات خود را بر فلسفۀ مدرن حقوق عمیقاً به جای نهاده است. فلسفۀ کانتی با توسل به یک نظام متافیزیک عقل گرای سیاسی، جامعۀ اخلاقی را بنا می نهد که ...  بیشتر

حقوق عمومی
انسانی سازی دیوان سالاری: لذت به عنوان موضوع حقوق اداری (با ارجاع ویژه به آرای بنتام)

سمانه رحمتی فر

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 25 فروردین 1404

https://doi.org/10.22054/qjpl.2025.81012.3022

چکیده
  هدف ارائه راهکار حقوقی برای انسانی سازی اداره ازطریق افزایش لذت یا کاهش درد است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی است؛ به این ترتیبکه نظریه لذت جرمی بنتام بهعنوان چارچوب نظری با بررسی مصادیق لذت توصیف و برای اعمال هر مصداق در عمل اداری، مؤلفههای حقوقی شناسایی میشود. بنتام لذت را مبنای منفعت عمومی و تبعاً قانونگذاری تلقی میکند. او قائلبه چهارده ...  بیشتر

حقوق عمومی
حقوق و هیجان: همدلی، ظرفیتی هیجانی در قضاوت

میثا کامیاب

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 25 فروردین 1404

https://doi.org/10.22054/qjpl.2025.76354.3023

چکیده
  از زمان شکل‌گیری جوامع انسانی، دادگستری از طریق قضاوت هرگز اهمیت خود را از دست نداده است. در بستر زمان، تلاش برای ارائة الگوهای مناسب از دادرسی، راه را به روی گفتمان نقش هیجان در حقوق نیز گشوده است. نفی همدلی در قضاوت، نمود دیگری از گفتمان نفی هیجان و هرگونه بیان هیجانی در حقوق است. مخالفان همدلی قضایی مدعی هستند که همدل بودن قاضی موجب ...  بیشتر

حقوق بین الملل
تفسیرپذیری قواعد حقوق بین الملل عرفی

مهدی حدادی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 25 فروردین 1404

https://doi.org/10.22054/qjpl.2025.81045.3028

چکیده
  قواعد عرفی و کنوانسیونی هر دو در تنظیم مناسبات بین المللی نقش تعیین کننده دارند. اصولا هر قاعده حقوقی در هنگام اجرا نیازمند تفسیر است. با این وجود، بر خلاف معاهده، در خصوص قواعد عرفی نه تنها آیین و روش تفسیری تنظیم نشده است، بلکه استدلال هایی در جهت عدم امکان تفسیر آن مطرح شده است. از جمله اینکه فقط قواعد مکتوب قابل تفسیر هستند، ثانیاً ...  بیشتر

حقوق بین الملل
تولید انرژی بادی فراساحلی در منطقه انحصاری اقتصادی از منظر حقوق دریاها

ساسان صیرفی؛ اسماء سالاری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 25 فروردین 1404

https://doi.org/10.22054/qjpl.2025.81749.3036

چکیده
  ضرورت مواجهه با تغییرات اقلیمی هم‌ زمان با افزایش نیاز جهانی به انرژی، به توسعۀ چشمگیر صنعت انرژی‌های تجدیدپذیر طی دو دهۀ گذشته انجامیده است. از جمله منابع تجدیدپذیر برای تولید انرژی منابع واقع در دریاها هستند. با این وصف، در زمان حاضر تنها انرژی بادی فراساحلی است که در مقیاس صنعتی تولید تجاری می‌شود. نیروگاه‌های بادی فراساحلی ...  بیشتر

حقوق بین الملل
مصونیت مقامات در آراء قضایی بین‌المللی و طرح کمیسیون حقوق بین الملل

