نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق عمومی، دانشگاه قم، قم، ایران

2 استادیار حقوق عمومی دانشگاه قم، قم، ایران

3 دانشیار حقوق بین الملل عمومی دانشگاه قم، قم، ایران

چکیده

مشاغل بالینی به موجب حکم قانونگذار بعنوان مشاغل سخت و زیان­آور تعیین و شاغلین آن مورد حمایت قرار گرفته ­اند. با توجه به فعالیت شاغلین مذکور در بخش ­های مختلف دولتی و غیردولتی و حاکمیت قوانین و مقررات دارای احکام مختلف بر بخش ­های مذکور، رویه‌های متفاوتی در حمایت از شاغلین مذکور اتخاذ گردیده و این امر میان افرادی که به مشاغل یکسان با شرایط مشابه و با شرح وظایف یکسان اشتغال دارند موجب تبعیض گردیده است. هدف از نگارش این مقاله بررسی رویه­های متفاوت و ارائه راهکار جهت رفع این تبعیض می ­باشد. مشمولین قانون کار و تامین اجتماعی با حداقل 20 سال متوالی یا 25 سال متناوب سابقه اشتغال و بدون رعایت شرط حداقل سن، مشمولین قوانین و مقررات استخدامی با داشتن حداقل 25 سال سابقه اشتغال در مشاغل غیرتخصصی و 30 سال در مشاغل تخصصی، کارکنان دانشگاه آزاد با داشتن حداقل 20 سال سابقه اشتغال، مشمولین آیین ­نامه اداری استخدامی و تشکیلاتی کارمندان غیر هیئت علمی دانشگاه ­های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی کشور با داشتن 25 سال سابقه اشتغال و کارکنان نیروهای مسلح با داشتن حداقل 20 سال سابقه اشتغال بازنشسته می­گردند. لذا تسری شرایط تبصره 2 اصلاحی ماده 76 قانون تأمین اجتماعی مصوب 1380 به تمامی شاغلین مشاغل سخت و زیان­آور بالینی می­تواند راه­گشا باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Supporting Employees of Arduous or Hazardous Clinical Jobs in the Light of the Case Law of the Administrative Court of Justice

نویسندگان [English]

  • Saeb Dast Peyman 1
  • Davoud Mohebbi 2
  • Ali Mashhadi 3

1 Ph.D Student, Public Law, Qom University, Qom, Iran

2 Assistant Professor, Public Law, Qom University, Qom, Iran

3 Associate Professor, Public International Law, Qom University, Qom, Iran

چکیده [English]

1. Introduction
Human rights such as the right to life, the right to health, the right to work and social security, and the right to a healthy environment call for supporting workers of arduous or hazardous jobs in forms of their right to enjoy a proper, healthy and hygienic work environment and support during work and retirement. Clinical occupations have specifically been designated as arduous or hazardous occupations by the legislator's decree and its employees have been further supported. Unfortunately, because the mentioned employees work in different governmental and non-governmental sectors and that they are under different laws and regulations including different provisions depending on the relevant sector, different procedures have been adopted to support these employees which causes discrimination between people who have the same jobs with similar conditions and with the same duties. Those covered by the labor and social security law retire with at least 20 consecutive years or 25 alternating years of employment experience and without meeting the minimum age requirement, those subject to National Employment Laws and related regulations retire with at least 25 years of employment experience in non-specialized jobs and 30 years in specialized jobs, Azad University employees retire by having at least 20 years of employment experience, workers subjected to the Administrative Regulation for Employment and Organization of Non-faculty Employees of the University of Medical Sciences and Healthcare Services of the Country retire with 25 years of employment experience, and the employees of the armed forces retire with at least 20 years of employment experience. Therefore, extending the conditions of amendment 2 of Article 76 of the Social Security Law 1380 to all those working in arduous or hazardous clinical jobs can be considered a way forward.

Literature Review

So far, no article has been written about supporting those working in arduous or hazardous clinical jobs.

