نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی دانشگاه قم

2 کارشناس ارشد حقوق بین الملل

چکیده

حقوق فرهنگی توسعه­نایافته­ترین حق­های بشری از نظر محتوای هنجاری، دامنه­ اجرا و قابلیت اجرای قانونی هستند. در این زمینه، حق اقلیت­ها و اشخاص متعلق به آن­ها بر مشارکت در زندگی فرهنگی خویش با شدت بیشتری نادیده گرفته شده است. کمیته­ حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در 21 دسامبر 2009، تفسیر عام شماره­ 21 خود در رابطه با مشارکت در زندگی فرهنگی را صادر کردکه می­تواند نقطه­ عطفی در حمایت از فرهنگ و حقوق فرهنگی اقلیت­ها به شمار آید. کمیته در این تفسیر، از رهگذر ارائه تعریفی واضح از محتوا و دامنه، ذی­نفعان و ماهیت حق و گستره تعهداتی که اجرای حق مذکور بر دولت­های عضو بار می­کند، توانست نقاط مبهم بند (الف)1 ماده­ 15 میثاق را روشن سازد و به آن معنایی شفاف­تر از پیش دهد و به حقِ بهره­مندی اقلیت­ها و اعضای آن­ها از گستره­ای از حقوق فرهنگی که در پیوند یا ناشی از حق مشارکت در زندگی فرهنگی هستند، مفهومی نوین بخشد؛ به نحوی که می­توان آن را مبنای بالقوه­ای برای حمایت، حراست و ارتقای فرهنگ و در نتیجه حقوق فرهنگی اقلیت­ها دانست. در این نوشتار سعی شده است تا دستاوردهای تفسیر عام شماره­ 21 کمیته­ مزبور در خصوص حمایت از فرهنگ و حقوق فرهنگی اقلیت­ها بررسی شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Protection of Minorities' culture and cultural rights under the Light of CESCR's General Comment NO.21

چکیده [English]

Cultural Rights (CRs) are the most non-developed rights among human rights in the terms of normative content, the scope of implementation and legal enforceability. In this regard, the right of minorities and persons belonging to these groups to participate in their own life has been affected and neglected more seriously. On 21 December 2009, the Committee on Economic, Social and Cultural Rights (CESCRs) adopted General Comment No. 21 on the right of everyone to take part in cultural life that could be accounted as a reference point in the protection of culture and cultural rights of minorities. In this Comment, the CESCRs gives solid substance to the norm through clearly defining its content and scope, the beneficiaries and the nature of the right, and the range of obligations it imposes on State Parties for its implementation; as such it could serve as a potential pillar for the protection, preservation, and promotion of minorities' culture, and consequently, CRs. The present study aims to investigate the achievements of General Comment No. 21 of CESCRs for the protection of culture and cultural rights of minorities.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Culture
  • Cultural Right
  • Minorities
  • Take Part in Cultural Life
  • General Comment No 21 (CESCRs)
الف) فارسی
ب) کتاب­ها
- بیات، عبدالرسول و دیگران، (1386)، فرهنگ واژه­ها: درآمدی بر اندیشه­ها و مکاتب معاصر، چاپ سوم، قم: مؤسسه اندیشه و فرهنگ دینی.
- سلیمی، حسین، (1379)، فرهنگ­گرایی، جهانی­شدن و حقوق بشر، چ نخست، تهران: وزارت امور خارجه، مرکز چاپ و انتشارات.
- عبداللهی، جوانمیر و عبداللهی، معاذ، (1393)، نسل­زدایی فرهنگی، تهران: مجد.
- عزیزی، ستار، (1385)، حمایت از اقلیت­ها در حقوق بین­الملل، همدان: نور علم.
- قاری سید فاطمی، سیدمحمد، (1388)، حقوق بشر در جهان معاصر، دفتر اول، چاپ سوم (دوم ناشر)، تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهش­های حقوقی شهر دانش.
- کرمی، موسی، (تابستان 1393)، حمایت از حقوق فرهنگی اقلیت­های قومی در حقوق بین­الملل: با تأکید بر کُردها در ترکیه، پایان­نامه کارشناسی ارشد حقوق بین­الملل (استاد راهنما: دکتر مصطفی فضائلی)، قم: دانشگاه قم.
- گودرزی، حسین، (1385)، مفاهیم بنیادین در مطالعات قومی، چاپ نخست، تهران: انتشارات تمدن ایرانی.
- معینی، جهانگیر، (1374)، نظریه و فرهنگ، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات فرهنگی بین المللی.
- مهرپور، حسین، (1392)، نظام بین­المللی حقوق بشر، چاپ چهارم، تهران: اطلاعات.
-  وحید، مجید، (1382)، سیاست­گذاری  و فرهنگ در ایران امروز، تهران: انتشارات باز.
 
