نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• سیده زهرا سعید

حقوق عمومی دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران

چکیده

تبیین نظام‌های سیاسی در بستر مفاهیم دولت واحد و دولت تقسیم‌شده، تصویر روشنی از چگونگی روابط میان قوای حاکم به‌دست می‌دهد. انتخابات واحد برای به قدرت رسیدن دولت و مجلس منجر به دولت واحد و نظام پارلمانی و انتخابات مجزا برای به قدرت رسیدن دولت و مجلس منجر به دولت تقسیم‌شده و نظام ریاستی می‌شود. همچنین بروز دوره‌های همزیستی میان رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر، دولت تقسیم‌شده را در درون قوه مجریه رقم می‌زند. با استعانت از مفاهیم مزبور، این پژوهش با روش تحلیلی- انتقادی بر آن است که نوع روابط میان دولت و مجلس و همچنین درون قوه‌مجریه را تبیین کند. هدف از بررسی‌های فوق رد مدعای نیمه‌ریاستی بودن نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران است.

در قانون اساسی ۱۳۵۸، رابطه دولت و مجلس مطابق با دولت واحد، البته در مقام نظر و نه لزوما در عمل بود. در سطح قوه مجریه نیز شاهد دولت تقسیم‌شده بودیم. به‌موجب بازنگری قانون اساسی و حذف نخست‌وزیری به‌عنوان رکن ضامن دولت واحد و برگزاری مجزای انتخابات ریاست‌جمهوری و مجلس، روابط میان این دو نهاد در قالب دولت تقسیم‌شده قابل بررسی است. به‌موجب صلاحیت‌های اجرایی اختصاصی، مشترک و متقاطع میان رهبری و رئیس‌جمهوری در قانون اساسی، تحقق دولت تقسیم‌شده در سطح قوه‌مجریه نیز محل تامل است.

کلیدواژه‌ها

• انتخابات
• دولت واحد
• دولت تقسیم‌شده
• رئیس‌جمهور
• مجلس شورای اسلامی

موضوعات

• حقوق عمومی

عنوان مقاله [English]

Re- analysis of the Political System of Islamic Republic of Iran In the View of the Concepts of "Unified Government " and "Divided Government'

نویسنده [English]

• seyedeh zahra saeid

public law College of Farabi University of Tehran

چکیده [English]

The explanation of political systems in the context of the concepts of a unified government and a divided government gives a clear information of the relationship between the ruling powers. According to the mentioned concepts, the research with its analytical-critical method aims to explain the type of relations between government and parliament as well as within the executive branch. The purpose of above reviews is to reject the claim of semi-presidentialism of the political system of the Islamic Republic of Iran.

In the 1358 Constitution, in opinion and not necessarily in practice, the relationship between the government and the parliament was in accordance with unified government. In addition, we were facing a divided government at the level of the executive branch. According to the amendment of the constitution and the removal of the prime minister as the guarantor of unified government and holding separate presidential and parliamentary elections, the relationship between these two institutions can be examined in the form of a divided government. Due to the exclusive, joint and overlapping executive powers between the leadership and the president as stipulated in the constitution, creation of divided government at the level of the executive branch as well, is worth thinking.

کلیدواژه‌ها [English]

• elections
• unified government
• divided government
• president
• Islamic Consultative Assembly