Methodology

Descriptive/analytical/exploratory research methods will be used in writing this research. Also, the method of collecting information in the upcoming research will be library research. Other methods of collecting information such as field research and questionnaires will not be used.

Conclusion

The table below demonstrates the different approaches to supporting those working in arduous or hazardous clinical jobs based on the governmental and non-governmental sectors and the different applicable rules to the mentioned sectors:


 
Therefore, this system has caused discrimination between people who are employed in the same jobs with the same conditions and with the same description of duties which necessitates the initiative of the legislator to solve it.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Hard and Harmful Occupations
  • Clinical Occupations
  • Human Rights
  • Positive Discrimination
  • Court of Administrative Justice

Organization's responsibility or authority

Ex Gratia Payment for early retirement

Minimum age

Minimum employment experience

Applicable law

Row

Duty to agree with the request

severance pay equal to 1.5 years of experience for each year of employment

No need for meeting the minimum age requirement

At least 20 consecutive years or 25 alternating years

Subject to the Labor and Social Security Law 1990

1

Duty to agree with the request

5 years

At least 55 years of age for men and no minimum age requirement for women

At least 25 years in non-specialized jobs and 30 years in specialized jobs

Subject to National Employment Laws and related regulations and employees of Social Security Organization and Martyrs and Veterans Foundation

2

Duty to agree with the request

5 years

No need for meeting the minimum age requirement

At least 20 years

Azad University staff

3

Duty to agree with the request

5 years

At least 55 years of age for men and no minimum age requirement

At least 25 years

Subjects the Administrative Regulation for Employment and Organization of Non-faculty Employees of the University of Medical Sciences and Healthcare Services of the Country

4

The duty or discretion of the armed forces in agreeing to the retirement of their employees is uncertain.

5 years

No need for meeting the minimum age requirement

At least 20 years

Armed forces employees Subject to

5

           

 

  • کتاب‌ها

    • پناهی، بهرام، کارکردهای تأمین اجتماعی در ایران (تهران: مؤسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی، 1385).
    • دفتر بین‌المللی کار، تأمین اجتماعی راهنمای آموزش کارگران، ترجمه ابوالقاسم نوروز طالقانی، چاپ دوم (تهران: موسسه پژوهش تأمین اجتماعی، 1375).
    • سندل، مایکل، لیبرالیسم و محدودیت‌های عدالت، ترجمه حسن افشار، چاپ اول (تهران: نشر مرکز، 1394).
    • طالب، مهدی، تأمین اجتماعی، چاپ ششم (مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی، 1381).
    • کاتوزیان، ناصر، مبانی حقوق عمومی، چاپ اول (تهران: نشر دادگستر، 1377).
    • گرجی ازندریانی، علی اکبر، مبانی حقوق عمومی، چاپ دوم (تهران: انتشارات جنگل، 1389).
    • هداوند، مهدی و علی مشهدی، اصول حقوق اداری در پرتو آرای دیوان عدالت اداری، چاپ اول (تهران: انتشارات خرسندی، 1389).
    • هکی، فرشید، حقوق کار؛ تحلیل اقتصادی و رویکرد حقوق بشری، چاپ اول (تهران: موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، 1392).
    • هنسن، جوزف، آرایش، مد و بهره‌کشی زنان، ترجمه افشنگ مقصودی، چاپ سوم (تهران: گل آذین، 1392).

