نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان(خوراسگان)-

2 دانشیار گروه حقوق دانشگاه اصفهان

چکیده

یکی از راهکارهای حفاظت از منافع عمومی جامعه، موضوع چگونگی تهیه، تصویب و اجرای بودجه کل کشور به عنوان مهمترین سند مالی کشور است. در مورد بودجه این سوال مطرح  است که آیا با توجه به شیوه متفاوت تفکیک قوا در اصل 57 قانون اساسی و وجود سایر مراجع و نهادهای موثر یا مقررات‌گذار دیگر در قانون اساسی، تعادل و توازن لازم میان قوای سه‌گانه در تصویب قانون بودجه وجود دارد یا خیر؟ در این تحقیق با روش توصیفی- تحلیلی؛ این موضوع مورد بررسی قرار گرفته و به نظر می‌رسد صرفنظر از اختیارات ولایت مطلقه فقیه در این رابطه، تعادل و توازن موجود به نفع قوه مقننه و به صورت خاص به نفع شورای نگهبان برقرار شده است. در خصوص سایر ارگان‌ها و نهادهای مندرج در قانون اساسی نیز تعیین قلمرو اختیارات آنها در زمینه تصویب بودجه یا تصمیمات موثر بر بودجه کل کشور لازم و ضروری به نظر می‌رسد.  

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Budget situation in the Islamic Republic of Iran, with emphasis on the separation of powers

نویسنده [English]

  • Manuchehr Tavassoli Naini 2

1

2 Associate Professor of Law at the University of Isfahan

چکیده [English]

One of the ways to protect the public Interests is aimed to the preparation, approval and implementation of the national budget as the most important financial document of country. In this study the main question about budget is that in respect to different Methods of separation of powers in 57 principle of constitution and existence of other effective institutions in it, is there balance in preparation and approval process of budget law in the Islamic Republic of Iran of or not? This research has discussed the question with descriptive and analytical method. It seems no matter what the powers of absolute supreme leader in this respect, the balance in favor of the legislature and the Guardian Council has been established as a special favor. It’s necessary to define the limits of other institutions in constitutional of the Islamic Republic of Iran in respect to budget approval or effective decisions on country public budget.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Separation of powers "
  • " Absolute Province "
  • " Triple powers "
  • " The whole budget "
  • " constitution
الف- کتابها
-           اسدیان، احمد، (1393)، تحولات تفکیک قوا، چاپ دوم، تهران: انتشارات مجد.
-           آقایی طوق، مسلم، فریادی، مسعود، مشهدی، علی، شمس، عرفان، (1389)، مرزهای تقنین و اجرا در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، چاپ اول، تهران: انتشارات معاونت تدوین، تنقیح و انتشار قوانین و مقررات معاونت حقوقی رئیس ‌جمهور.
-            الفت‌پور، نادعلی و باقری زرین قبائی، حسین، (1391)، قانون برنامه و بودجه در نظم نوین حقوقی، چاپ اول، تهران:    انتشارات معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور.
-           بوشهری، جعفر، (1376)، حقوق اساسی، چاپ اول جدید، تهران: انتشارات گنج دانش.
-           پناهی، علی، (1386)، بودجه‌ریزی عملیاتی در نظریه و عمل، چاپ اول، تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
-           توکلی، محمد، (1390)، بیست و دو فرمان حکومتی در کارآمدی نظام جمهوری اسلامی ایران، چاپ اول، تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
-           شبیری‌نژاد، علی اکبر، (1386)، بودجه‌ریزی در ایران، حقوق قوه مقننه در بررسی و رأی به بودجه (مبانی نظری و الگوی پیشنهادی)، چاپ اول، تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
-           فاضلی‌نژاد، جواد، (1392)، فرآیند تصویب بودجه در مجلس شورای اسلامی در؛ (مجموعه مقالات اولین همایش ملی قوه مجریه در حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران)، چاپ اول، تهران: اداره چاپ و انتشار معاونت تدوین، تنقیح و انتشار قوانین و مقررات.
-           کردبچه،محمد، (1385)، نظام بودجه‌ریزی، چاپ اول، تهران: سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور.
-            موسی‌زاده، رضا، (1389).، مالیه عمومی، چاپ هشتم، تهران: انتشارات بنیاد حقوقی میزان.
 
ب- مقالهها
-           الهام، غلامحسین، میرمحمدی میبدی، سیدمصطفی، (1392)، «بررسی تداخل مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی با مصوبات مجلس شورای اسلامی، دولت و مجمع تشخیص مصلحت نظام»، پژوهشنامه حقوق اسلامی، بهار و تابستان، شماره 1.
-           پناهی، علی، (1384)، «بودجه‌ریزی عملیاتی (مفاهیم و الزامات)»، مجله علوم سیاسی، مجلس و راهبرد، تابستان، شماره 47.
-           حسینی، سیدمحمدرضا ، فاتحی‌زاده، محسن، تهرانی، ایمان، (1391)،  «اصل 75 قانون اساسی و اختیارات قوه مقننه در  بودجه‌ریزی »، فصلنامه مجلس و راهبرد، تابستان، شماره 70.
-           سلیمی، عبدالحکیم، (1390)، «ماهیت نظارت رهبری از منظر قانون اساسی»، فصلنامه معرفت حقوقی، پاییز، شماره 1.
-            نجفی‌خواه، محسن، برزگر خسروی، محمد، (1393)، «حدود صلاحیت مجلس شورای اسلامی در اصلاح لایحه بودجه»، فصلنامه برنامه‌ریزی و بودجه، تابستان، شماره 2.
-            نیکونسبتی، علی، (1390) ،  «حکمرانی و توسعه: گذشته، حال، آینده»، فصلنامه برنامه‌ریزی و بودجه، زمستان، شماره 4.