نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا حقوق بین الملل دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

2 استادیار گروه روزنامه نگاری دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

اینترنت نقش مهمی در تامین حق آزادی بیان داشته و با رفع محدودیت های انتشار، جستجو و دریافت اطلاعات، زمینه ی استفاده از این حق بنیادین را فراهم نموده است. امروزه تردیدی وجود ندارد که توسعه و گسترش اینترنت و همچنین بهره مندی از این ابزار نوین ارتباطی، نیازمند یک نظام حقوقی مدون و منسجم است. نظام حقوقی مورد نظر باید بتواند ضمن تامین آزادی این رسانه نوین، مانع سوء استفاده احتمالی از آزادی بیان شده و به مردم اطمینان دهد، دسترسی و استفاده آنها از رسانه های اینترنتی ارزان، امن و پایدار خواهد بود.
در این نوشتار تلاش شده تا مهمترین مسائل نظام حقوقی پایگاه های اطلاع رسانی اینترنتی در ایران، شامل: قوانین و مقررات حاکم، تاسیس، نظارت و پالایش(فیلترینگ) سایت ها، مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد. نتایج مطالعات نشان می دهد، علی رغم اقدامات موثر صورت گرفته، نظام حقوقی سایت های خبری در کشور کارآمد نبوده و نمی تواند پاسخگوی نیازهای فعلی باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Imperatives and challenges of the legal of news websites in Iran

نویسندگان [English]

  • Hamed Babazadeh Moghadam 1
  • Abbas Assadi 2

1 Islamic Azad University, Science and Research of Tehran PhD student

2 Assistant Professor, Allameh Tabatabee University

چکیده [English]

The internet is an important tool to support the right to freedom of expression; through facilitating publication, search, and access to information, it has prepared the ground for the application of this fundamental right. Today, there is no doubt that the development of the Internet and the continued application of the new communication tool requires a developed and coherent legal system. In addition to supporting the fundamental freedoms of media, and avoiding possible abuses of this freedom, the expected legal system should be able to ensure cheap, sustainable and secure access to the media. This paper attempts to examine and study the most important issues of the legal system of news websites, including the regulations around such issues as establishment, monitoring, assessment, as well as blocking. The results of the study shows how despite the effective measure, the existing legal system for news websites is not efficient and cannot meet the current needs.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Internet Rights
  • freedom of expression
  • News Websites
  • Freedom of Publication
  • Internet Filtering
الف) فارسی
کتاب­ها
-            انصاری باقر، (1387)، آزادی اطلاعات، تهران: دادگستر.
-            انصاری، باقر، (1389)، حقوق ارتباط جمعی، چاپ سوم، تهران: سمت.
-            انصاری، باقر، (1390)، حقوق رسانه‌ها، تهران: سمت.
-            جعفری لنگرودی، محمد جعفر، (1382)، ترمینولوژی حقوق، چاپ سیزدهم، تهران: گنج دانش.
-            عاملی، سعیدرضا، (1388)، متن مجازی، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی اجتماعی.
-            قاجار قیونلو، سیامک، (1386)، مقدمه حقوق سایبر، تهران، میزان.
-            کاتوزیان، ناصر، (1382)، مقدمه علم حقوق و مطالعه در نظام حقوقی ایران، چاپ سی و چهارم، تهران: شرکت سهامی انتشار.
-            کاستلز، مانوئل، (1382)، عصر اطلاعات، گروه مترجمان، جلد اول، چاپ سوم، تهران: طرح نو.
-            مک براید، شن، (1390)، یک جهان چندین صدا، ترجمه ایرج پاد، چاپ سوم، تهران: سروش.
-            معتمدنژاد، کاظم، معتمدنژاد، رویا، (1388)، حقوق ارتباطات، جلد اول، چاپ دوم، تهران: دفتر مطالعات و توسعه رسانه‌ها.
-            معتمدنژاد، رویا، (1391)، جزوه حقوق ارتباطات رسانه‌های سمعی و بصری، تهران: دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی.
-            هاشمی، سید محمد، (1384)، حقوق بشر و آزادی‌های اساسی، تهران: نشر میزان.
 
