نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری
چکیده
رسیدگی به دعاوی مسئولیت دولت در ایران در دو نهاد مختلف صورت میگیرد. هنگامی که دیوان عدالت اداری تخلف اداره را احراز کرد، دادگاه عمومی میزان خسارت وارده را تعیین می‌کند. این رسیدگی دوگانه یادگار قانون راجع به شورای دولتی مصوب 1339 است وبا توجه به محدودیت‌های این نهاد که مغایر با قانون اساسی مشروطه ایجاد شده بود، منطقی به نظر می‌رسد. اما دیوان عدالت اداری در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به عنوان بخشی از دادگستری کشور شناسایی شده است و براساس اصل 173 رسیدگی، مطلق تظلمات و اعتراضات مردم نسبت به دولت به نهاد مزبور واگذار شده است. بنابراین، رسیدگی دوگانه به دعاوی مسئولیت دولت در وضعیت کنونی با ساختار قضایی کشور تناسبی ندارد و بدون آنکه ضرورت و مصلحت روشنی وجود داشته باشد، به افزایش اطاله دادرسی، پیچیدگی نظام قضایی، افزایش هزینه نظام قضایی و سردرگمیمردم منجر شده است. هدف این پژوهش به چالش کشیدن فرایند رسیدگی دوگانه به دعاوی مسئولیت به طرفیت دولت و دفاع از این ایده است که دیوان عدالت اداری باید به دعاوی مسئولیت دولت به تنهایی رسیدگی کند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
A Historical Analysis of the Duality of Litigation Process in Matters of Responsibility of State in Iran
چکیده [English]
In Iran, claims concerning administrative responsibility of State are dealt with in two different courts. When the Court of Administrative Justice (“CAJ”) has ascertained the breach of law, the Ordinary Court determines the extent of the damage suffered. This duality in judicial procedure is the relic of the Law on the State Council approved in 1960, which seemed logical given the constraints of that institution, which was contrary to the constitutional rules. However, the CAJ is identified in the Constitution of the I.R.I as part of the country's judiciary and the article 173 of the Constitution grants the jurisdiction over complaints, grievances, and objections of the people against the State. Accordingly, this duality is not compatible with the current judicial structure of the country and it aggravates slowness of judicial process, and increases the complexity of the judicial system and its costs, without any clear necessity.
کلیدواژه‌ها [English]
- Administrative Justice System
- Court of Administrative Justice
- Administrative Law
- Responsibility of the State
- Judiciary
)