نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مرضیه محمدآبادی ¹
• حامد نیکونهاد ²

¹ دانش آموخته کارشناسی دانشگاه قم

² استادیار گروه حقوق عمومی و اقتصادی، دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

از مهم‌ترین وظایف نهادهای ناظر بر قانون اساسی نظارت بر قانون عادی از نظر مغایرت نداشتن آنها با قانون اساسی است تا اصل بنیادین برتری قانون اساسی در حوزه قانون‌گذاری تأمین و تضمین شود. در نظم حقوق اساسی جمهوری اسلامی، مجلس شورای اسلامی، مرجع اصیل و اختصاصی وضع قانون عادی طبق اصول 58 و 71 قانون اساسی است و شورای نگهبان، طبق اصول 72، 91 و 94 قانون اساسی وظیفه نظارت بر عدم مغایرت مصوبات مجلس با قانون اساسی را برعهده دارد. از‌آنجا که فرایند و سازوکارهای پیش‌بینی‌شده برای اعمال این نوع نظارت، جامع‌ومانع نیست، در رویه عملی شاهد بروز کاستی‌هایی حقوقی در مورد تضمین برتری قانون اساسی هستیم. مقالة حاضر با رویکردی تحلیلی انتقادی و با مطالعه رویه‌ای در پی شناسایی آسیب‌های موجود در سازوکارهای نظارت شورای نگهبان بر قانون عادی بوده است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد «مقیدبودن نظارت شورای نگهبان بر مصوبات (از حیث قانون اساسی) به بازه زمانی مشخص»، «حذف و نه اصلاح، مصوبات مغایر از طرف مجلس»، «عدم پیش‌بینی سازوکار مشخص برای نظارت اساسی شورای نگهبان بر قوانین عادی قبل از تشکیل مجلس شورای اسلامی» از جمله مهم‌ترین آسیب‌های موجود در سازوکارهای نظارت شورای نگهبان در تضمین برتری قانون اساسی نسبت به قانون عادی است.

کلیدواژه‌ها

• برتری قانون اساسی
• اصل 94 قانون اساسی
• شورای نگهبان
• قانون عادی
• دادرسی اساسی

موضوعات

• حقوق عمومی

عنوان مقاله [English]

Pathology of the process of guaranteeing the supremacy of the constitution over ordinary law in constitutional law system of Iran

نویسندگان [English]

• Marzye Mohammadabadi ¹
• Hamed Nikoonahad ²

¹ Master of public law, Qom University

² Assistant Professor , Department of Public Law and Economic, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

چکیده [English]

One of the most important duties of the constitutional reviewers The constitution is to review the ordinary law in terms of their non-contradiction with the constitution in order to ensure and guarantee the fundamental principle of the supremacy of the constitution in the field of legislation. In the system of constitutional law of the Iran,the parliement is exclusive authority to enact ordinary laws according to principles 58.71 of the constitution,and the Guardian Council, according to, articles 72,91 94 of the constitution, has the of review the non-contradiction of the measure with the constitution. Since the process and mechanisms foreseen for the perform of this type of review are not comprehensive, in practice we see legal deficiencies in guaranteeing the supremacythe Constitution.The present article is based on an analytical-critical approach and by studying the procedures for identifying damage in the mechanisms of the Guardian Council review of the normal law.The findings of this research show ""Failure to foresee a specific mechanism for the review of the Guardian Council on normal laws before the formation of the parliament Among most important damages in the review mechanisms of the Guardian Council is guaranteeing the supremacy of the Constitution over the ordinary law.

کلیدواژه‌ها [English]

• Supremacy of the constitution
• Article 94
• guardian council
• ordinary law
• constitutional review