سیده پریسا میرابی؛ مسعود راعی؛ علی رضا انصاری مهیاری

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 25 فروردین 1404

https://doi.org/10.22054/qjpl.2025.82607.3051

چکیده
  حقوق بین‌الملل معاصر اصول یاهنجارهای حقوقی نوینی را پذیرفته که عدم توجه به موازین حقوق بشر راباتوجیه مصونیت ازمجازات نمی‌پذیرد ومحاکمه رابه عنوان پاسخی به مطالبات برخواسته از عمق وجدان بشری قرار داده است.اما همچنان سران دولت‌ها باتوسل به قواعد مصونیت ازمسئولیت کیفری فرارمی‌کنند.دراینراستا،دیوان بین‌المللی دادگستری اعلام کرد ...  بیشتر

حقوق عمومی
درآمدی بر نظریه اصلاح‌ناپذیری قانون اساسی

جواد یحیی زاده؛ حسن وکیلیان

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 19 خرداد 1404

https://doi.org/10.22054/qjpl.2025.81929.3037

چکیده
  «اصلاح‌ناپذیری قانون اساسی» مهم‌ترین مسئله حقوق اساسی تطبیقی معاصر و یکی از عناصر بنیادی در ساحت و ساخت «نظریه مشروطه» است که چالش‌های نظری و عملی برجسته‌ای را نیز در نظام‌های حقوقی مختلف به‌ وجود آورده است. تأثیرگذاری اصلاح‌ناپذیری قانون اساسی بر ارزش‌ها، اصول و هنجارها در سه سطح «طراحی نهادی»، «نظارت قضایی» ...  بیشتر

حقوق عمومی
اهمیت و ضرورت بازخوانی میراث فکری-حقوقی دکتر موسی جوان

آیت مولائی؛ سید حسین ملکوتی هشجین؛ محمد مظهری؛ نصرت الله نبیل رحیمی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 تیر 1404

https://doi.org/10.22054/qjpl.2025.80293.3008

چکیده
  دکتر موسی جوان یکی از حقوقدانان مهم در تاریخ ایران بود که در حوزه نظریات حقوقی کتابت نموده است. او در کتاب مبانی حقوق، فلسفه حقوق غربی را به جامعه علمی ما معرفی و تلاش نموده است تا خوانش بومی از حقوق مدرن ارایه نماید. با درک چنین اهمیتی، مقاله حاضر کوشیده است تا اهمیت نظریات حقوقی جوان را بررسی نموده و ضرورت بازخوانی میراث فکری او را ...  بیشتر

حقوق محیط زیست
جایگاه حقوقی و چالشهای طرح توقف بهره برداری از جنگل

مسعود فریادی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 تیر 1404

https://doi.org/10.22054/qjpl.2025.80987.3019

چکیده
  طبق طرح توقف بهره برداری از جنگل که نهایتا در ماده 36 «قانون برنامه هفتم پیشرفت» مندرج شد، بهره برداری چوبی از درختان جنگلی کشور ممنوع می شود و صنایع چوبی باید نیاز خود به چوب خام را از محل درختان آسیب دیده و درختان دست کاشت تأمین کنند. اجرای این طرح از یکسو به حفاظت از جنگل های آسیب پذیر کشور کمک می کند، اما از سوی دیگر سازکار حقوقی ...  بیشتر

حقوق عمومی
ارزیابی انتقادی رویکرد حاکم بر نظرات شورای نگهبان در خصوص تحول نظام انتخاباتی مجلس شورای اسلامی

محمد شعبانی جهرمی؛ محمد بهادری جهرمی؛ علیرضا مزینانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 تیر 1404

https://doi.org/10.22054/qjpl.2025.81413.3031

چکیده
  انتخابات مجلس شورای اسلامی از ابتدا از طریق نظام اکثریتی و در حوزه‌های انتخابیه شهرستانی برگزار شده است. در ادوار مختلف مجلس، طرح‌هایی جهت تحول الگوی کنونی به نظام انتخاباتی تناسبی در دستورکار قرار گرفته است. فارغ از انگیزه‌های نمایندگان مجلس در ارائه این طرح‌ها، به‌نظر می‌رسد که دو مسئله خطیر کارکرد ملی مجلس و استقرار عدالت ...  بیشتر

