بررسی مطابقت ایجاد منطقه امن در مرزهای شمالی سوریه با مقررات حقوق بین‌الملل

ستار عزیزی 1؛ محسن اکبری

دوره 22، شماره 70 ، خرداد 1400، صفحه 10-41

https://doi.org/10.22054/qjpl.2020.47794.2271

چکیده
  نیروهای نظامی ترکیه در 9 اکتبر 2019 با هدف ایجاد منطقه امن در شمال شرق سوریه به آن کشور حمله کردند و بخشی از سرزمین سوریه به اشغال دولت ترکیه درآمد. مفهوم «منطقه امن» با عناوین متفاوت در نظام حقوق بین‌الملل بشردوستانه استفاده شده است. در این مقاله، جایگاه قانونی تشکیل منطقه امن در مرزهای شمالی سوریه با ترکیه در پرتو مقررات حقوق ...  بیشتر

نقش نهاد بیمه کننده سرمایه‌گذاری خارجی در نیل به سرمایه‌گذاری پایدار با تاکید بر عملکرد میگا

الناز نساری

دوره 22، شماره 70 ، خرداد 1400، صفحه 44-69

https://doi.org/10.22054/qjpl.2020.42611.2154

چکیده
  امروزه موضوعات غیرسرمایه‌­­گذاری متعددی در حقوق سرمایه­­‌گذاری خارجی مطرح شده است، سرمایه­ گذاری معمولاً چالش­های حقوق بشری و زیست­­ محیطی را به دنبال دارد. سرمایه­­ گذاری پایدار بر لزوم حرکت سرمایه­ گذاری خارجی در چارچوب موازین زیست­­ محیطی و اجتماعی تاکید می­کند. در حالیکه اسناد بین­ المللی، الزام حقوقی ...  بیشتر

الزام به ذکر جهات حکمی در ابطال شرعی مقررات در پرتو رویه فقهای شورای نگهبان

وحید آگاه؛ حامد اولادی

دوره 22، شماره 70 ، خرداد 1400، صفحه 72-93

https://doi.org/10.22054/qjpl.2021.42804.2156

چکیده
  بندهای «پ» و «ت» ماده 80 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب 92، اشخاص را در تقاضای ابطال شرعی و قانونی مقررات به ذکر جهات حکمی و بیان دلایل ملزم و ضمانت اجرای آن را رفع نقص و نهایتاً قرار رد درخواست لحاظ نموده است. موضوعی که با هدف بررسی نسبت آن با قانون اساسی و رویه فقهای شورای نگهبان مطالعه شد و مشخص گردید این ...  بیشتر

شناسایی حق تعیین سرنوشت در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در پرتوی نظریه قدرت موسس

صائب دست پیمان؛ علیرضا دبیرنیا

دوره 22، شماره 70 ، خرداد 1400، صفحه 96-127

https://doi.org/10.22054/qjpl.2020.44912.2197

چکیده
  حق تعیین سرنوشت یکی از اساسی ترین حق های حقوق بشری است. در رویکرد حقوق بشری، انسان عاقل، دارای اراده آزاد و ویژگی خودمختاری است و دارای حق تعیین سرنوشت خویش می باشد. مطابق نظریه قدرت موسس نیز حق حاکمیت نسل های یک ملت در تعیین سرنوشت خویش نمی تواند در ساختارهای سیاسی - حقوقی که مخلوق اراده ملت است، محدودشود. در این پژوهش درصدد شناسایی ...  بیشتر

نگهبان قانون اساسی در اندیشه کارل اشمیت

فردین مرادخانی

دوره 22، شماره 70 ، خرداد 1400، صفحه 130-158

https://doi.org/10.22054/qjpl.2020.45822.2221

چکیده
  دادرسی اساسی بعنوان یکی از مفاهیم مهم حقوق اساسی است که اگرچه در قرن نوزده و در آمریکا آغاز شد، اما رشد و پذیرش جهانی آن در قرن بیستم رخ داد و ابتدا کشورهای اروپایی و به‌تدریج دیگر کشورهای جهان نیز این سیستم را پذیرفتند. البته کشورها با توجه به نظام سیاسی و تاریخ خود، الگوهای متعددی از آن ارائه دادند. این تئوری در قرن بیستم توسط هانس ...  بیشتر

ضرورت تفکیک «رویکرد» از «روش» در نظریه اعمال حقوق بنیادین در حقوق خصوصی

عباس میرشکاری؛ امیر زارع

دوره 22، شماره 70 ، خرداد 1400، صفحه 160-191

https://doi.org/10.22054/qjpl.2020.45812.2223

چکیده
  هرچند کارکرد سنتی حقوق بنیادین، صیانت از فرد در رابطه عمودی دولت و شهروندان در حوزه حقوق عمومی است، توسعه روز افزون حقوق بنیادین موجب شکل گیری گرایشی شده است که تاثیرگذاری و گاهی حاکمیت حقوق بنیادین بر حقوق خصوصی را دنبال می کند. تنقیح نظریه اعمال حقوق بنیادین در حقوق خصوصی، مستلزم پاسخگویی سلسله مراتبی به سه پرسش در خصوص امکان یا ...  بیشتر

