نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار حقوق عمومی و بینالمللی دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

نقض مقررات حقوق بینالمللِ مربوط به حمایت از فرد انسانی، چه در زمان صلح و چه در
زمان جنگ، میتواند منجر به جنایت بینالمللی شود. رسیدگی به این جنایات، ازجمله میتواند از
رهگذر اعمال صلاحیت جهانی کیفری عینیت یابد. در این نوشتار، این پرسش قابل طرح است که
آیا حقوق بینالملل به کشورها اجازه میدهد تا صلاحیت مدنی فراسرزمینی خود را نیز اجرا کنند؟
در این پژوهش، نگارنده به بررسی این مسئله پرداخته است که از منظر حقوق بینالملل، آیا امکان
دریافت غرامت برای ایرانیان قربانی کاربرد سلاحهای شیمیایی جنگ تحمیلی عراق علیه ایران در
وجود دارد یا خیر؟ در پاسخ به این پرسش، نگارنده به بررسی « صلاحیت مدنی جهانی » پرتو
مفهوم صلاحیت مدنی جهانی، مبانی حقوقی آن، رویه کشورها و قابلیت اعمال آن در خصوص
مصدومین شیمیایی ایرانی پرداخته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Reflections on Seeking Rights of the Victims of Chemical Weapons in the Light of Universal Civil Jurisdiction: With an Emphasis on Iranian Victims of Iran-Iraq War

نویسنده [English]

  • Heybatollah Najandimanesh
- اسماعیلزاده، محمد و پورابراهیم، احمد، ( 1393 )، اصل صلاحت جهانی با رویکردی به
حقوق کیفری بینالمللی و حقوق داخلی ایران، تهران: خرسندی.
- خالقی، علی، ( 1389 )، آیین دادرسی کیفری، چاپ نهم، تهران: شهر دانش.
صلاحیت جهانی مدنی ناشی از نقض قواعد آمره بینالمللی » ،( - وکیل، امیرساعد، ( 1391
چاپشده در، مجموعه مقالات همایش مصونیت در حقوق بین الملل، به ،« از رؤیا تا واقعیت
اهتمام محسن عبدالهی، 29 و 30 آذر 1391 ، تهران: گنج دانش و انجمن ایرانی مطالعات سازمان ملل متحد.
- Bottigliero, I. (2004), Redress for Victims of Crimes under International
Law, Leiden, Martinus Nijhoff.
- Brownlie, I. (2008) Principles of Public International Law, (7th ed.), UK,
Oxford University Press.
- Cassese, A. (2005), International Law (2nd ed.), Oxford University Press, UK.
- Kmak, M. (2011), The Scope and Application of the Principle of Universal
Jurisdiction, Erik Castrén Research Reports 28/2011.
- Shaw, M. (2008), International Law (6th ed.), UK, Cambridge University Press.
- Werle, G. (2005), Principles of International Criminal Law, The Hague,
T.M.C. Asser Press.
- Zappalà, S. (2003), Human Rights in International Criminal Proceeding,
Oxford, Oxford University Press.
Articles:
- Akehurst, M. (1974), “Jurisdiction in International Law”, British Year Book11
of International Law, 46, 145.
- Bantekas, I. (2012) “Criminal Jurisdiction of States under International
Law”, in: R. Wolfrum (ed.), MPEPIL.
- Bernstorff, Jochen von, Marc Jacob and John Dingfelder Stone (2012),
“The Alien Tort Statute before the US Supreme Court in the Kiobel Case: Does
International Law Prohibit US Courts to Exercise Extraterritorial Civil
Jurisdiction over Human Rights Abuses Committed Outside of the US?”, available at:
< http://www.zaoerv.de/72_2012/72_2012_3_a_579_602.pdf>
- Hall, C. K. (1998), “The First Proposal for a Permanent International
Criminal Court”, In: International Review of the Red Cross 322.
- Tomuschat, C. (2002), “Reparation for Victims of Grave Human Rights
Violations”, In: Tulane Journal of International and Comparative Law 10.
- Wilt, H. van der (2006), “Genocide, Complicity in Genocide and
International v. Domestic Jurisdiction, Reflections on the van Anraat Case”,
Journal of International Criminal Justice 4.
- Regina v. Bow St. Metro. Stipendiary Magistrate, Exparte Pinochet (No. 3),
[2001] 1 A.C. 147, 264 (Lord Hutton), 278 (Lord Millett).
- AI-Adsani v. Kuwait, 107 ILR 536 (C.A. 1996).
- Bouzari v. Islamic Republic of Iran, C38295, [2004] O.J. 2800, Paras. 81,
95 (Ont. Ct. App. June 30, 2004).
- Jones v. Saudi Arabia, [2004] EWCA (Civ) 1394, [1], 82-92.
- Prefecture of Voiotiav. Federal Republic of Germany, Areios Pagos [AP]
[Supreme Court] 11/2000 (Greece).
- The Case of the S.S. “Lotus” (France v. Turkey), Judgment, PCIJ Rep.,
1927, Series A, No. 10. 19.
- Sosa v. Alvarez-Machain et al., 542 U.S. 692 (2004).
- In re Estate of Marcos Human Rights Litigation, 25 F. 3d 1467, 1475
(C.A.9 1994).
- Barcelona Traction,Light and Power Company, Limited, Judgment, ICJ
Rep. 1970.
- Prosecutor versus Furundzija, IT-95-17/1-T.
- Prosecutor v. Ntuyahaga ICTR-90-40-T (Mar. 18, 1999).
- Prosecutor v. Tadic, IT-94-1-AR72, (Oct. 2, 1995).
- Att’y Gen. v. Eichmann, 36 ILR 277, 303-04 (1968) (Isr.S.Ct. 1962).
- Demjanjuk v. Petrovsky, 776 F.2d 571, 582-583 (6th Cir. 1985), cert.
denied, 475 U.S. 1016 (1986).
- Prosecutor v. Jorgic, German Federal Constitutional Court, 2 BvR 1290/99,
of Dec. 12, 2000.
- Administrative Resolution No. 089-2010-CE-PJ.
- Geneva Protocol for the Prohibition of the Use in War of Asphyxiating,
Poisonous or other Gases, and of Bacteriological Methods of Warfare (The
Hague Convention of 17 June 1925).
- US Foreign Corrupt Practices Act.
- Report of the Bribery and Corruption Committee, under ‘Transnational antibribery
legislation: the FCPA.
- Restatement (third) of the Foreign Relations Law of the United States § 403.
- Princeton University Program in Law & Pub Affairs (2001) ‘The Princeton
Principles on Universal Jurisdiction’ 28.
- International Law Commission, Preliminary Report on the Obligation to
Extradite or Prosecute (‘Aut Dedere Aut Judicare’), 19 UN Doc A/CN4/571 (7
June 2006) (prepared by Zdzislaw Galicki), available at:
http://daccessdds.un.org/doc/UNDOC/GEN/N06/379/01/PDF/N0637901.pdf?Op enElement
-UN International Law Commission (Fifty-third Session), Responsibility of
States for Internationally Wrongful Acts (2001), annexed to GA Res. 56/83,
December 12, 2001, corrected by document A/56/49 (Vol. I)/Corr.4, Art. 48.