    مقاله‌ها

    • آگاه، وحید و بوربوری، محمد نبی، «تضمین نسل دوم حقوق بشر در رویه هیات عمومی دیوان عدالت اداری (1394- 1388)»، مطالعات آرای قضایی، فصلنامه رای، شماره 21، (1396).
    • آل کجباف، حسین، «مفهوم و جایگاه حق بر سلامت در اسناد بین‌المللی حقوق بشر»، فصلنامه حقوق پزشکی، سال هفتم، شماره 24، (1392).
    • بابایی خورزوقی، نوید و زمانی، سید قاسم، «حق حیات در پرتو معنای حیات: امکان یا امتناع»، فصلنامه مطالعات حقوق عمومی، دوره 51، شماره 3، (1400).
    • باریکلو، علیرضا و فاطمی نژاد، سید حسین، «روایی و کارایی تبعیض مثبت در احقاق حقوق زنان»، حقوق اسلامی، سال 16، شماره 65، (1399).
    • بصیری، محمد علی و نجفی، داوود، «حقوق بشر و اخلاق زیست‌محیطی»، مجله حقوق بشر، جلد 5، شماره یک، (1389).
    • حسینی، سید محمد و محمدی، مهرداد، «واکاوی حق بشر بر محیط زیست»، دو فصلنامه مطالعات حقوق بشر اسلامی، سال ششم، شماره 12، (1396).
    • حیدرنژاد، ولی­اله و مولابیگی، غلامرضا و سید محمدمهدی، غمامی، «بهره‌مندی از مزایای اشتغال در مشاغل سخت و زیان‌آور در رویه قضایی دیوان عدالت اداری»، فصلنامه حقوق اداری، سال هفتم، شماره 22، (1399).
    • راسخ، محمد، «تئوری حق و حقوق بشر بین‌الملل»، مجله تحقیقات حقوقی دانشگاه شهید بهشتی، دوره 8، شماره 41، (1384).
    • رمضانی فرخد، احمد، «تأمین اجتماعی اهرم تحقق عدالت»، فصلنامه تأمین اجتماعی، سال دهم، شماره‌های 33 – 32، (1390).
    • زمانی، سید قاسم و آزاد دوین، علی، «مفهوم و جایگاه حق تأمین اجتماعی در اسناد بین‌المللی»، فصلنامه حقوق پزشکی، سال یازدهم، شماره 42، (1396).
    • زمانی، سید قاسم، «شبیه‌سازی درمانی و حق بر سلامتی در قلمرو حقوق بین‌الملل بشر»، پژوهش حقوق و سیاست، دوره 8، شماره 19، (1385).
    • ساسانی نژاد، سارا، «بررسی مبانی و آثار حق مکتسبه در حقوق ایران»، مجله علمی تخصصی پژوهش در فقه و حقوق، سال اول، شماره 2، (1395).
    • سروش محلاتی، محمد، «جایگاه عدالت در استنباط مسائل فقهی حقوقی زنان»، ماهنامه پیام زن، شماره 155، (1383).
    • ضیایی، رضوان و نوروزی، قدرت الله و جهان بین، سید عبادالله، «تأملی بر حق مکتسب در پرتو آرای دیوان عدالت اداری»، فصلنامه حقوق اداری، سال دوم، شماره 8، (1394).
    • قاری سید فاطمی، سید محمد، «تحلیل مفاهیم کلیدی حقوق بشر معاصر»، مجله تحقیقات حقوقی، شماره‌های 34 – 33، (1380).
    • قاری سید فاطمی، سید محمد، «حق حیات: تحلیل اخلاقی و حقوق بشری»، مجله تحقیقات حقوقی دانشگاه شهید بهشتی، دوره 3، شماره‌های 31-32، (1379).
    • قاری سید فاطمی، سید محمد، «مبانی توجیهی - اخلاقی حقوق بشر معاصر»، مجله تحقیقات حقوقی دانشگاه شهید بهشتی، دوره 5، شماره‌های 36-35، (1381).
    • کرمی، حامد و عصمتی، زینب، «تحلیل نظام حقوقی حاکم بر بازنشستگی اعضای غیرهیئت علمی متصدی مشاغل سخت و زیان آور در دانشگاه­ها با نگاهی به آراء دیوان عدالت اداری»، فصلنامه علمی پژوهش‌های نوین حقوق اداری، سال اول، شماره 1، (1398).
    • گرجی ازندریانی، علی اکبر و طبری، حامد و میرمحمدصادقی، مریم، «تبعیض مثبت: تبعیض عادلانه یا درمان اثرات تبعیض»، مجله تحقیقات حقوقی، شماره 55، دوره 14، (1390).
    • محمودی، جواد، «اثر ابطال مقررات دولتی بر حقوق مکتسبه ی اشخاص»، فصلنامه حقوق اداری، سال دوم، شماره 6، (1393).
    • مشهدی، علی، «اساسی‌سازی ماهوی حق ‌بر‌ محیط زیست در‌حقوق‌ ایران و ‌فرانسه»، مطالعات حقوق تطبیقی، دوره 5، شماره 2، (1393).
    • ملکی، روح اله، «تامین اجتماعی به عنوان یک حق بشری»، فصلنامه حقوق اساسی، شماره 5، (1384).
    • موحدی، رامین، ملکوتی هشتجین، سید حسین و رنجبری، ابوالفضل، «نقش دولت در تامین اجتماعی مردم، در پرتو حقوق عمومی»، تحقیقات حقوقی تطبیقی ایران و حقوق بین‌الملل، سال یازدهم، شماره 42، (1397).
    • میرزاده، نادر و سپهری فر، سیما، «تعامل حق بر محیط زیست سالم و حق بر بهداشت»، فصلنامه مطالعات حقوق بشر اسلامی، سال دوم، شماره چهارم، (1392).

