حقوق بین الملل
مهریار داشاب؛ کوثر طالبی اسفندارانی
چکیده
دنیای ورزش محدود به یک کشور و گروه خاصی نیست و همین ویژگی فراسرزمینی و فراسنی ورزش است که آن را از سایر پدیدههای انسانی متمایز میکند. دنیای ورزش، وسیلهای کارآمد در دستان نظام حقوق بینالملل بشر است که بتواند از میل انسان به فعالیت جسمانی، زمینهای را برای تحقق و ارتقای حقوق بشر فراهم کند. در این میان کودکان در عرصه ورزشی بهعنوان ...
بیشتر
دنیای ورزش محدود به یک کشور و گروه خاصی نیست و همین ویژگی فراسرزمینی و فراسنی ورزش است که آن را از سایر پدیدههای انسانی متمایز میکند. دنیای ورزش، وسیلهای کارآمد در دستان نظام حقوق بینالملل بشر است که بتواند از میل انسان به فعالیت جسمانی، زمینهای را برای تحقق و ارتقای حقوق بشر فراهم کند. در این میان کودکان در عرصه ورزشی بهعنوان ورزشکار در مرکز توجهات قرار دارند. در این مقاله سعی شده است با تبیین ابعاد نقض حقوق کودک - ورزشکاران به پرسش «چگونگی نحوه حمایت از حقوق کودکان در عرصه ورزش حرفهای» پاسخ داده شود. حقوق کودک به دلیل تعهد همگان در قبال رعایت و تضمین به رعایت، از حمایت گستردهای اعم از دولتی و غیر آن برخوردار است اما عرصه ورزشی عموماً دخالتهای دولتها را در امور خود بر نمیتابد. به همین منظور باید با تکیه بر مسئولیت نظام حقوقی حاکم بر عرصه ورزش، بررسی جامعی در راستای امکانسنجی وضع و چگونگی اعمال قاعده حداقل سن حضور در عرصه ورزشی در چارچوب کنوانسیون حقوق کودک صورت گیرد.
حقوق بین الملل
معصومه پرسون؛ عباسعلی کدخدایی؛ محسن حاتمی نیا
چکیده
در سال 2020 منطقه مدیترانه شرقی یکی از پرچالشترین دوران تاریخی خود را پشت سر گذاشت و شاهد رویارویی ترکیه، یونان، قبرس، سوریه، لبنان، اسرائیل، مصر و لیبی بود. کشف ذخایر قابل توجه منابع هیدروکربنی باعث عمیقتر شدن شکاف موجود بین نظرات کشورهای منطقه در خصوص تحدید حدود مرزهای دریایی شد که با اعمال نفوذ و فشار قدرتهای منطقهای و جهانی ...
بیشتر
در سال 2020 منطقه مدیترانه شرقی یکی از پرچالشترین دوران تاریخی خود را پشت سر گذاشت و شاهد رویارویی ترکیه، یونان، قبرس، سوریه، لبنان، اسرائیل، مصر و لیبی بود. کشف ذخایر قابل توجه منابع هیدروکربنی باعث عمیقتر شدن شکاف موجود بین نظرات کشورهای منطقه در خصوص تحدید حدود مرزهای دریایی شد که با اعمال نفوذ و فشار قدرتهای منطقهای و جهانی همراه شده است. وجود میادین نفت و گاز در مدیترانه شرقی، رقابت کشورهای ساحلی برای گسترش منطقه دریایی مورد ادعای خود را تا حدی افزایش داد که بدون داشتن همسایگی، به تحدید حدود مرز دریایی پرداختهاند و برخی از اعضای ناتو (ترکیه، فرانسه و یونان) را تا سرحد درگیری نظامی پیش برد. در اوضاع آشفته سیاسی منطقه، اعلام دکترین وطنآبی ترکیه متعاقب امضای یادداشت تفاهم مرز دریایی ترکیه و لیبی، موجب اعتراض کشورهای منطقه شد. این موضوع، یونان را بر آن داشت تا مذاکرات مرزی با مصر را با سرعت بیشتری ادامه دهد و به موافقتنامه مرز دریایی دست یابد. هرچند سایه کنشهای سیاسی کشورهای منطقه بر روی توافقات واضح است، در اینجا سعی میشود ابعاد حقوقی اقدام ترکیه در معرفی وطنآبی از منظر حقوق بینالملل دریاها و رویه قضایی بررسی شود.
