فلسفه هگل چهرهای ژانوسی دارد هم فلسفهای متافیزیکی است و هم سکولار. او بهدنبال تئوریزه
کردن شرایط زمانه خود است و از اینروست که به مدرنیته و پیامدهای آن توجهی ویژه دارد.
مدرنیته از رنسانس آغاز شد و بر شاخصهایی چون خردگرایی، تفکر انتقادی، اندیشه ترقی،
افسونزدایی، تفرد، پرهیز از پیشداوری استوار بود. تمرکز این مقاله بر اهمیت و نقش فلسفه
سیاسی ...
بیشتر
فلسفه هگل چهرهای ژانوسی دارد هم فلسفهای متافیزیکی است و هم سکولار. او بهدنبال تئوریزه
کردن شرایط زمانه خود است و از اینروست که به مدرنیته و پیامدهای آن توجهی ویژه دارد.
مدرنیته از رنسانس آغاز شد و بر شاخصهایی چون خردگرایی، تفکر انتقادی، اندیشه ترقی،
افسونزدایی، تفرد، پرهیز از پیشداوری استوار بود. تمرکز این مقاله بر اهمیت و نقش فلسفه
سیاسی هگل در مدرنیته است، لذا میکوشد تا جایگاه اندیشه هگل بهعنوان یکی از بنیانگذاران
اندیشه تجدد را در پدیده مدرنیته بررسی کند. زیرا اندیشه هگل یکی از ستونهای مهم فلسفه مدرن
است؛ و فهم تجدد و تفکر مدرن بدون شناخت اندیشه هگل ناممکن است.
جنگ از نخستین تجربههای اجتماعی بشر و جنگهای سیستمی به دلیل آثار مخرب وسیع از جمله
موضوعات مهم بینالمللی محسوب می شوند. روابط و مناسبات قدرتهای بزرگ به عنوان یکی از
مهمترین سرفصلهای جنگ های سیستمی قلمداد می شوند. دراین راستا رفتار چین و چگونگی تعامل
این کشور با قدرتهای بزرگ از موضوعات اساسی است که مورد توجه پِِِِژوهشگران سیاست بین
الملل ...
بیشتر
جنگ از نخستین تجربههای اجتماعی بشر و جنگهای سیستمی به دلیل آثار مخرب وسیع از جمله
موضوعات مهم بینالمللی محسوب می شوند. روابط و مناسبات قدرتهای بزرگ به عنوان یکی از
مهمترین سرفصلهای جنگ های سیستمی قلمداد می شوند. دراین راستا رفتار چین و چگونگی تعامل
این کشور با قدرتهای بزرگ از موضوعات اساسی است که مورد توجه پِِِِژوهشگران سیاست بین
الملل قرار گرفته است. نگاهی گذرا به چهارچوب های تحلیلی رفتار سیاست خارجی چین و
چگونگی تعامل این کشور با قدرت های بزرگ نشان می دهد که علیرغم کوشش های فراوان هنوز
دیسیپلین سیاست بین الملل در جستجوی یک قالب فکری مناسب برای این موضوع است. برای نیل به
این مهم لازم است تا تلاشی جدی برای فهم کوشش های موجود انجام پذیرد. این پِژوهش به منظور
تمهید این مهم به معرفی مباحث نظری مربوطه پرداخته است. در این مقاله مباحث نظری گوناگون در
این حوزه، از جمله نظریات مبتنی بر تحولات سیاست داخلی و تأثیر آنان بر جهت گیری سیاست
خارجی و همچنین نظریات کلان سیستمی و نحوه توضیح این نظریات در خصوص رفتار سیاست
خارجی چین، مورد اشاره قرار میگیرد. در نهایت نوشتار به طرح دیدگاه منتخب خواهد پرداخت.
بحرانهای بین المللی و راههای مقابله با آنها، همواره مورد توجه جدی اندیشمندان روابط بینالملل قرار
دارند و از موضوعات مهمی هستند که شایان توجه و کاوشدقیق میباشند. این بحرانها معمولا از لایه های
متعددی، تشکیل شده اند و متغیرهای مختلفی در سطوح مختلف در شکل گیری و تداوم آنها تعیین کننده
است. بحران دارفور یکی از وخیم ترین بحرانهای بینالمللی ...
بیشتر
بحرانهای بین المللی و راههای مقابله با آنها، همواره مورد توجه جدی اندیشمندان روابط بینالملل قرار
دارند و از موضوعات مهمی هستند که شایان توجه و کاوشدقیق میباشند. این بحرانها معمولا از لایه های
متعددی، تشکیل شده اند و متغیرهای مختلفی در سطوح مختلف در شکل گیری و تداوم آنها تعیین کننده
است. بحران دارفور یکی از وخیم ترین بحرانهای بینالمللی است که منجر به مرگ هزاران انسان شده و
توجه کل دنیا و محافل بین المللی را به خود جلب کرده است، این مقاله در صدد است که عوامل موثر در
این بحران را در سه سطح خرد، ملی و کلان با تاکید بر عوامل و متغیرهای مرتبط با ویژگیهای اجتماعی و
فرهنگی مردم دارفور، ساختار حکومتی و مولفه های بورکراتیک و نهایتا تحمیلهای سیستمی را که ناشی از
رقابتهای قدرتهای بزرگ در سطح منطقه و بین الملل است بررسی کند. مبانی نظری انتخاب شده برای
تحلیل، دیدگاه واقع گرائی میباشد که در سطح خرد با بررسی آموزه های انتخاب عقلایی، احساس تبعیض
و بی عدالتی بین ساکنان دارفور را مهمترین متغیر سطح خرد تداوم بحران تشخیصمیدهد و در سطح ملی
نیز دخالت دولت در منازعه برای حفظ قدرت طبقه حاکم و ساختار نظامی حکومتی سودان را عامل مهم
تداوم بحران معرفی میکند.
