نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری حقوق عمومی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
2 دانشیار گروه حقوق عمومی و بین الملل دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
چکیده
«اصلاحناپذیری قانون اساسی» مهمترین مسئله حقوق اساسی تطبیقی معاصر و یکی از عناصر بنیادی در ساحت و ساخت «نظریه مشروطه» است که چالشهای نظری و عملی برجستهای را نیز در نظامهای حقوقی مختلف به وجود آورده است. تأثیرگذاری اصلاحناپذیری قانون اساسی بر ارزشها، اصول و هنجارها در سه سطح «طراحی نهادی»، «نظارت قضایی» و «تعاملات سیاسی» از یک سو و برقراری نوعی توازن پایدار میان «مشروطیت» و «دموکراسی» از سوی دیگر نمایانگر بخشی از این اهمیت و چالشهای آن است. مقاله حاضر میکوشد به دو پرسش کلیدی پاسخ دهد: «اصلاحناپذیری قانون اساسی بر چه منطق حقوقی استوار است»؟ و «چه موضوعاتی از قانون اساسی باید از بازنگری مصون بمانند»؟ پاسخ به این دو پرسش در گرو پاسخ به این پرسش است که «اصلاحناپذیری قانون اساسی چیست»؟ یافتههای این مقاله با روش هنجاری نشان میدهد نظریه اصلاحناپذیری قانون اساسی میکوشد ضمن تفکیک ترمینولوژیک میان «بازنگری» و «اصلاح»، شناسایی ماهیت بازنگری بهمثابه «قوه مؤسِّس تبعی» و نیز خوانشی جهانشمول از مشروطیت و مآلاً ارائه «اصلاحناپذیری فراˍملی»، حدود و ثغور محدودیتهای صریح و ضمنی بر بازنگری را موجهسازی کند؛ آنچه مبتنیبر «الزام مقید اصلاحناپذیری ارزشهای مشروطه»، «جواز اصلاحناپذیری ارزشهای بینابینی» و «ممنوعیت مطلق اصلاحناپذیری ارزشهای ضدّ مشروطه» نمایان میشود.
کلیدواژهها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
An Introduction to the Theory of Constitutional Unamendability
نویسندگان [English]
- Javad Yahyazadeh 1
- Hassan Vakilian 2
1 Ph.d Student , Public Law. Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran
2 Associate Professor, Department of Public International Law, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran
چکیده [English]
Constitutional unamendability is a pivotal issue in contemporary comparative constitutional law and represents a key aspect of constitutional theory. This concept presents significant theoretical and practical challenges across various legal systems. the impact of constitutional unamendability on the principles and norms within the spheres of institutional design, judicial review, and political interactions is significant. It plays a crucial role in establishing a stable equilibrium between constitutionalism and democracy. This paper aims to address two fundamental questions: what is the legal basis for constitutional unamendability? which provisions of the constitution should remain immune from amendment? The resolution of these two questions hinges upon a prior determination: What is the constitutional unamendability? This paper, using normative method, demonstrates that the theory of constitutional unamendability seeks to understand the nature of amendment as a derived constituent power by distinguishing between amendment and revision. The theory also examines transnational unamendability based on a universal interpretation of constitutionalism and justifies the boundaries of explicit and implicit limitations on the amendment. The implications of transnational unamendability manifest in the constrained adherence to the unamendability of constitutional values, the allowance for the unamendability of intermediate values, and the absolute prohibition of the unamendability of anti-constitutional values.
کلیدواژهها [English]
- Unamendability
- Amendment
- Constitution
- Constitutionalism
- Universalism
)