نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه حقوق بین الملل، دانشکده حقوق دانشگاه آزاد تهران مرکزی، ایران

چکیده

پس از هفتاد سال از زمان آخرین و تنها مورد تعقیب جنایت تجاوز در یک دادگاه بین‌المللی کیفری، صلاحیت دیوان بین‌المللی کیفری در جولای سال 2018 نسبت به جنایت تجاوز فعال شد. تبیین راهکار فعال‌سازی صلاحیت دیوان و به ثمر نشستن آن از زمان تدوین اساسنامه، راه پرپیچ و خمی را پیمود و دو دهه به طول انجامید. در اولین کنفرانس بازنگری سال 2010، دول متعاهد اساسنامه رم در خصوص تعریف جنایت تجاوز و عمده مسائل صلاحیتی دیوان به توافق رسیدند. علی‌رغم اصرار و فشار برخی اعضای دائمی شورای امنیت، اعمال صلاحیت نسبت به تجاوز توسط دیوان، منوط به تصویب و تایید قبلی شورای امنیت نشد. با این حال مطابق اصلاحیه‌های دو کنفرانس بازنگری، عضویت دولت بزه‌دیده که به سرزمین آن تجاوز شده برای اعمال صلاحیت دیوان کافی نیست؛ بلکه الزاماً باید دولت متجاوز نیز اساسنامه دیوان و اصلاحیه‌های آن را تصویب کرده باشد. همچنین فقط دول عضوی که اصلاحیه را تصویب نموده باشند، مشمول صلاحیت دیوان قرار می‌گیرند. این ساز و کار، به نظر نقض غرض از تعقیب تجاوز در دیوان بوده و چالشی برای دیوان و کسانی است که امیدوار به مسئولیت و تعقیب رهبران مرتکب توسل به زور در دیوان بودند. هدف این مقاله مطالعه تبعات اصلاحیه کنفرانس 2017 است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

ICC Restrictions Regarding its Activation of Jurisdiction over Crime of Aggression

نویسنده [English]

  • Sadegh Salimi

Int'l law department, law faculty, Tehran, Iran

چکیده [English]

After more than 70 years since the last and so far the only prosecution of the crime of aggression in an international judicial body, the International Criminal Court’s jurisdiction over aggression was activated in 17 July 2018. It took nearly two decades since the ICC Statute adoption in 1998 for the states parties to agree on a definition of crime of aggression and a method to activate ICC’s jurisdiction over the crime. In the revision conference of 2010, the states parties reached an agreement regarding the definition of the crime and some jurisdictional matters. In spite of pressure from permanent members of the Security Council, the ICC jurisdiction was not subjected to prior approval of the Council. Nevertheless, to exercise its jurisdiction, the aggressor state must be a state party to the Statute and accepted the ratifications. Furthermore, if a state party does not accept the amendments, the Court shall not exercise its jurisdiction regarding a crime of aggression committed by that state party’s nationals or on its territory.  This mechanism is a great challenge to the ICC and people who hoped ICC could hold national leaders accountable for the illegal use of force against other states.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Crime of Aggression
  • ICC
  • Activation of Jurisdiction
  • Challenges and Restrictions
  • Revision Conferences
کتاب‌ها
-    اردبیلی، محمدعلی، حقوق بین‌الملل کیفری، چاپ دوم (تهران: نشر میزان، 1385).
-    دیهیم، علیرضا،  درآمدی بر حقوق کیفری بین‌المللی، (در پرتو اساسنامه دیوان کیفری بین‌المللی)، چاپ اول (تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه، 1380).
-    شریعت باقری، محمدجواد، حقوق کیفری بین‌المللی، چاپ هفتم (تهران: انتشارات جنگل، جاودانه، 1388).
-    کاسسه، آنتونیو، حقوق بین‌الملل، ترجمه حسین شریفی طرازکوهی، چاپ دوم (تهران: بنیاد حقوقی میزان، 1388).
-    کاسسه، آنتونیو، حقوق کیفری بین‌المللی، ترجمه زهرا موسوی، اردشیر امیرارجمند و حسین پیران (تهران: انتشارات جنگل، 1387).
مقاله‌ها
-    پورخاقان، زینب، «بررسی جرم تجاوز در کنفرانس بازنگری اساسنامه دیوان کیفری بین‌ا‌لمللی»، پژوهش‌های حقوقی، بهار و تابستان، شماره 17، (1389).
-    سلیمی، صادق، «ارتباط شورای امنیت و دیوان بین‌المللی کیفری در پرتو کنفرانس کامپالا»، مجله پژوهش حقوق عمومی، تابستان، شماره 43، (1393).
-    طارم سری، مسعود، عبدالرحمن عالم و دیگران، «مفهوم تجاوز در حقوق بین‌الملل، زیر نظر جمشید ممتاز، مجله حقوقی دفتر خدمات حقوقی بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران، بهار و تابستان، شماره 8، (1366).
-    موسی‌زاده، رضا و حسین فروغی‌نیا، «قطعنامه کنفرانس بازنگری اساسنامه دیوان کیفری بین‌المللی در کامپالا (ژوئن2011)»، فصلنامه راهبرد، تابستان، سال بیست و یکم، شماره 63، (1391).
-    میرزایی مقدم، مرتضی و ابوالفتح خالقی، «رویکرد افتراقی به عنصر معنوی جرم در نظریه فعالیت مجرمانه مشترک در پرتو آرای دادگاه‌های کیفری بین‌‍‌‌‌‌المللی موردی»، نشریه علمی-پژوهشی فقه و حقوق اسلامی، سال نهم، بهار و تابستان، شماره 16، (1397).
-    نژندی منش، هیبت الله و وحید بذار، «تکمیلی بودن صلاحیت دیوان بین‌المللی کیفری و جنایت تجاوز»، آموزه‌های حقوق کیفری، پاییز و زمستان، شماره 14، (1396).
 
