جایگزین های تعقیب دعوای عمومی در نظام دادرسی کیفری ایران و فرانسه

غلامحسن کوشکی

دوره 12، شماره 29.1 ، تیر 1389، ، صفحه 327-350

چکیده
  با احراز وقوع جرم، دادستان به عنوان مقام تعقیب باید تصمیم خود را در مورد تعقیب دعوای عمومی اتخاذ کند. در این خصوص دو روش موسوم به «قانونی بودن تعقیب» و «مقتضی بودن تعقیب» وجود دارد. براساس سیاست کیفری و با توجه به اوضاع و احوال و وضعیت بزهکاری و به طور کلی فرهنگ عمومی جامعه، دولت ها میان این دو روش، یکی یا هر دو را انتخاب می ...  بیشتر

حق بر آب در داوری معاهداتی سرمایه گذاری و آثار آن بر شروط صلاحیتی و قانون حاکم

فرشاد گراوند

دوره 24، شماره 75 ، شهریور 1401، ، صفحه 331-367

https://doi.org/10.22054/qjpl.2022.63301.2668

چکیده
  طرح حق بر آب در داوری سرمایه‌گذاری یکی از مناقشه‌انگیزترین مباحث پیش روی دیوان‌های داوری در چند دهه اخیر بوده است. خصوصی‌سازی خدمات عمومی از جمله آب و فاضلاب و سپردن آنها به سرمایه‌گذاران خارجی موجب شده تا حق بر آب بعنوان یک منفعت عمومی و حیاتی بارها در داوری‌های سرمایه‌گذاری مطرح شود. با تفسیر مضیق محاکم از شروط صلاحیتی و قانون ...  بیشتر

زمینه فلسفی پیش بینی علمی در عرصه سیاسی تاریخ مندی و فلسفه سیاسی

محمد جواد غلامرضا کاشی

دوره 5، شماره 8 ، تیر 1382، ، صفحه 143-157

چکیده
  این مقاله بر حسب نسبت موجود سه متغیر خرد و طبیعت تاریخ،چهار الگوی برقراری‌ نسبت میان تاریخ‌مندی و فلسفه سیاسی قابل‌تصور را موردبحث قرار می‌دهد: 1.روایت کلاسیک فلسفی خرد را محدود به طبیعت و رویاروی تاریخ می‌انگارد و به این اعتبار،اصولا نگاهی به آینده نمی‌دوزد. 2.روایت مدرن روسویی-کانتی که خرد را رویاروی طبیعت و همبسته با تاریخ‌ ...  بیشتر

خیال، معنایی متفاوت در اندیشه سیاسی ابن سینا

طیبه محمدی کیا

دوره 12، شماره 29 ، مهر 1389، ، صفحه 255-276

چکیده
  بی تردید شیخ الرییس ابو علی سینا را مهم ترین چهره فلسفی جهان اسلام شناخته اند؛ اما در حوزه سیاست که جهان اسلام از دیرباز تاکنون به سرزمین هایی پاره پاره شامل بوده است کمتر می توان به حاکمیت اندیشه ای واحد رای داد. در این گوناگونی اندیشه ها و عمل ها که وجه اشتراکشان قدرت بوده، پرداختن به این که ابن سینای فیلسوف که آوازه اش تا هزاره ای ...  بیشتر

رویکرد دادگاه های قانون اساسی کشورهای عضو اتحادیه اروپا نسبت به آرای مقدماتی دیوان دادگستری اتحادیه

علیرضا جلالی؛ محمد ابو عطا

دوره 21، شماره 64 ، مهر 1398، ، صفحه 257-278

https://doi.org/10.22054/qjpl.2020.31030.1804

چکیده
  یکی از ابزارهای حقوقی موجود در نظام قضایی دیوان دادگستری اتحادیه اروپا، آرای مقدماتی می‌باشند که از سوی این دیوان صادر می‌شوند. با عنایت به ماده 267 معاهده مربوط به کارکرد اتحادیه اروپا، دلیل رجوع محاکم ملی به دیوان دادگستری، رفع تردیدهای موجود در مقام تفسیر و تعیین حدود اجرایی قوانین اتحادیه اروپا است و در عمل، این مهم به تبع صدور ...  بیشتر

نقش جامعه مدنی در ایجاد قاعده حقوقی در دوران جهانی شدن با تأکید بر سازمان های غیر دولتی: گذار حقوق از الزام به اقناع

سمانه رحمتی فر

دوره 18، شماره 54 ، خرداد 1396، ، صفحه 265-288

https://doi.org/10.22054/qjpl.2017.7436

چکیده
  از دوران ارسطو تا پیش از جهانی شدن، جامعه سیاسی به دو عنصر فرمانروایان و فرمانبرداران تقسیم میشد. در حال حاضر بخش سومی سربرآورده که هم فرمان میبرد و هم فرمان میراند؛ هم طرف حق و وظیفه است و هم منبع حق و وظیفه. بخش سوم، که جامعه مدنی نام دارد، علاوه براینکه به ساختار دو وجهیِ سابق جامعه سیاسی خلل وارد کرده، پیوند الزامآوری قاعده حقوقی ...  بیشتر

