نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه حقوق، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اراک، اراک، ایران

چکیده

دیوان عدالت اداری اصولاً واجد صلاحیت قانونی برای رسیدگی به شکایات مطروحه از ناحیه اشخاص حقوقی حقوق عمومی نیست. اخیراً در تاریخ 24/4/1399 به موجب رای وحدت رویۀ شماره 792 هیأت عمومی دیوان عالی کشور، صلاحیت دیوان عدالت اداری برای رسیدگی به تجدیدنظرخواهی بعمل­ آمده از سوی شرکت دولتی آب منطقه ­ای نسبت به رای کمیسیون رسیدگی به امور آب‌های زیرزمینی به رسمیت شناخته شده است. بعد از صدور این رای، این پرسش بنیادین مطرح می­ شود که آیا رای وحدت رویه شماره 792 استثنایی و فقط راجع به تجدیدنظرخواهی از آرای غیرقطعی قاضی کمیسیون آب­های زیرزمینی است؟ یا اینکه رای شماره 792 با تخصیص بند 2 ماده 10 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، قابل تسرّی به آرای قطعی سایر کمیسیون ­ها نیز می­ باشد؟ قابل پیش­بینی است رویکردهای متفاوتی بعد از رای شماره 792 در رویۀ قضایی دیوان عدالت اداری شکل خواهد گرفت. این مقاله دیدگاه ­های مختلف را تنقیح و مورد بررسی قرار می­ دهد. برای رسیدن به دیدگاه منتخب، لاجرم ماهیت «تجدیدنظر» از آرای کمیسیون رسیدگی به آب ­های زیرزمینی باید بررسی شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Jurisdiction of the Administrative Justice Court about the Review the Revision Request that Made by the Government into the Vote of Exceptional Administrative Authorities: According to the Decision of Unity Procedure Number 792 dated 1399/4/24 of the Supreme Court.

نویسنده [English]

  • Hossein KAVIAR

Assistant Professor, Department of Law, Faculty of Administrative Sciences and Economics, Arak University

چکیده [English]

Article 10 (2) of the Law on the Organization and Procedure of the Administrative Justice Court determines the competence and ranges of the Court's powers to deal with and investigate objections and complaints against the final decisions of exceptional administrative authorities. According to the analysis of the General Assembly of the Court of Administrative Justice in decisions number 37, 38, 39 dated 1989/10/2 and also the branches of the Court from paragraph 2 of Article 10, only real or legal persons of private law are allowed to file complaints and objections against final decisions. Exceptional Administrative authorities and the legal persons of general law don’t have that kind of power.
Recently, on 2020/7/14, according to the ,Uniform Judicial Precedent numbered 792 of the General Assembly of the Supreme Court, the jurisdiction of the Administrative Justice Court to review the appeal filed by the Regional State Water Company against the decision of the Commission for Groundwater Affairs is recognized. Now the question arises is that whether the Uniform Judicial Precedent No. 792 is exceptional and is only about appealing the indefinite opinions of the judge of the Groundwater Commission?

کلیدواژه‌ها [English]

  • Court of Administrative Justice
  • The investigation Commission deal with Groundwater
  • Exceptional Administrative Authority Opinions
  • Revision request
  • Procedural Unity Vote Number 792
  • کتاب­ ها

    • امامی، محمد، واعظی، مجتبی، سلیمانی، مهستی، ضوابط دعاوی قابل طرح در دیوان عدالت اداری، چاپ اول (تهران: میزان، 1391).
    • پرسا، محمد، داودی، حدیثه، نظارت شکلی دیوان عدالت اداری بر آرای دادگاه‌های اختصاصی اداری، چاپ اول (تهران: مرکز مطبوعات و انتشارات قوه قضاییه، 1399).
    • شمس، عبدالله، اجرای احکام مدنی، جلد 1، چاپ دوم (تهران: دراک، 1397).
    • شمس، عبدالله، آیین دادرسی مدنی، جلد 1، چاپ ششم (تهران: دراک، 1383).
    • شمس، عبدالله، آیین دادرسی مدنی، جلد 2، چاپ ششم (تهران: دراک، 1383).
    • صدرالحفاظی، نصرالله، «دیوان عدالت اداری و فلسفۀ تأسیس آن»، مجلۀ حقوقی دادگستری، شماره 2، (1370).
    • صدرالحفاظی، نصرالله، نظارت قضایی بر اعمال دولت در دیوان عدالت اداری، چاپ اول (تهران: نشر شهریار، 1372).
    • صفار، محمدجواد، شخصیت حقوقی، چاپ اول (تهران: انتشارات بهنامی، 1390).
    • کاتوزیان، ناصر، فلسفه حقوق، جلد دوم – منابع حقوق، چاپ چهارم (تهران: شرکت سهامی انتشار، 1390).
    • محمدی، سام، آیین دادرسی مدنی: دادرسی و وارسی، چاپ اول (تهران: مجد، 1399).
    • محمودی، جواد، بررسی تحلیلی دادرسی اداری در حقوق ایران، چاپ دوم (تهران: نشر جنگل، 1393).
    • مشهدی، علی، قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری در نظم حقوقی کنونی، چاپ اول (تهران: خرسندی، 1395).
    • مولابیگی، غلامرضا، صلاحیت و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، چاپ اول (تهران: نشر جنگل، 1393).
    • نهرینی، فریدون، آیین دادرسی مدنی، جلد 1، چاپ اول (تهران: گنج دانش، 1393).

    مقاله ­ها

    • جعفری ندوشن، علی اکبر، شیرزاد، امید، «ساختار و صلاحیت مراجع شبه­قضایی حقوق آب ایران»، مجله حقوق اداری، سال ششم، شماره 18، (1398).
    • نجابت­خواه، مرتضی، «چالشی فراروی جایگاه حقوقی دیوان عدالت اداری در حل­و­فصل اختلافات در حوزۀ آب»، مطالعات حقوق انرژی، دوره 3، شماره 1، (1396).
    • واعظی، مجتبی، «نقش دیوان عدالت اداری در دادرسی شرعی مقررات اداری»، مجلۀ مطالعات حقوقی، دوره 1، شماره 3، (1388).
    • ویژه، محمدرضا، میری، مسلم، «دادرسی آب در کمیسیون رسیدگی به امور آب­های زیرزمینی: چالش­ها و راهکارها»، مطالعات حقوق انرژی، دوره 3، شماره 1، (1396).

    سند

    • دفتر مطالعات حقوقی مرکز پژوهش­های مجلس، «اظهارنظر کارشناسی درباره طرح تعیین تکلیف چاه‌های آب فاقد پروانه بهره­برداری»، دوره هشتم، سال دوم، شماره ثبت 392، (1388).

    سخنرانی

    • نهرینی، فریدون، محسنی، حسن، «سخنرانی مجازی با عنوان صلاحیت دادگاه عمومی و دیوان عدالت اداری در رسیدگی به شکایات از تصمیمات مراجع شبه قضایی با تاکید بر رای وحدت رویه شماره 792 دیوان عالی کشور»، برگزار شده توسط موسسۀ حقوق تطبیقی دانشگاه تهران، در تاریخ 4/6/1399، (1399).