حقوق عمومی
شورای عالی فضای مجازی؛ نمونه‌ای از تجزیۀ غیررسمی قانون اساسی

نوید شیدایی آشتیانی؛ بیژن عباسی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 تیر 1404

https://doi.org/10.22054/qjpl.2025.82060.3039

چکیده
  شورای عالی فضای مجازی از جمله شوراهای متعددی است که در ساختار سیاسی ایران شکل گرفته است. این شوراها، از «شورای عالی پشتیبانی جنگ» تا «شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا» همگی واجد خصیصه‌ای مشترک‌اند و صرف نظر از ویژگی‌های خاصشان، از یک منظر قابل بررسی‌اند؛ این خصیصه مشترک عبارت است از ایجاد تغییراتی مهم و بنیادین در ترتیبات اصلی ...  بیشتر

حقوق عمومی
جایگاه و کارکِرد حقوق عمومی؛ تنظیم یا تحکیم قدرت سیاسی

شقایق جهان بین هفشجانی؛ علیرضا دبیرنیا

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 تیر 1404

https://doi.org/10.22054/qjpl.2025.82101.3040

چکیده
  در یک نظام مبتنی بر نمایندگی، حکومت تنها به‌مثابه ابزاری جهت انعکاس اراده ملّت می‌باشد. درواقع، حکومت همانند پیمانکار امر عمومی است که از جانب کارفرما به اعمال حق حاکمیت در حوزه عمومی می‌پردازد. در این راستا، ملّت برای تحکیم حق حاکمیت خود، تنظیم قدرت سیاسی و جلوگیری از مداخله ساختارهای حکومت در سایر حوزه‌های زندگی‌شان، از حقوق‌عمومی ...  بیشتر

حقوق بین الملل
تاملی بر قانون ضد دوپینگ رادچنکوف

مهریار داشاب؛ سپهر صارمی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 تیر 1404

https://doi.org/10.22054/qjpl.2025.82322.3044

چکیده
  در این نوشتار، نگارندگان در صدد پاسخگویی بدان برآمده اند، دلیل وجودی و تاثیرات احتمالی قانون ضد دوپینگ رادچنکوف بر نظام بین‌المللی مبارزه با دوپینگ است. یکی از جنبه‌های مهم این قانون، اعمال فراسرزمینی آن است که به دولت آمریکا اجازه می‌دهد تا افراد درگیر در طرح‌های دوپینگ را که بر ورزشکاران یا سازمان‌های ورزشی آمریکایی تأثیر می‌گذارند، ...  بیشتر

حقوق بین الملل
مسئولیت بین المللی دولت ناشی از عدم رعایت مراقبت مقتضی در چهارچوب حقوق بین الملل دریاها

محمدرضا محمدی؛ احمد مومنی راد؛ مصطفی یکتافر

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 تیر 1404

https://doi.org/10.22054/qjpl.2025.82374.3045

چکیده
  مسئولیت بین‌المللی دولت مجموعه قواعدی است که متناظر با قاعده اولیه دارای اهمیت می‌باشد. براساس پیش‌نویس طرح مسئولیت بین‌المللی دولت‌ها (2001) برای ایجاد مسئولیت باید نقض یک تعهد بین‌المللی صورت گرفته و این نقض قابل انتساب به مرتکب آن باشد. بر اساس ماده 4 پیش‌نویس یاد شده هرگونه عمل متخلفانه هریک از ارکان دولتی قابل انتساب به دولت‌ها ...  بیشتر

حقوق محیط زیست
جایگاه اقیانوس در مقابله با تغییرات اقلیمی در چارچوب کنوانسیون 1982 حقوق دریا و معاهده 2023 آب‌های آزاد

نسترن صادقی گندم آباد؛ علی مشهدی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 تیر 1404

https://doi.org/10.22054/qjpl.2025.82507.3048

چکیده
  اقیانوس ها و تغییرات اقلیمی تأثیرات متقابلی بر یکدیگر داشته و چرخه ای عظیم و تأثیرگذار را شکل داده اند. با این حال تاکنون نظام حقوقی دریاها و نظام حقوقی تغییرات اقلیمی جداگانه توسعه یافته اند. امروزه بررسی و استفاده از ظرفیت های موجود با افزایش سرعت تغییرات اقلیمی و آثار آن بر اقیانوس ها به‌عنوان کاهش‌دهندة کربن موجود در جو، اقدامی ...  بیشتر