مقاله‌ها
- بهادری جهرمی، علی، (1391)، «بررسی حقوق اقلیت­های دینی و نژادی در حکومت پیامبر اسلام (ص)»، فصلنامه مطالعات حقوق بشر اسلامی، سال اول، زمستان، شماره 2.
- ذوالعین، نادر، (1374-1373)، «حمایت از حقوق اقلیت­ها در حقوق بین­الملل»، تحقیقات حقوقی، شماره 15: 461-437.
- مرادی، علیرضا، (1390)، «نقش میراث فرهنگی در تقویت هویت فرهنگی»،ماهنامه­ مهندسی فرهنگی، خرداد و تیر،شماره53 و 54.
- هاشمی، سید محمد، (1382)، «حمایتها و تضمینات حقوق بشر در حقوق داخلی و نظام بین­المللی»، مجله تحقیقات حقوقی، شماره 38.
 
ب) انگلیسی
 
Books
- Banning, Theo van et al., (2004), Human Rights Reference Handbook, prepared for the University for Peace Africa Programme Curriculum Development Workshop for the Western African Region; Abuja, Nigeria: University for Peace.
- Carlos M. Correa, (2001), Traditional Knowledge and Intellectual Property: A Discussion Paper, Commissioned by the Quaker United Nations Office.
- Grant, John P. and Barker, J. Craig, (2009), Encyclopedic Dictionary of International Law, 3rd Edition, New York: Oxford University Press.
- Mathew C.R Craven, (1995),The International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights- A Perspective on its Development, Oxford: Clarendon Press.
- Stamatopoulou, Elsa, (2007), Cultural Rights in International Law: Article 27 and Beyond, Leiden/Boston: Martinus Njihoff Publishing.
- Wilson, Duncan, (2002), Minority Rights in Education: Lessons for the European Union from Estonia, Latvia, Romania and the Former Yugoslav Republic of Macedonia, Skopje: Elander Novum AB.
 
Articles
 
- Audrey R. Chapman,  (2007), “Development of Indicators for Economic, Social and Cultural Rights: The Right to Education, Participation in Cultural Life and Access to Benefits of Science”, In: Yvonne Donders, Vladimir Volodin (eds.), Human Rights in Education, Science and Culture: Legal Developments and Challenges, Paris, UNESCO Publishing / Ashgate.
- Bogandy, Armin, (2008), “The European Union as Situation, Executive, and Promoter of the International Law of Cultural Diversity- Elements of a Beautiful Friendship”.  EJIL, Vol. 19, No. 2.
- Cook, Amelia and Sarkin, Jeremy, (2009),“Who is Indigenous? Indigenous Rights Globally, in Africa, and Among the San in Botswana”, Tulane Journal of International and Comparative Law, No.18.
- Daes, Erica-Irene A., (10 June 1996), “Concept of 'Indigenous Peoples'”, Working Paper by the Chairperson-Rapporteur, UN Doc. E/CN.4/Sub.2/AC.4/1996/2 (1996).
- Donders, Yvonne, (2008), “A Right to Cultural Identity in UNESCO”, in: Francesco Francioni, Martin Scheinin (eds), (2009), Cultural Human Rights; Boston/Leiden: Martinus Njihoff Publishers.
- Eide, Asbjorn, (19 July 2000), “Relationship and Distinction Between the Rights of Person Belonging to Minorities and Those of Indigenous Peoples”, Working Paper, UN Doc.E/CN.4/Sub.2/2000/10 (2000).
- Eniko, Horvath, (2008), “Cultural Identity and Legal Status: Or the Return of the Right to Have Particular Rights”, in: Francesco Francioni, Martin Scheinin (eds.) (2009), Cultural Human Rights; Boston/Leiden: Martinus Njihoff Publishers.
- H Keller and L Grover, (2012), “General Comments of the Human Rights Committee and Their Legitimacy”. In: Keller and Ulfstein (eds). UN Human Rights Treaty Bodies: Law and Legitimacy.  Cambridge: Cambridge University Press.
- International Women's Rights Action Watch, (9 May 2008), Equality and the Right to Participate in Cultural Life. Day of General Discussion- Right to Take Part in Cultural Life (Article (15)(1)(a) of the Covenant), UN Doc. E/C.12/40/10.
- Johns, Fleur, (1995), “Portrait of the Artist as a White Man: The International Law of Human Rights and Aboriginal Culture”, AustralianYearbook of International Law, No. 16.
- Kirby, Michael, (2000), “Protecting Cultural Rights: Some Developments”. In: Margaret Wilson, Paul Hunt (eds.). (2000), Culture, Rights, and Cultural Rights- Perspectives from South Pacific, Wellington: Huia.
- Pinechi, Laura, (2012), “Cultural Diversity as a Human Right? General Comment No. 21 of the Committee on Economic, Social and Cultural Rights”. In: Silvia Borelli, Federico Lenzerini (eds.), (2012), Cultural Heritage, Cultural Rights, Cultural Diversity, Boston/Leiden: Martinus Njihoff Publishers.
- Reuter, Tina Kempin (2009), “Dealing with Claims of Ethnic Minorities in International Law”, Connecticut Journal of International Law, No. 24.
- Wiessner, Siegfried, (2011), “The Cultural Rights of Indigenous Peoples: Achievements and Continuing Challenges”,EJIL,22, No. 1.
- Xanthaki, Alexandra, (2010), “Multiculturalism and International Law: Discussing Universal Standards”, Human Rights Quarterly, Vol. 32.
 