References
-        African Union, Peace and Security Council (New York, 2008) available at: http:// www. african-union, org/ root/ au/ Conferences/ 2008/July/psc/Sudan%20Comm%20(Eng).pdf.
 -        Akande, Dapo, (2010) “What Exactly Was Agreed in Kampala on the Crime of Aggression?”, EQ: Equality of Arms Review, A Publication of the International Bar Association’s ICC Monitoring and Outreach Program, Volume 2, Issue 2, November 2010, available at: ibanet.org/documents/Default.aspx.
 -        Akande, Dapo, Antanios Tzanakopoulos, “Treaty Law and ICC Jurisdiction over the Crime of Aggression”, European Journal of International Law, Vol. 29, Issue 3, (2018), https:// doi. org/ 10.1093/ ejil/chy059.
 -        Cassel, Douglass, “Pursuing Peace with Justice: Lessons from Uganda”, Worldview Commentary, No. 247, (2008), available at: http:// www. chicagopublicradio. org/ content. aspx? audioID= 669.
 -        Clark, Phil, If Ocampo Indicts Bashir, Nothing May Happen (Oxford Transitional Justice Research Group, 2008) available at: http://www.csls.ox.ac.uk/documents/Clark_Final.pdf.
 -        Coalition for the International Criminal Court, Report on the First Review Conference on the Rome Statute, 31 May – 11 June 2010, Kampala, Uganda, available at: http:// www. iccnow. org/? mod= review, last visited 18 Dec, (2011).
 -        Derbal, Ayad, (2008), “The ICC’s Involvement in the Situation in Darfur: Not a Threat to Peace”, University of Notre Dame, Centre for Civil and Human Rights, Working Paper No.1 Winter 2008.
 -        EQ: Equality of Arms Review, “A Publication of the International Bar Association’s ICC Monitoring and Outreach Program”, Volume 2, Issue 2, November 2010, available at: ibanet. org/ documents/ Default.aspx.
 -        Kreb, Claus, “On the Activation of ICC Jurisdiction over the Crime of Aggression”, Journal of International Criminal Justice, No. 16, (2018). 
 -        ICC-ASP/16/24, (2017), Report on the Facilitation on the Activation of the Jurisdiction of the International Criminal Court over the Crime of Aggression, (27 November 2017).
 -        Londras, Fiona, “The Crime of Aggression at the ICC Review Conference”, available at: http:// www. humanrights. ie/ index. php/ 2010/06/13/the-crime-of-aggression-at-the-icc-review-conference/, last visited 23Dec. (2010).
 -        Quintana, Juan Jose, “A Note on the Activation of the ICC's Jurisdiction over the Crime of Aggression”, The Law & Practice of International Courts and Tribunals, Vol. 17, Issue 1, (2018).
 -        Ruys, Tom, “Criminalizing Aggression: How the Future of the Law on the Use of Force Rests in the Hands of the ICC” (March 6, 2017). European Journal of International Law (Forthcoming), Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=2964731, (2017). 
 -        Schurech, Res, “The International Criminal Court at the Mercy of Powerful States; An Assessment of the Neo-Colonialism Claim Made by African Stakeholders”, ASSER PRESS, International Criminal Justice Series, Vol. 13, (2017). 
 -        Smith, Lorraine, “What did the ICC Review Conference achieve?” EQ: Equality of Arms Review, A publication of the International Bar Association’s ICC Monitoring and Outreach Program, Volume 2, Issue 2, November (2010), available at: ibanet. org/ documents/ Default.aspx.
 -        Song, Judge Sang-Hyun, “Reflections on the ICC Review Conference: Perspectives of the ICC President”, EQ: Equality of Arms Review, A publication of the International Bar Association’s ICC Monitoring and Outreach Program, Volume 2, Issue 2, November (2010), available at: ibanet.org/documents/Default.aspx.
 -        Trahan, Jennifer, “Jurisdiction of the International Criminal Court over the Crime of Aggression”, International Criminal law Review, Vol. 18, No. 2, (2018).
 -        UN.Doc.A/65/313,2010, Report of the International Criminal Court to the United Nations for 2009/10.