مقاله‌ها
-        اسدی، عباس، (1390)، «نظام حقوقی خبرگزاری‌ها و شبه خبرگزاری‌ها در ایران»، فصلنامه پژوهش حقوق ویژهنامه حقوق ارتباطات، دوره 13، شماره 35.
-        بابازاده مقدم، حامد، رضایی، مهدی، (1393)، «اصول تدوین قوانین و مقررات برای اینترنت با تأکید بر مصوبات یونسکو و شورای اروپا»، فصلنامه پژوهش حقوق عمومی، دوره 15، شماره 42 .
-            کامیار، مهران، (1388)، «مقایسه تطبیقی رسانه‌های سنتی مکتوب و الکترونیک» پژوهش رسانه، شماره 2.
 
اسناد
-            اعلامیه جهانی حقوق بشر.
-            کنوانسیون اروپایی حقوق بشر.
-            مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، جلسه علنی مورخ 21/6/ 1388.
-            رای هیأت عمومی دیوان عدالت اداری با عنوان: ابطال مواد 47 و 45، 44، 38 الحاقی به آیین‌نامه اجرایی قانون مطبوعات موضوع مصوبه شماره 11985/ت46956هـ- هیأت وزیران.
  
سایت­های اینترنتی
سامانه جامع رسانه­ها http://www.e-rasaneh.ir/View_Queue_Report.aspx.
-            سایت ساماندهی پایگاه­های اطلاع­رسانی اینترنتی .http://samandehi.ir
-            سایت مجلس شورای اسلامی http://archive.ical.ir/files/debate/ip/08/08-084.pdf.
-            سایت دیوان عدالت اداری
-              http://www.divan-edalat.ir/show.php?page=ahoshow&id=9123.  
 
ب) فرانسه و انگلیسی 
Books
-            Derieux, Emmanuel, (2005), Droit des medias, Paris, Dalloz.
 
-            Ramachander, Sangamitra, (2008), Access Denied-The Practice and Policy of Global Internet Filtering, London, Cambridge Massachusetts.
Articles.
 
-            Jakubowicz, Karol, (2009), “A New Notion of Media?”
www.cmfe.eu/docs/_CoE_Reykjavik_Karol_Jakubowicz_Keynote.pdf.
 
-            Middle East Internet Users, Population and Facebook Statistics, Internet World Stats, http://www.internetworldstats.com/stats.htm.
 
Documents
-            Recommendation CM/Rec, (2008), 6 of the Committee of Ministers to Member States on Measures to Promote the Respect for Freedom of Expression and Information with Regard to Internet filters https://wcd.coe.int/wcd/ViewDoc.jsp? Ref=CM/Rec(2008)6.
 
-            Recommendation CM/Rec, (2011), 8 of the Committee of Ministers to Member states on the Protection and Promotion of the Universality, integrity and openness of the Internet, https:// wcd.coe.int/ ViewDoc.jsp?id =1835707&Site =CM&BackColorInternet=C3C3C3&BackColorIntranet=EDB021&BackColorLogged=F5D383.
 
-            Recommendation CM/Rec, (2012), 4 of the Committee of Ministers to Member States on the Protection of human rights with regard to social networking services, https://wcd.coe.int/ViewDoc.jsp?id=1929453&Site=Cm.
 
 
-            Steering Committee for Human Rights , (CDDH), Draft Explanatory Report to the draft Council of Europe Convention on Access to Official Documents، https://wcd.coe.int/ ViewDocjsp? Ref= CM (2008) 56&Language= lanEnglish& Ver=add2 &Site= COE&BackColorInternet= DBDCF2&BackColorIntranet= FDC864&BackColorL ogged=FDC864.
 
-            1st Council of Europe Conference of Ministers Responsible for Media and New Communication Services A New Notion of Media?, (28 and 29 May 2009, Reykjavik, Iceland, http://www.coe. int/t/ dghl/ standardsetting/ media/ MCM (2009) 011_en_final_web. pdf.