پژوهش حقوق عمومی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

هزینه داوری و چاپ

همه داوران

داوران سال 1398

داوران سال 1399

داوران سال 1400

داوران سال 1401

بهره‌برداری از سد ایلیسو در ترکیه و موازین حقوق بین‌الملل آب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دبیر گروه حقوق بین الملل مرکز تحقیقات استراتژیک

چکیده

رودخانه‌های بین‌المللی که از قلمروی سرزمینی دولت‌های مختلف عبور می‌کنند، در معرض اِعمال اصل حاکمیت سرزمینی آن‌ها قرار می‌گیرند. بهره‌برداری از این رودخانه‌ها و اجرای طرح‌های توسعه‌ای در مورد آن‌ها از سوی هر یک از دول ساحلی، آثاری به دنبال خواهد داشت که ممکن است حقوق و منافع سایر دولت‌های ساحلی را تحت ‌تاثیر قرار دهد. به منظور جلوگیری از بروز اختلاف بین دولت‌ها، قواعد نظام حقوق بین‌الملل در زمینه رودخانه‌های بین‌المللی به تنظیم مناسبات حقوقی بین دول ساحلی این رودخانه‌ها پرداخته است. دولت ترکیه در قالب اجرای پروژه آناتولی جنوب شرقی اقدام به طراحی و احداث سد ایلیسو بر روی رودخانه دجله نموده است. آغاز فعالیت این سد در آینده سبب خواهد شد که میزان جریان آب ورودی از رودخانه دجله به سرزمین دولت‌های پائین‌دستی سوریه و عراق کاهش یابد. آثار منفی ناشی از این کاهش، به طور غیرمستقیم در گسترش مناطق خشک و بیابانی و تشدید پدیده ریزگردها به ویژه در ایران، نقش مهمی ایفا می‌نماید. این مقاله به بررسی جلوه‌هایی از تعهدات بین‌المللی دولت ترکیه در فرایند بهره‌برداری از سد ایلیسو پرداخته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Utilization of Ilisu Dam in Turkey and the Rules of International Water Law

نویسنده [English]

  • Ali Navari

چکیده [English]

International rivers that traverse the territories of different States are subject to their exercise of the principle of territorial sovereignty. Utilization of these rivers and performance development plans by each of the riparian States will have impacts which may affect the rights and interests of other riparian States. Rules of international legal order relevant to international rivers have regulated legal relations among riparian States for the prevention of disputes and conflicts. Turkish government launched Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) and scheduled the construction of the Ilisu dam on the River Tigris. The operation of this dam in the future will diminish the Tigris water flow to the territory of lower riparian States such as Syria and Iraq. This diminishing effect indirectly plays an important role in developing arid and desert areas and leads to the intensification of dust haze, especially in Iran. This article examines international obligations of Turkish government with regard to the utilization of Ilisu dam.

کلیدواژه‌ها [English]

  • International Law
  • International Rivers
  • Ilisu dam
  • Dust haze
  • Water
مراجع
الف- فارسی
کتاب‌ها
- کک‌دین، نگوین، پاتریک دییه و آلن پله، (1383)، حقوق بین‌الملل عمومی، ترجمه حسن حبیبی، چاپ دوم، جلد دوم، تهران: انتشارات اطلاعات.
- کوروکولاسوریا، لال و نیکلاس رابینسون، (1390)،  مبانی حقوق بین‌الملل محیط ‌زیست، ترجمه محمد مهدی حسینی، چاپ اول، تهران: نشر میزان.
- موسوی، فضل‌الله، (1389)، حقوق رودخانه‌های بین‌المللی با تاکید بر حوزه‌های اردن و لطیانی و مدیریت و برنامه‌ریزی آب‌ها، چاپ اول، تهران: نشر دادگستر.
 