حقوق شهروندی
رویکردهای سیاسی و اخلاقی به مفهوم حقوق بشر

خدیجه شجاعیان

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 تیر 1404

https://doi.org/10.22054/qjpl.2025.82430.3049

چکیده
  در خصوص معنای حقوق بشر دو رویکرد کلی در نظریات فلسفی وجود دارد. رویکرد غالب تاکنون دیدگاه اخلاقی بوده که خاستگاه حقوق بشر را به حقوق طبیعی می‌رساند و آنها را حق‌هایی می‌داند که به اشخاص به دلیل انسان بودن و برای حفاظت از کرامت انسانی و فاعلیت آنها تعلق می‌گیرد. در مقابل دیدگاه دوم به ارتباط الزامی میان اخلاق و حقوق بشر قایل نیست؛ ...  بیشتر

حقوق عمومی
ملاحظاتی بر مبانی رویکرد بی‌طرفانه در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

حسن محمدی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 تیر 1404

https://doi.org/10.22054/qjpl.2025.82682.3055

چکیده
  با ظهور دیدگاه‌های گوناگون درباره دولت، نقش‌های متفاوتی برای آن تعریف شده است. رویکرد کمال‌گرایانه، دولت را راهبر اصلی جامعه می‌داند که با تشخیص مصلحت افراد، جامعه را به سوی سعادت هدایت می‌کند. در مقابل، رویکرد بی‌طرفی دولت، با تفکیک خیر از حق و خصوصی از عمومی، دولت را موظف به ایجاد چارچوبی می‌داند که شهروندان در آن به دنبال خیرهای ...  بیشتر

حقوق بین الملل
بحران غزه و حقوق بین‌الملل بشردوستانه در تئوری و عمل

مجید عباسی؛ ندا کهریزی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 تیر 1404

https://doi.org/10.22054/qjpl.2025.82780.3056

چکیده
  حمایت از غیرنظامیان در مخاصمات مسلحانه از موضوعات مهمی است که همواره محل بحث و نظر بوده است.کنوانسیون‌های چهارگانه ژنو به عنوان مقدمه‌ای بر حقوق بین‌الملل بشردوستانه از بنیان‌های اصلی شکل دهنده به حقوق غیرنظامیان در مخاصمات مسلحانه هستند. لذا هدف اصلی این پژوهش تطبیق قوانین و مقررات حقوق بین الملل بشروستانه در بحران جاری در غزه ...  بیشتر

حقوق بین الملل
معیارهای شناسایی قاعدۀ آمره در حقوق بین الملل معاصر با نگاهی بر طرح پیش‌نویس کمیسیون حقوق بین‌الملل(مصوب 2022)

سپنتا مجتهدزاده

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 تیر 1404

https://doi.org/10.22054/qjpl.2025.82829.3057

چکیده
  قاعده آمره به عنوان یک ابر‌هنجار در سلسله مراتب هنجاری حقوق بین‌الملل، به دلیل پیوند ناگسستنی‌ای که با اصول و مفاهیم ناب اخلاقی دارد، همواره در تعریف و تشخیص با نوعی ابهام همراه بوده است. در حقوق کنوانسیونی و نیز رویۀ قضایی، تعریف صریح و روشنی از آن نشده و صرفاً به معیارهای کلی برای شناسایی این قاعده و نیز ایجاد محدودیت‌هایی بر ...  بیشتر

حقوق عمومی
قدرت و دولت در اندیشه سیاسی فوکو

هرمز یزدانی زنوز؛ علیرضا دبیرنیا

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 تیر 1404

https://doi.org/10.22054/qjpl.2025.83395.3063

چکیده
  دیدگاه فوکو نسبت به مقولات قدرت، دولت، حاکمیت و سوژه با دیدگاه‌های مارکسیستی و لیبرال متفاوت است. فوکو با سوژه دکارتی خود آیین سر سازگاری ندارد. سوژه در یک فضای دانش و شبکه قدرت همراه با مقاومت خود را تشکیل می‌دهد. دولت نیز یک فرآیند مستمر است که در شبکه وسیع‌تری از قدرت تعبیه شده و از طریق حکومتمندی به موارد خاص پاسخ می‌دهد. نظر به ...  بیشتر