 
- General Comments, Instruments, Judgments, Reports
- African Commission on Human and People's Rights, Civil Liberties Organization, Legal Defense Centre, Legal Defense and Assistant Project v. Nigeria, Communication No. 218/98, (2001). Available at: http:// www. worldcourts. com/ achpr/ eng/ decisions/ 2001.05_Civil_Liberties_Organization_v_Nigeria.htm.
 
- CESCRs, (11 December 1992), General Discussion on the Right to Take Part in Cultural Life as Recognized in Article 15 of the Covenant, UN Doc. E/C.12/1992/SR.17 (1992).
 
- CESCRs, (8 December 1999), General Comment No. 13: The Right to Education(Art. 13), UN Doc. E/C.12/1999/10 (1999).
- CESCRs, (21 December 2009), General Comment No. 21: Right of Everyone to Take Part in Cultural Life (Art. 15, para. 1(a) of the International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights), UN Doc. E/C.12/GC/21.
 
- ECtHR, (20 December 2004), Makaratzis v. Greece, Application No. 50385/99, available at:http://www.unhcr.org/refword/country,ECHR,,GRC,,4ca45e60c693,0.html.
- ECtHR, (12 March 2003), Ocalan v. Turkey,Application No. 46221/99, Available at: http://www.unhcr.org/refword/country,,ECHR,,TUR,,3e71a9d84,0.html.
 
- Framework Convention for the Protection of National Minorities (FCNM) (1995), for html format See: http://www. Conventions. coe. int/Treaty/en/Treaties/Html/157. html.
 
- Fribourg Declaration on Cultural Rights (FDCRs) (May 7, 2007), for full text see:
 
- International Covenant on Civil and Political Rights (ICCPR), 993 UNTC3 (16 December, 1966).
 
- International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights (ICESCRS), 993 UNTC3 (16 December, 1966).
 
-International Law Association, Committee on International Human Rights Law and Practice, (2004), Final Report on the Impact of Findings of the United Nations Human Rights Treaty Bodies, London. available at: http:// www. ila-hq. org/ en/ committees/ index.cfm/cid/20/20.
- Shaheed, Farida, (22 March 2010), Report of the Independent Expert in the Field of Cultural Rights (Report), Pursuant to Resolution 10/23 of the Human Rights Council, A/HRC/14/36.
 
- The High Court of South Africa (Witwatersrand Local Division), Residents of Bon Mansions v. Southern Metropolitan Local Council, Case No. 01/12312, 2001, available at:http://graduateinstitute.ch/faculty/clapham/docs/SABon_Vista_Mansions_Judgement.doc.
 
- Tove H. Malloy and Gazzola, Michele, (2006), The Aspects of Culture in the Social Inclusion of Ethnic Minorities, Flensburg: European Centre for Minority Issues.
 
- UNESCO Convention against Discrimination in Education, (1960), For Full Text See:
 
- UNESCO Declaration on Cultural Diversity, Records of the General Conference, Paris, 15 October to 3 November 2001.
- UNESCO Recommendation on Participation by People at Large In Cultural Life and Their Contribution to It (26 November 1976).
 
- UNDP Human Development Report, (2004),Cultural Liberty in Today's Diverse World, New York: UNDP Publication.