مبانی و آثار منع هم پوشانی تعهدات بیمه های اجتماعی

کوروش کاویانی

دوره 11، شماره 26 ، تیر 1388، ، صفحه 275-295

چکیده
  بیمه اجتماعی، به عنوان مولود تحولات اقتصادی و اجتماعی اروپای قرن نوزدهم، قریب پنجاه سال است که به کشور ما نیز راه یافته و تبعاً مقررات حاکم بر آن را نیز با خود به همراه آورده است. آفت این قبیل مقررات که خاستگاه بومی ندارند، فقدان آگاهی کافی به مبانی و عدم تلاش وافی برای کشف آن است. در این میان، حقوق تامین اجتماعی به دلیل دارا نبودن جایگاه ...  بیشتر

واکاوی رویکرد دولت جمهوری اسلامی در تنظیم‌گریِ حقوقی خانواده

مهدی مهدوی زاهد

دوره 20، شماره 60 ، آبان 1397، ، صفحه 289-309

https://doi.org/10.22054/qjpl.2019.31837.1838

چکیده
  به‌علت پویا­یی افراد انسانی، تنظیم‌گریِ حقوقی روابط اجتماعی نیز باید پویا باشد؛ از­ این­رو نمی­توان با درکی تقلیل­گرایانه از پدیده­های اجتماعی، سیاست‌گذاری و قانون‌گذاری کارآمدی برای جامعه داشت. بر این اساس، اگر نظام حقوقی پویش­های اجتماعی را در نظر نگیرد و مستمراً خود را در معرض نقد خرد جمعی قرار ندهد، اصطکاک بین ...  بیشتر

ارزیابی مفهومی قاعده آمره به مثابه برترین شاخص نظام‌ساز حقوق بین‌الملل

محمدصالح عطار؛ علیرضا ابراهیم گل

دوره 20، شماره 61 ، اسفند 1397، ، صفحه 291-316

https://doi.org/10.22054/qjpl.2018.22391.1531

چکیده
  حقوق بین‌الملل به مثابه گرایش علمی دارای اجزای متشکله‌ای (سیستم‌ها، رژیم‌ها و (مجموعه)  قواعد حقوقی) است که به واسطه وضعیت یا عواملی به وحدت می‌رسد و به شأن نظام نایل می‌آید. یکی از مفاهیمی که ادعا می‌شود به مثابه عامل وحدت‌ساز در اجزای متشکله حقوق بین‌الملل، سلسله مراتب و نظم برقرار می‌نماید، مفهوم قاعده آمره است. با این همه ...  بیشتر

ابعاد حقوقی بهره برداری از هیرمند

نرگس اکبری؛ علی مشهدی؛ حسین کاظمی فروشانی

دوره 22، شماره 68 ، مهر 1399، ، صفحه 291-324

https://doi.org/10.22054/qjpl.2019.37210.1987

چکیده
  رودخانة بین­المللی هیرمند یک رودخانة مرزی بین کشورهای افغانستان و ایران می‌باشد که سرچشمة آن در خاک کشور افغانستان واقع شده است و یکی از موضوعات حقوقی- سیاسی بین ایران و افغانستان از زمان امضای عهدنامة پاریس 1857 تاکنون بوده است. هدف افغانستان از سدسازی­های متعدد بر هیرمند تأمین آب مورد نیاز برای شرب، کشاورزی، صنعت، انرژی برق آبی، ...  بیشتر

مبنای نظری بحث پیرامون مساله کیفیت قانون: چیستی و چرایی؟

آزاده عبداله زاده شهربابکی

دوره 21، شماره 63 ، شهریور 1398، ، صفحه 297-317

https://doi.org/10.22054/qjpl.2019.28577.1720

چکیده
  با اینکه در آثار بسیاری از فیلسوفان حقوقی رد پای تاکید بر برخی ویژگی­های قانون دیده می­شود، اما تفکر نظام­مند در خصوص این موضوع در قرن اخیر شکل گرفته است. ضرورت پرداختن به «ویژگی­های قانون»، «قانون خوب» و یا «با کیفیت»، در حقیقت برخاسته از تجربیات عملی دوران حیات «قانون» است که پس از آن بر اندیشه و نظر در ...  بیشتر

تحلیل حقوقی نسبت سنجی حق دسترسی عموم به اطلاعات با تحقق حقوق شهروندی با تأکید بر نظام حقوقی ایران

وجیهه محسنی؛ سید محمد هاشمی؛ محمد جواد جاوید؛ بیژن عباسی

دوره 20، شماره 62 ، خرداد 1398، ، صفحه 321-354

https://doi.org/10.22054/qjpl.2019.32645.1860

چکیده
  حق دسترسی به اطلاعات یکی از اصول بنیادین حکومت‌های دموکراتیک و از مصادیق مهم نسل اول حقوق بشر و تضمین کننده حقوق شهروندی است. حقوق بشر به عنوان حقوق پایه و اولیه، تکلیف و تعهدی بنیادین است که مشروعیت آن مشروط به طرح و تصریح در قانون اساسی نیست اما حقوق شهروندی تنها در یک رابطه حق و تکلیفی وضعی قابل تحقق است و به موازات هر حقی برای شهروند، ...  بیشتر