حقوق بین الملل
محمود حجار؛ سید قاسم زمانی
چکیده
تفسیر معاهدات در حوزه حقوق معاهدات از اهمیت خاصی برخوردار است؛ چرا که در اغلب موارد اجرای معاهدات بدون تفسیر آن امکانپذیر نیست. علاوه بر متن و سیاق معاهده، قواعد ذیربط حقوق بینالملل از جمله اصول کلی حقوق میتواند در تفسیر معاهدات نقش مهمی ایفا کنند. معاهده، مخلوق نظام حقوقی بینالمللی میباشد و تفسیر و اجرای آن باید در ...
بیشتر
تفسیر معاهدات در حوزه حقوق معاهدات از اهمیت خاصی برخوردار است؛ چرا که در اغلب موارد اجرای معاهدات بدون تفسیر آن امکانپذیر نیست. علاوه بر متن و سیاق معاهده، قواعد ذیربط حقوق بینالملل از جمله اصول کلی حقوق میتواند در تفسیر معاهدات نقش مهمی ایفا کنند. معاهده، مخلوق نظام حقوقی بینالمللی میباشد و تفسیر و اجرای آن باید در سیاق نظام حقوقی حاکم بر آن صورت گیرد. پرسش اصلی مقاله این است که جایگاه اصول کلی حقوق در تفسیر معاهدات چیست؟ به نظر میرسد استفاده از اصول کلی حقوق در تفسیر معاهدات میتواند چندپارگی احتمالی در حقوق بینالملل را کاسته و انسجام در حقوق بینالملل را ارتقا دهد. در این مقاله با بهرهگیری از منابع کتابخانهای، اسناد بینالمللی و آرای قضایی و داوری بینالمللی و با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی، جایگاه اصول کلی حقوق در تفسیر معاهدات مورد بررسی قرار میگیرد.
حقوق بین الملل
میثم حق سرشت
چکیده
در طول دو دهه گذشته هوش مصنوعی به حوزههای مختلف حیات بشری هجوم آورده و موجب تغییرات گسترده در این زمینه گردیده است. امروزه نفوذ این فناوری در حوزههای مختلف، کنترل و توسعه آن را به یکی از چالشبرانگیزترین موضوعات بدل ساخته است. یکی از حوزههایی که از این فناوری تأثیر پذیرفته، همانا حقوق بشر است؛ لذا این مقاله با بررسی تأثیرات هوش ...
بیشتر
در طول دو دهه گذشته هوش مصنوعی به حوزههای مختلف حیات بشری هجوم آورده و موجب تغییرات گسترده در این زمینه گردیده است. امروزه نفوذ این فناوری در حوزههای مختلف، کنترل و توسعه آن را به یکی از چالشبرانگیزترین موضوعات بدل ساخته است. یکی از حوزههایی که از این فناوری تأثیر پذیرفته، همانا حقوق بشر است؛ لذا این مقاله با بررسی تأثیرات هوش مصنوعی بر حق بر سلامت بهعنوان یکی از مؤلفههای حقوق بشری؛ در پی پاسخ به این پرسش کلیدی است که تأثیرات منفی و مثبت هوش مصنوعی بر حق بر سلامتی چیست؟ با بررسی صورت گرفته در مؤلفههای بنیادین حق بر سلامت و همچنین حقهای مرتبط با حق بر سلامت همچون حق بر کار، تحصیلات، کرامت انسانی، عدم تبعیض، حریم خصوصی، دسترسی به اطلاعات و آزادیهای اجتماعات و...، با وجود تأثیرات مثبت این فناوری، شاهد آسیبهایی نیز هستیم. بهطوری که نقض کرامت انسانی، حق بر حریم خصوصی و اصل عدم تبعیض و امکان دسترسی برای همگان و مسئولیتپذیری کاربران از موارد نگرانکننده توسعه این فناوری در حوزه حق بر سلامت محسوب میشوند که در حوزه پادمانی بایستی بدان توجه شود. ضمن اینکه یافتن تعادل بین استفاده از هوش مصنوعی بر اساس حق بر توسعه بهعنوان یکی از حقهای بشری و حفظ حقوق بشر، از موارد مهمی است که بایستی مورد توجه قرار گیرد.
حقوق عمومی
حمیدرضا صالحی؛ محمدرضا عباسی؛ نرگس باقری مطلق
چکیده
یکی از مهمترین منابع مالیاتی که بهویژه از بُعد تعداد مودیان حائز اهمیت بوده، اجاره املاک است. قلمرو این منبع یکی از مسائل مهم مالیاتی میباشد. منظور از اجاره در قانون مالیاتها چیست؟ آیا منظور از آن، همان تملیک عین بعوض معلوم بوده یا گستره آن متفاوت از این مفهوم است؟ این پژوهش به صورت توصیفی و تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است ...