منافع قدرتهای بزرگ برای حفظ توازن منطقه از طریق تداوم بحران، از جمله متغیر های اساسی در
افزایشپیچیدگی بحران است.
ایران در دوره جدید، دو تحول اساسی را به خود دیده است: انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی. این دو تحول
بنیادین که می توان آنها را محصول ورود ایران به دوران جدید خواند، از نظر ماهیت و اهداف تفاوت های اساسی
با یکدیگر دارند که مهمترین آن اتخاذ رویکرد اصلاح طلبانه قبل از انقلاب مشروطه و شکل گیری گفتمان انقلابی
قبل از وقوع انقلاب اسلامی بوده ...
بیشتر
ایران در دوره جدید، دو تحول اساسی را به خود دیده است: انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی. این دو تحول
بنیادین که می توان آنها را محصول ورود ایران به دوران جدید خواند، از نظر ماهیت و اهداف تفاوت های اساسی
با یکدیگر دارند که مهمترین آن اتخاذ رویکرد اصلاح طلبانه قبل از انقلاب مشروطه و شکل گیری گفتمان انقلابی
قبل از وقوع انقلاب اسلامی بوده است. گفتمان انقلابی با هدف دگرگونی در وضعیت موجود و به عنوان گفتمانی
ایدئولوژیک، از همان ابتدا به دنبال جایگزینی جامعه مطلوب و آرمانی بوده و آرمانهای خویش را بیرون از
ساختارهای حاکم جستجو می نمود. این گفتمان که درون خود سه جریان عمده اسلام گرایی، مارکسیسم و
روشنفکری دینی را جای داده است، تحت تاثیر ورود افکار جدید، اجرای سیاست مدرنیزاسیون در ایران، تحولات
جهانی و منطقه ای و ناکامی انقلاب مشروطه در دستیابی به اهداف خود، برای نخستین بار پس از سال 1320
ظهور کرد و در رابطه با مدرنیته و ساختارهای حاکم، مواضع انقلابی اتخاذ کرد. در این مقاله به دنبال پاسخ دادن
به این سوالات اساسی می باشیم که علل و نحوه شکل گیری گفتمان انقلابی در سالهای پس از 1320 چه بوده و
این گفتمان شامل چه ویژگی ها و جریاناتی می گردد که آن را از دیگر انقلابهای هم عصر خود در ایران و سایر
نقاط جهان متمایز می سازد.
جنبش دموکراسی خواهی یکی از مهم ترین چالش های سیاسی آمریکای لاتین در دوران پسا-استعماری
بوده است. این جنبش ها به شکل های مختلفی چون مبارزه ی مسلحانه علیه رژیم های نظامی حاکم،
تشکیل شبکه های اجتماعی برای محدود کردن اختیار دولت در قلمرو عمومی، اصلاحات اقتصادی لیبرالی
و همچنین تغییر پیاپی دولت ها بر اثر انتخابات دموکراتیک بروز کرده ...
بیشتر
جنبش دموکراسی خواهی یکی از مهم ترین چالش های سیاسی آمریکای لاتین در دوران پسا-استعماری
بوده است. این جنبش ها به شکل های مختلفی چون مبارزه ی مسلحانه علیه رژیم های نظامی حاکم،
تشکیل شبکه های اجتماعی برای محدود کردن اختیار دولت در قلمرو عمومی، اصلاحات اقتصادی لیبرالی
و همچنین تغییر پیاپی دولت ها بر اثر انتخابات دموکراتیک بروز کرده است. هر چند جوامع آمریکای لاتین
از استقلال تا به امروز به دلایل تاریخی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در دستیابی به یک دموکراسی
پایدار ناکام مانده اند. البته آن ها پیشرفت های خوبی در فرایند دموکراتیزه کردن دولت داشته اند، به
طوری که می توان ادعا کرد، که امروزه در هیچ یک از کشورهای آمریکای لاتین دیکتاتوری حاکم نیست؛
اما از آن جایی که دموکراسی نه یک پدیده ی صرفاً سیاسی، بلکه یک پدیده ی اجتماعی چند لایه است،
تحقق آن بستگی به افزایش قدرت جامعه در برابر قدرت دولت دارد. تقویت جامعه مدنی در برابر دولت
اقتدارگرا اول آنکه مستلزم تحقق پیش شرط های اجتماعی چون ایجاد شبکه های اجتماعی، حذف
ساختارهای اجتماعی سلسله مراتبی و نهادینه شدن فرهنگ مدنی در جامعه است. دوم آنکه، ضرورت دارد
اصول دموکراتیکی مانند، بازار آزاد، دولت کوچک تحقق پیدا کنند و نهادهای مدنی در قلمرو اجتماعی
ایجاد شوند. در این مقاله موضوعات پیشگفته جامعه مدنی در آمریکای لاتین در پنج رویکرد جداگانه مورد
بحث و بررسی قرار می گیرد.