دکترین ضرورت اجرایی در معاملات دولتی و تفکیک آن از مفاهیم مشابه (مطالعه تطبیقی حقوق ایران , و کامن لا)

عادل ابراهیم پور اسنجان؛ نسیم سلیمانی نژاد

دوره 22، شماره 70 ، خرداد 1400، صفحه 194-223

https://doi.org/10.22054/qjpl.2020.45932.2225

چکیده
  دولت‌ها و سازمان‌های دولتی در انعقاد قرارداد برای تامین نیازهای همگانی و حفظ منافع عمومی از امتیازات ویژه برخوردارند. یکی از این امتیازات که اغلب در سیستم‌های حقوقی کامن‌لا و اتحادیه کشورهای مشترک المنافع مطرح می‌شود و نشات گرفته از قدرت حاکمیتی دولت در تامین منافع عمومی می‌باشد، «دکترین ضرورت اجرایی» است. این نظریه بیان ...  بیشتر

اصول نانوشته قانون اساسی؛ آنسوی متن

سیدناصر سلطانی

دوره 22، شماره 70 ، خرداد 1400، صفحه 226-248

https://doi.org/10.22054/qjpl.2020.42697.2155

چکیده
  قانون اساسی را باید همچون «یکی» از عناصر نظم بزرگتری در شمار آورد که نظام سیاسی مبتنی بر آن است و «قانون اساسی نوشته» تنها یکی از این عناصر است. رابطه میان نیروهای سیاسی و توازن آنها بعنوان بستری که قانون اساسی در آن جریان می­یابد، مستقیماً زندگی آن را متأثر می­کند. در این مقاله مفهومی از قانون ­اساسی پی گرفته می‌شود ...  بیشتر

حق بر شهر

ساناز کامیارراد؛ مهدی هداوند؛ صفرعلی کامیارراد

دوره 22، شماره 70 ، خرداد 1400، صفحه 250-282

https://doi.org/10.22054/qjpl.2020.43300.2175

چکیده
  شهرها بیش از نیمی از جمعیت جهان را در خود جای داده‌اند. تسخیر شهرها و تخریب محیط‌ زیست آسیب‌ جبران‌ناپذیری بر شهر و شهروندان وارد کرده است. بخش قابل توجهی از جمعیت شهرنشین از حقوق بشری بی‌بهره‌اند. برای رسیدن به معیارهای مطلوب زیستی مطابق با کرامت انسانی و رفاه شهروندان، باید اصولی اساسی رعایت شود. حق بر شهر ایده‌ای است که اخیرا ...  بیشتر

دعوت به مداخله در منازعات انتخاباتی بررسی رویه شورای امنیت با تأکید بر نمونه مطالعاتی گامبیا (2017)

هادی دادمهر؛ سید هادی محمودی

دوره 22، شماره 70 ، خرداد 1400، صفحه 284-312

https://doi.org/10.22054/qjpl.2020.46262.2260

چکیده
  منع توسل به زور از تعهدات اولیه لازم‌الاجرای دولت‌ها ذیل بند 4 ماده 2 منشور ملل متحد است که نقض آن جز در مقام دفاع مشروع و یا در پی صدور مجوز فصل 7 شورای امنیت، مسئولیت بین‌المللی برای دولت‌ها به بار خواهد آورد. سکوت منشور در قبال وضعیتی که طی آن "دولتِ الف" از "دولتِ ب" دعوت به مداخله نظامی در خاک خود می‌کند، زمینه طرح اختلاف نظرهای دکترینی ...  بیشتر

نگرش انتقادی به قانونگذاریِ بحران؛ با نگاهی به بحران کووید 19

آیت مولائی

دوره 22، شماره 70 ، خرداد 1400، صفحه 314-343

https://doi.org/10.22054/qjpl.2021.47434.2263

چکیده
  در عصر مدرن، اداره نهادی خدمات­رسان فرض می­شود که در وضعیت­عادی یا فوق­العاده باید در پی انجام خدمات عمومی باشد. این امر حاصل نمی­شود مگر اینکه از پیش در چارچوب اصل حکومت قانون صلاحیت­هایِ آن تعریف شده باشد. در این نوشتار تلاش شده است صلاحیت‌های اداره در وضعیت بحران با توجه به بحران کووید 19 به بحث حقوقی گذاشته شود. لذا به ...  بیشتر

دکترین «حمایت برابر»: تزلزل در اصل «تفکیک» در نظام مسوولیت بین‌المللی سازمان‌ها

نرگس قدیرلی؛ حوریه حسینی اکبرنژاد

دوره 22، شماره 70 ، خرداد 1400، صفحه 346-373

https://doi.org/10.22054/qjpl.2020.52168.2394

چکیده
  شخصیت حقوقی سازمان‌های بین‌المللی مستقل از اعضای آن‌ها است. بر اساس اصل تفکیک مسئولیت در حقوق بین‌الملل، سازمان در قبال اعمال متخلفانه‌اش مسئول شناخته می‌شود و دولت‌ها به صرف عضویت در سازمان مسئولیتی ندارند. با وجود این، رویه دیوان اروپایی حقوق بشر خصوصا در پرونده‌ بسفروس از جهت تخدیش اصل کلاسیک تفکیک مسئولیت سازمان از اعضا ...  بیشتر