بیشتر
یکی از مهمترین منابع مالیاتی که بهویژه از بُعد تعداد مودیان حائز اهمیت بوده، اجاره املاک است. قلمرو این منبع یکی از مسائل مهم مالیاتی میباشد. منظور از اجاره در قانون مالیاتها چیست؟ آیا منظور از آن، همان تملیک عین بعوض معلوم بوده یا گستره آن متفاوت از این مفهوم است؟ این پژوهش به صورت توصیفی و تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است و در آن ضمن بررسی گستره مالیات بر اجاره املاک، برخی از مسائل حقوق مالیاتی تحلیل شده است. نتیجه حاصل از پژوهش مبین این امر است که مالیات بر اجاره املاک شامل قلمرو وسیعتری نسبت به عقد اجاره بوده و شامل رهن تصرف، اجاره حبس و وقف و تصرف محض و حتی تصرف عدوانی نیز میباشد. اگر ملک شخصی تحت تصرف عدوانی بوده و مالک نسبت به آن حکم تخلیه گرفته باشد، مالک مشمول مالیات مستغلات شده و با توجه به اینکه متصرف عدوانی باید اجرت منافع را پرداخت کند، بر همان مبنا مالک نیز مالیات را باید پرداخت کند. همچنانکه هیأت حل اختلاف مالیاتی مجاز به رسیدگی نسبت به اجاره غیر واقعی است. نسبت به رهن تصرف نیز صلاحیت ورود دارد و اگر برای آن ارزش اجاری غیر واقعی تعیین شده باشد، بر اساس تبصره ماده 54 میتواند آن را تعدیل کند.
حقوق بین الملل
آناهیتا سیفی؛ فرنگیس منصوری
چکیده
مطالعات زیادی در خصوص آسیبپذیری زنان در درگیری و خشونت انجام شده اما بحث نسبتاً کمتری در مورد تجربیات زنان بهعنوان متهم و مجرم در مخاصمات در دادگاههای کیفری بینالمللی دیده میشود. این مقاله با نگاهی به پرونده برخی متهمان زن در دادگاههای کیفری بینالمللی، به بررسی میزان شکلگیری گفتمانهای حقوقی در قالب کلیشههای زنانگی، ...
بیشتر
مطالعات زیادی در خصوص آسیبپذیری زنان در درگیری و خشونت انجام شده اما بحث نسبتاً کمتری در مورد تجربیات زنان بهعنوان متهم و مجرم در مخاصمات در دادگاههای کیفری بینالمللی دیده میشود. این مقاله با نگاهی به پرونده برخی متهمان زن در دادگاههای کیفری بینالمللی، به بررسی میزان شکلگیری گفتمانهای حقوقی در قالب کلیشههای زنانگی، درگیری و خشونت جمعی میپردازد. این پژوهش با رویکرد تحلیل محتوا درصدد پاسخگویی به پرسشهای مطرح شده می باشد. پرسش این است آیا زنان کمتر از مردان توانایی ارتکاب خشونت و جنایات دسته جمعی را دارند؟ کلیشههای جنسیتی چه تاثیری بر پرونده مطروحه متهمان زن در دادگاههای کیفری بینالمللی دارد؟ در این راستا بررسی روایتهای جنسیتی همچون مادر، همسر، هیولا و ... که در رابطه با متهمان زن در دادگاههای کیفری بینالمللی مورد استفاده قرار میگیرد، نشان میدهد این روایتها ناسازگاری زنانگی با خشونت را برجسته و عاملیت زنان را در زمینههای سیاسی و نظامی و ارتکاب خشونت رد میکند. بر این اساس پرونده متهمان زن در دادگاههای کیفری بینالمللی با نگاه جنسیتی بررسی و این امر تحقق عدالت کیفری را در ارتباط با متهمان زن و قربانیان آنها میتواند با مشکل مواجه میکند..
حقوق محیط زیست
روژین تقدیسی نژاد؛ کیان بیگلربیگی؛ امیرساعد وکیل
چکیده
امروزه پدیده تغییرات اقلیمی و پیامدهای مخرب آن، چالشهای حیاتی و پرمخاطرهای را فراروی جهان گشوده است. بهدنبال آسیبهای گریبانگیر تغییرات آب و هوایی، سالانه میلیونها نفر در سراسر دنیا مجبور به مهاجرت میشوند. بررسی اجمالی برخی از مهمترین اسناد بینالمللی پیرامون تغییرات اقلیمی همچون کنوانسیون نیویورک ۱۹۹۲، پروتکل ...