در پی وقوع انقلاب های علمی، صنعتی و سیاسی در اروپا بین سده های 17 تا 19
شالوده های فکری حاکمیت موروثی رژیم های سیاسی سست شد و مشروعیت دولت هر چه بیشتر بر پایه
ی حاکمیت "اراده ی مردم "استوار شد. نخستین بار اندیشمندان مدرنیته بویژه اصحاب قرار داد این ایده را
به شکلی منسجم مطرح کردند و بعد ها"ماکس و بر" این تحول را به مثابه تضاد بین حاکمیت ...
بیشتر
در پی وقوع انقلاب های علمی، صنعتی و سیاسی در اروپا بین سده های 17 تا 19
شالوده های فکری حاکمیت موروثی رژیم های سیاسی سست شد و مشروعیت دولت هر چه بیشتر بر پایه
ی حاکمیت "اراده ی مردم "استوار شد. نخستین بار اندیشمندان مدرنیته بویژه اصحاب قرار داد این ایده را
به شکلی منسجم مطرح کردند و بعد ها"ماکس و بر" این تحول را به مثابه تضاد بین حاکمیت سنتی و
حاکمیت قانونی_عقلانی مفهوم پردازی کرد. این ایده ی دموکراتیک در فرآیند تاریخی دو سده ی اخیر راه
تکامل خود را پیمود وبا تسلیم شدن رژیم های غیر دموکراتیک نازیستی و فاشیستی در برابر دموکراسیهای
غربی در نیمه ی سده ی بیستم و نهایتاً فروپاشی نظام کمونیستی شوروی در واپسین سالهای همین سده، به
نظر می رسید به اوج کامیابی خود دست یافته باشد؛ اما این اندیشه و سامانۀ سیاسی بر آمده از آن که خود
را تنها شکل مشروع مدیریت سیاسی جوامع تلقی می نمود. اکنون با چالش ها و معضلات اساسی روبرو
شده است.به طوری که علاوه بر انتقادات وارد شده از سوی مکاتب رقیب در چند دهۀ اخیر نظریه پردازان
مشهور غرب مانند هانتینگتون، پا تنام، دالتون، نوریس، هابرماس و جز آن با تعابیر خاصی چون بحران
مشروعیت، کسری اعتماد عمومی، انقباض و رکود سیاسی و مهمتر از همه "بحران دموکراسی" نگرانی
شدید خود را از این وضعیت ابراز کرده در پی ارائهی راه کار برای حل این معضل برآمده اند. در نوشتار
حاضر ریشه ها و زمینه های شکل گیری این بحران و پیامدهای آن بر رفتار سیاسی شهروندان در
دموکراسی ها صنعتی پیشرفته بررسی شده است
زندگی و اندیشه ی سقراط بارها از سوی متفکران و جریان های فکری مورد
تامل و واکاوی قرار گرفته است. به نظر می رسد مهم ترین پرسش های فلسفه ی
سیاسی کلاسیک و جدید در باب خیر سیاسی، انسان و جامعه مدیون پرسشگری
این متفکر بوده ست.در نوشتار حاضر این فرضیه مورد بررسی قرار می گیرد که
چگونه بخش عمده ای از چالش های نظری در فلسفه ی سیاسی معاصر بازگشت
به ...
بیشتر
زندگی و اندیشه ی سقراط بارها از سوی متفکران و جریان های فکری مورد
تامل و واکاوی قرار گرفته است. به نظر می رسد مهم ترین پرسش های فلسفه ی
سیاسی کلاسیک و جدید در باب خیر سیاسی، انسان و جامعه مدیون پرسشگری
این متفکر بوده ست.در نوشتار حاضر این فرضیه مورد بررسی قرار می گیرد که
چگونه بخش عمده ای از چالش های نظری در فلسفه ی سیاسی معاصر بازگشت
به روش و تاملات سقراط را ناگزیر کرده ست.از این رو،پس از شرح مختصری از
زندگی سو پاره ای تفاسیر در باب گفته ها و آرای او،چند موضوع بنیادین در
مباحث نظری کنونی از جمله اهمیت پرسشگری، نقد در حوزه ی عمومی، ماهیت
دموکراسی و مساله ی عدالت با باز سنجی نظر سقراط در این خصوص تحلیل می
شود.تا نشان دهد چگونه روش و نکته سنجی های او هنوز در زمانه ی ما به کار
می آید. روش کار توصیفی_تحلیلی و چارچوب نظری آن هنجاری و انتقادی
است.