    آرای هیات عمومی و هیات‌های تخصصی دیوان عدالت اداری

    • رای شماره ۵ مورخ ۱۸/۱/۱۳۸۷ هیات عمومی دیوان عدالت اداری.
    • رای وحدت رویه شماره 515 مورخ 5/7/1387 هیات عمومی دیوان عدالت اداری.
    • رای وحدت رویه شماره 865 مورخ 18/12/1387 هیات عمومی دیوان عدالت اداری.
    • رای وحدت رویه شماره 4 مورخ 16/1/1388 هیات عمومی دیوان عدالت اداری.
    • رای شماره 95 مورخ 17/3/1389 هیات عمومی دیوان عدالت اداری.
    • رای وحدت رویه شماره 225 مورخ 22/6/1389 هیات عمومی دیوان عدالت اداری.
    • رای شماره 945 مورخ 5/12/1392 هیات عمومی دیوان عدالت اداری.
    • رای شماره 155 مورخ 29/2/1393 هیات عمومی دیوان عدالت اداری.
    • رای شماره 52 مورخ 30/3/1396 هیأت تخصصی اداری و استخدامی دیوان عدالت اداری.
    • رای وحدت رویه شماره 695 الی 699 مورخ 25/7/1396 هیات عمومی دیوان عدالت اداری.
    • رای شماره 745 مورخ 9/8/1396 هیات عمومی دیوان عدالت اداری.
    • رای شماره 779 الی 871 مورخ 16/8/1396 هیات عمومی دیوان عدالت اداری.
    • رای وحدت رویه شماره 1345 مورخ 30/5/1397 هیات عمومی دیوان عدالت اداری.
    • رای شماره 312 – 9709970906010311 مورخ 28/9/1397 هیأت تخصصی استخدامی دیوان عدالت اداری.
    • رای وحدت رویه شماره 1897 الی 1899 مورخ 4/10/1397 هیات عمومی دیوان عدالت اداری.
    • رای شماره 848 مورخ 1/5/1398 هیات عمومی دیوان عدالت اداری.
    • رای شماره ۲۹۷۲-۲۹۷۱ مورخ 17/10/1398 هیات عمومی دیوان عدالت اداری.
    • رای شماره 3331 مورخ 21/3/1399 هیات عمومی دیوان عدالت اداری.
    • رای وحدت رویه شماره ۱۰۶۴ الی ۱۰۸۲ و ۱۲۰۳ و ۱۲۰۴ مورخ 16/10/1399 هیات عمومی دیوان عدالت اداری.
    • رای وحدت رویه شماره ۱۸۱۵ الی ۱۸۲۵ مورخ 21/11/1399 هیات عمومی دیوان عدالت اداری.
    • رای وحدت رویه شماره 2311 الی 2314 مورخ 4/8/1400 هیات عمومی دیوان عدالت اداری.