بیشتر
امروزه پدیده تغییرات اقلیمی و پیامدهای مخرب آن، چالشهای حیاتی و پرمخاطرهای را فراروی جهان گشوده است. بهدنبال آسیبهای گریبانگیر تغییرات آب و هوایی، سالانه میلیونها نفر در سراسر دنیا مجبور به مهاجرت میشوند. بررسی اجمالی برخی از مهمترین اسناد بینالمللی پیرامون تغییرات اقلیمی همچون کنوانسیون نیویورک ۱۹۹۲، پروتکل کیوتو ۱۹۹۷ و توافقنامه پاریس ۲۰۱۵، حاکی از عدم وجود سازکاری منسجم و همهجانبه در راستای حمایت از پناهندگان زیستمحیطی است؛ حتی کنوانسیون حقوق پناهندگان ۱۹۵۱ و پروتکل اصلاحی آن نیز بهطور خاص سخنی از پناهندگان زیستمحیطی نیاوردهاند. در مقابل، رویه قضایی، اقدامهای سازمانها و سایر هنجارهای غیرالزامآور بینالمللی، نویدبخش حمایت نسبتاً مؤثر جامعه جهانی از پناهندگان زیستمحیطی میباشند. در حال حاضر، نظام حقوق بینالملل بشر و حمایت عام نظام جهانی از پناهندگان، در قالب کنوانسیون حقوق پناهندگان و دیگر اسناد بینالمللی، تنها ابزار موجود و نقطه عطفی در جهت ایجاد توازن میان سیاستهای مهاجرتی سختگیرانه دولتها و تحقق حقوق بنیادین پناهجویان تلقی میشود؛ پرسش این است که چگونه الزامات حقوق بینالملل در مورد حمایت از پناهندگان بهطور کلی قابل تسری به پناهندگان زیستمحیطی است؟ در نهایت این نتیجه حاصل میشود تصویب کنوانسیونی جدید، انعقاد موافقتنامههای حمایتی دو یا چندجانبه با هدف تضمین حقوق پناهندگان زیستمحیطی و فراهمسازی بستری مناسب برای مهاجرتی ایمن و منظم از طریق کمکهای بشردوستانه بیش از پیش ضرورت دارد.
حقوق عمومی
زهره نعیمی فرد؛ مهدی هداوند
چکیده
در حقوق اداری، "قاعده منع جانبداری" از فروعات اصول "انصاف رویهای" و مکمل نظریه "حکمرانی خوب" است. سوگیریهای شخصی، شناختی، سازمانی- نهادی، مشارکت و مداخله قبلی، نظرات از پیش تعیینشده، پیشداوری و تمایل قبلی، از مهمترین زمینههای جانبداری بوده و میتوانند بر فرآیندهای تصمیمگیری تأثیرگذار باشد. علیرغم اهمیت قاعده مذکور ...
بیشتر
در حقوق اداری، "قاعده منع جانبداری" از فروعات اصول "انصاف رویهای" و مکمل نظریه "حکمرانی خوب" است. سوگیریهای شخصی، شناختی، سازمانی- نهادی، مشارکت و مداخله قبلی، نظرات از پیش تعیینشده، پیشداوری و تمایل قبلی، از مهمترین زمینههای جانبداری بوده و میتوانند بر فرآیندهای تصمیمگیری تأثیرگذار باشد. علیرغم اهمیت قاعده مذکور در تضمین انصاف، بیطرفی و شفافیت در فرآیندهای تصمیمگیری، کمتر به مبانی و وجوه آن در حقوق اداری پرداخته شده و عمده مباحث مطروحه معطوف به بیطرفی قضایی است. با توجه به جایگاه حقوق خارجی در حوزه حقوق اداری، این نوشتار با استفاده از روش تحلیل محتوا درصدد بررسی ماهیت، عناصر و کاربرد قاعده منع جانبداری در حقوق اداری انگلستان است. به نظر میرسد رویکرد نظام حقوقی انگلستان به قاعده یادشده پیچیده و پراکنده است و با استانداردهای مختلف اعمال میشود. همچنین ضمانت اجرای نقض قاعده منع جانبداری در رویه قضایی انگلستان، عدم صلاحیت مقام اداری است که نتیجه آن از بطلان تا قابلیت ابطال تصمیم جانبدارانه در نوسان است. اگرچه برخی نگرانیهای قابل تأمل در مورد عدم انعطاف قاعده منع جانبداری به خصوص در موضوعات پیچیده، فنی و تخصصی اداری وجود دارد، با این حال ایجاد تعادل بین نگرانیهای رقیب ضروری است.
