نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار/پردیس فارابی دانشگاه تهران

2 ندارم.

چکیده

یکی از مشکلاتی که همواره دغدغه نمایندگان مجلس در ابتکار و پیشنهاد طرح‌های قانونی بوده، رعایت اصل هفتاد و پنجم قانون اساسی و پیش‌بینی منبع تامین مالی طرح‌ها ست. توجه به اصول پنجاه و دوم و هفتاد و پنجم قانون اساسی نشان می‌دهد منظور قانون‌گذار اساسی از طرح این اصول حفظ انضباط مالی در سال بودجه‌ای و نه محدود ساختن اختیار قانون‌گذاری مجلس شورای اسلامی بوده است. قانون‌گذار اساسی با تفکیک بین «بودجه سالیانه» و «قانون بودجه»، تهیه «بودجه سالیانه» را موکول به همکاری قوه مجریه و مجلس می‌کند. اما به نظر می‌رسد در تهیه «قانون بودجه» لزومی برای این همکاری وجود ندارد و این قانون هم‌چون عموم دیگر قوانین قابل ابتکار صرف از سوی نمایندگان مجلس است. بنابراین نمایندگان مجلس شورای اسلامی می‌توانند طرح‌هایی قانونی را پیشنهاد و تصویب کنند که بار مالی داشته باشد، به شرط آن که اولا این قسم قوانین در سال مالی که «سند بودجه» آن تصویب شده، لازم‌الاجرا نشوند و در ثانی در «قانون بودجه» دولت مکلف به لحاظ کردن بار مالی اجرای این قانون در تنظیم بودجه سال‌های مالی آتی شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Proposing of Law by Representatives in the Framework of the 75th Principle of Constitution

نویسنده [English]

  • Mohammad Mansouri Boroujeni 2

چکیده [English]

One of the most problematic in the initiation of law, is obeying the seventy-fifth article of the constitution that mandate the representatives to introduce the financial resource for execution of law, if that law leads to reduce the income of the government or increase the expense. The purpose of drafting of the fifty-second and seventy-fifth has being to mandate legislator to maintain financial discipline in the budget and not to limit the legislative authority of Parliament. The constitution by separation between the "annual budget" and "law of budget", says that preparing the "annual budget" dependent upon the cooperation of the executive and Parliament, But it seems that in preparation of "Budget Law" there is no need for this cooperation and such a law can be prepared similar to other laws. Therefore, Parliament can propose and enact legal bills that have a financial burden, if that law not to affect the budget of that year and simultaneously the law of budget be amended for next years.

کلیدواژه‌ها [English]

  • 75th Article
  • 52th Article
  • Law of Budget
  • Initiation of Law
  • Constitution
الف) فارسی
کتاب‌ها
-       اداره کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس، (۱۳۶۹)، راهنمای استفاده از صورت مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهائی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، تهران: اداره کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی.
-       اداره کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس، (1364)، صورت مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهائی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، جلد 2، تهران: اداره کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی.
-       اداره کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی، (1364)، صورت مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهائی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، جلد 3، تهران: اداره کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی
-       آقایی طوق، مسلم، شمس، عرفان، فریادی، مسعود و مشهدی، علی، (1389)، مرزهای تقنین و اجرا در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، تحت نظارت فاطمه بداغی، باقر انصاری و محمدرضا ویژه، تهران: معاونت تدوین، تنقیح و انتشار قوانین و مقررات ریاست جمهوری.
-       برزگر خسروی، محمد، (1393)، آسیبشناسی حقوقی نظام بودجه‌ریزی ایران در مرحله تهیه، تنظیم و تصویب بودجه. رساله دکتری. قم: پردیس فارابی دانشگاه تهران.
-       راسخ، محمد، (1390)، نظارت و تعادل در نظام حقوق اساسی، چاپ دوم، تهران: دراک.
-       فلاح‌زاده، علی‌محمد و دیگران، (1391)، تفکیک تقنین و اجرا: تحلیل مرزهای صلاحیت تقنینی در روابط قوای مقننه و مجریه، تحت نظارت ابراهیم موسی‌زاده، تهران: اداره چاپ و انتشار معاونت تدوین، تنقیح و انتشار قوانین و مقررات ریاست جمهوری.
 
مقاله‌ها
-       «بررسی طرح الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت»، (1393)، گزارش کارشناسی، تهران: پژوهشکده شورای نگهبان.
-       حسینی، سیدمحمدرضا، فاتحی‌زاده، محسن و تهرانی، ایمان، (1391)، «اصل (75) قانون اساسی و اختیارات قوه مقننه در بودجه‌ریزی»، مجلس و راهبرد (مجلس و راهبرد) 19، شماره 70 .
-       فیاضی، محمدتقی، یادگاری، سیامک، (1389)، «بررسی تطبیقی نظام بودجه‌ریزی ایران با قانون بودجه کشورهای منتخب»، مجلس و راهبرد، شماره 63.
-       گروه کارشناسان، (1390)، «پیش‌نویس قانون بودجه و بودجه‌ریزی»، گزارش کارشناسی، دفتر مطالعات برنامه و بودجه، تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
 
سایت اینترنتی
-       ابراهیمیان، نجات‌ا... ، (1393)، «گزارش عملکرد یک ساله شورای نگهبان در بررسی مصوبات»، 23 اسفند. به نشانی: http://www.shoragc.ir/Portal/Home/ShowPage.aspx?
 
ب) انگلیسی
Books
-Krafchik, Warren, and Joachim Wehner, (1999), The Role of Parliament in the Budget Process, Budget Information, Institute of Democracy in South Africa (Idasa).
 
-Lienert, Ian, (2005), Who Controls the Budget: The Legislature or the Executive?, International Monetary Fund.
 
Internet
-“A Brief Guide to the Federal Budget and Appropriations Process”, n.d. http://www.acenet.edu/news-room/Pages/A-Brief-Guide-to-the-Federal-Budget-and-Appropriations-Process.aspx (accessed August 19, 2015).