حقوق بین الملل
مواجهه حقوق دیپلماتیک و کنسولی با عملیات سایبری در پرتو راهنمای تالین 2

کیان بیگلربیگی؛ ستار عزیزی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 تیر 1404

https://doi.org/10.22054/qjpl.2025.83725.3067

چکیده
  دیپلماسی سایبری اکنون به بخش جدایی‌ناپذیر از زندگی روزمره دیپلمات‌ها و کنسول‌ها تبدیل شده‌است. با این‌حال، قواعد مدون حقوق دیپلماتیک و کنسولی سنتی بوده و با این فضای نوین، مواجهاتی چالش‌زا دارد. برای‌نمونه، چه قواعدی بر عملیات سایبری در فضای سایبر مطابق با حقوق دیپلماتیک و کنسولی حاکم است؟ از سوی‌دیگر، خلأ اسناد معاهداتى و ...  بیشتر

حقوق عمومی
ایستایی یا پویایی حقوق شهری بررسی عملکرد دیوان عدالت اداری در حل مسائل شهری

سید مجتبی حسینی الموسوی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 تیر 1404

https://doi.org/10.22054/qjpl.2025.83869.3072

چکیده
  توسعه شهرنشینی در ایران به ویژه بعد از انقلاب اسلامی، مسائل شهری مانند حاشیه نشینی، ترافیک، تغییر کاربری اراضی کشاورزی و.. را در مرکز توجه خود قرارداده است. تعدد نهادهای تصمیم ساز در امور شهری به ویژه تفکیک نهاد سیاست گذار با مجری از مهم ترین معضل های پیش رو در این زمینه است. فقدان ضمانت اجرایی لازم مصوبات مراکز سیاست گذار مانند شورای ...  بیشتر

حقوق بین الملل
دادرسی حضوری به مثابه یک حق؟ واکاوی ضرورت استمرار دادرسی مجازی در حل و فصل اختلافات بین‌المللی

فاطمه میرآخورلی؛ احمدرضا توحیدی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 تیر 1404

https://doi.org/10.22054/qjpl.2025.85567.3102

چکیده
  با پیشرفت فناوری در دهه‌های اخیر، بهره‌گیری از جلسات دادرسی مجازی در فرآیند حل‌وفصل اختلافات بین‌المللی پدیده‌ای نوظهور به شمار نمی‌رود؛ با این حال، همه‌گیری کووید-۱۹ موجب شد مراجع قضایی بین‌المللی از چارچوب‌های سنتی خود فراتر رفته و به منظور جلوگیری از تعویق در روند رسیدگی، اقدام به برگزاری جلسات دادرسی به‌صورت مجازی نمایند. ...  بیشتر

حقوق بین الملل
ماهیت حقوقی صندوق ثروت حاکمیتی و آثار آن در دعاوی بین المللی و با نگاهی بر صندوق توسعه ملّی

جعفر نظام الملکی؛ سید نصرالله ابراهیمی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 تیر 1404

https://doi.org/10.22054/qjpl.2025.83564.3065

چکیده
  در ارتباط با ماهیت حقوقی صندوق ثروت حاکمیتی، در قلمرو جهانی سه روش مختلف وجود دارد. مقاله حاضر درصدد تحلیل و ارزیابی اثر تفاوت روشهای مذکور در دعاوی بین المللی و همچنین مطلوبیت ماهیت و قالب حقوقی صندوق توسعه ملّی ایران، با لحاظ شرایط تحریمی کنونی، می باشد. مطابق یافته های پژوهش حاضر صندوق های ثروت حاکمیتی در هر یک از اشکال ماهیتی آن ...  بیشتر