عدالت رویه ای و تحول گرایی در لایحه آیین دادرسی دیوان عدالت اداری

دکتر علی اکبر گرجی

دوره 12، شماره 29.1 ، تیر 1389، ، صفحه 351-386

چکیده
  هدف حقوق اداری این است تا به نام منفعت عمومی، اعمال صلاحیت های فوق العاده به وسیله مقامات عمومی را تنظیم و تضمین نماید. نقش دادرسی اداری در تنظیم و تضمین کارکرد بهینه قوای عمومی بی بدیل است. بر اساس این در اهمیت راهبردی مقررات مربوط به آیین دادرسی اداری نمی توان تردید داشت. لایحه آیین دادرسی دیوان عدالت اداری پس از سال ها انتظار، ...  بیشتر

نقش تقارن در تحول انقلابی

سید مرتضی مردیها

دوره 5، شماره 8 ، تیر 1382، ، صفحه 157-189

چکیده
  در مورد تبیین پدیدهء انقلابی به‌طور عام و مصادیق آن سخن فراوان گفته شده است؛ سخنان علمی از منظر سیاسی،جامعه‌شناسی و اقتصادی؛از منظر پارادایم‌های علی، ساختاری و کارکردی،و اختیار عاقلانه.اما علیرغم این تنوع،و علیرغم نکات مهمی‌ که درباره«این پدیده در نظریه‌پردازی مختلف عنوان شده است،غالبا و بلکه عموما پدیدهء تحول انقلابی بیشتر ...  بیشتر

اسلام‎گرایی رادیکال و سنجش معنا در حوزه سیاسی

سید عبدالامیر نبوی

دوره 12، شماره 29 ، مهر 1389، ، صفحه 277-294

چکیده
  یکی از عوامل موثر بر شکل گیری و جهت یابی تحولات و رویدادهای حوزه سیاست، آن است که کنشگران تصمیمات و رفتارهای سیاسی خود را برگرفته از چه منبع یا منابعی بدانند و در چارچوب قواعد آن تنظیم کنند. بنابراین تفسیر و ارزیابی تحولات و رویدادهای حوزه سیاست، از این دید، به درک جهان ذهنی و ذهنیتهای کنشگران بر می گردد. با توجه به آنکه اسلام گرایان ...  بیشتر

جانشینی دولت‌ها در زمینه حق بر تقاضای جبران خسارت

مصطفی فضائلی؛ محمد ستایش پور

دوره 21، شماره 64 ، مهر 1398، ، صفحه 279-300

https://doi.org/10.22054/qjpl.2019.36059.1949

چکیده
  انتقال حق بر تقاضای جبران خسارت به عنوان یکی از پیامدهای حقوقی جانشینی دولت- کشورها در حقوق بین­الملل عمومی مطرح است که صرف‌نظر از چگونگی جانشینی، همواره محل اختلاف و چالش برانگیز بوده است. جانشینی دولت­ها در زمینه حق بر تقاضای جبران خسارت، در صدد است تا به انتقال حق یاد شده در وضعیت جانشینی کشورها بپردازد و این امر، صرف نظر از ...  بیشتر

مشروعیت مداخله‌ی نظامی کشور ثالث بر اساس دعوت کشور میزبان: تحلیلی بر مداخلات نظامی در مالی، اوکراین، سوریه و یمن

مسعود زمانی؛ مجید نیکویی

دوره 18، شماره 54 ، خرداد 1396، ، صفحه 289-317

https://doi.org/10.22054/qjpl.2017.7435

چکیده
  مداخله‌ی نظامی کشور ثالث بر اساس دعوت کشور میزبان یکی از ابزارهایی ا‌ست که در بحران‌های داخلی همواره استفاده می‌شود. حکومتِ تضعیف‌شده‌ای که درگیر بحران یا جنگ داخلی‌ست، برای رهایی از وضع موجود از کشورهای خارجی دعوت به مداخله می‌کند. دو نظریه‌ی مهم برای اعتبار حقوقی چنین دعوتی ارائه شده: کنترل موثر و مشروعیت دموکراتیک. بر اساس ...  بیشتر

تحلیل علمی از یک پرونده کیفری(زنای محصنه و اثبات آن)
دوره 11، شماره 26 ، تیر 1388، ، صفحه 295-319

چکیده
  مجازات جرم زنا به دلیل تفاوت فاحش حداقلِ مجازات(صد ضربه شلاق) و حداکثر مجازات(رجم) در نظام کیفری ایران از اهمیتِ فوق العاده ای برخوردار است، چراکه با اندک بی توجهیِ قاضی پرونده، چه بسا مجازاتِ متهم از صد ضربه شلاق به رجم تبدیل گردد. این مقاله، گزارش علمی و مفید از یک پرونده کیفری است، که بر اساس آن متهمی از سوی دادگاه بدوی به رجم محکوم ...  بیشتر