مقاله‌ها
- شیرازیان، شیرین و عطیه خطیبی، (1394)، «حقوق بهره‌برداری غیرکشتیرانی از آبراه‌های بین‌المللی با نگاه به توسعه پایدار»، مجله پایدرای، توسعه و محیط‌زیست، زمستان، دوره 2، شماره 4.
- ممتاز، جمشید، (1374)، «نظام حقوقی منابع آب آبراه‌های بین‌المللی خاور‌میانه»، مجله حقوقی بین‌المللی، پائیز و زمستان، دوره 13، شماره 18 و‌19.
- جعفری ولدانی، اصغر، (1388)، «استفاده از منابع آب رودهای مرزی ایران و عراق و حقوق بین‌الملل»، مجله پژوهش حقوق و سیاست، تابستان، دوره 11، شماره 26.
 
ب- انگلیسی
Books
-            Brierly, James Leslie, (1955), The Law of Nations: An Introduction to the International Law of Peace, UK: Clarendon Press.
 -             Briggs, Herbert Whittaker, (1952), The Law of Nations, USA: Appleton-Century-Crofts.
 -            Hall, William Edward, M.A. (1924), A Treatise on International Law, 8th Edition. Edited by A. Pearce Higgins, New York, Oxford University Press.
 -             Kolars J.F., W.A. Mitchell, (1991), The Euphrates River and the Southeast Anatolia Development Project, Carbondale (États-Unis): Southern Illilois University Press.
 -            McCaffrey, Stephen C, (2007), The Law of International Watercourses, Oxford: Oxford University Press.
 -            Oppenheim, Lassa, (1955), International Law, London: Longmans, Green & Co.
 -            Swain, Ashok, (2004), Managing Water Conflict: Asia, Africa and the Middle East, USA and Canada: Routledge.
  
Articles
-             Austin, Jacob, (1959), “Canadian-United States Practice and Theory Respecting International Law of International Rivers: A Study of the History and Influence of the Harmon Doctrine”, Canadian Bar Review, No.37.
 -             Dellapenna, Joseph W. (2001), “The Customary International Law of Transboundary Fresh Waters”, International Journal of Global Environmental Issues, Vol.1, No. 3/4.
 -             Eaglton, C., (1955), “The Use of the Waters of International Rivers”, Canadian Bar Review, No.33.
 -             Kirschner, J and Katrin Tiroch, (2012), “The Waters of Euphrates and Tigris: An International Law Perspective”, Max Planck Yearbook of United Nations Law, Vol.16.
 -             Van Alstyne, William W., (1960), “International Law and Interstate River Disputes”, California Law Review, Vol.48.
 
Documents and Cases
-             Aaruga v. Zurich, 1878.
 -            Case Concerning the Territorial Jurisdiction of the International Commission of the River Oder, PCIJ, 1929, Ser.A, No.23.
 -            Joint Minutes Concerning the Provisional Division of the Waters of the Euphrates River, 1990.
 -            Lac Lanoux Arbitration (France v. Spain), 1957.
 -            Protocol on Matters Pertaining to Economic Cooperation between Turkey and the Syrian Arab Republic, 1987.
 -            Rules on the Relationship between Water, Other Natural Resources and the Environment (Belgrade Rules), 1980.
 -            Société Energie Electricique du Littoral Méditerranéen v. Compagnia Imprese Elettriche Liquri, Italian Court of Cessation, 1939.
 -            The Berlin Rules on Water Resources, 2004.
 -            The Blue Peace, (2011), Rethinking the Middle East Waters, Strategic Foresight Group.
 -            The Convention on the Protection and Use of Transboundary Watercourses and International Lakes.
 -            The Helsinki Rules on the Uses of the Waters of International Rivers, 1966.
 -            Treaty of Friendship and Neighbourly Relations between Iraq and Turkey, 1946.
 -            Treaty of Lausanne, 1923.
 -            UN-ESCWA and BGR (2013) Inventory of Shared Water Resources in Western Asia, United Nations Economic and Social Commission for Western Asia and Bundesanstaltfür Geowissenschaften und Rohstoffe, Beirut.
 -             United Nations Watercourses Convention (UNWC) _ The Convention on the Law of the Non-Navigational Uses of International Watercourses 1997.
 -            Wurttemberg and Prussia v. Baden, 1927, German Staatsgerichtshof, 116AP.
 -            Zarumila River Case (Ecuador v.Peru), 1945.
پژوهش حقوق عمومی
دوره 21، شماره 63
شهریور 1398
صفحه 163-190
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار